(TN&MT) - Thời gian qua, tỉnh Quảng Trị đã nỗ lực để làm tốt công tác dân tộc, giúp người dân cùng nhau đoàn kết, phát triển kinh tế. Để rõ hơn về vấn đề này, PV Báo TN&MT có cuộc trao đổi với bà Hồ Thị Lệ Hà (ảnh)– Trưởng ban Ban Dân tộc tỉnh Quảng Trị
.
PV: Xin bà cho biết, công tác dân tộc tại Quảng Trị đã và đang góp phần vào sự nghiệp phát triển của tỉnh như thế nào?
Bà Hồ Thị Lệ Hà: Những năm qua, cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể chính trị - xã hội các cấp trong tỉnh đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện kịp thời, có hiệu quả các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về công tác dân tộc.
Các chương trình, dự án, chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số được tổ chức thực hiện theo định hướng chỉ đạo, phù hợp với lợi thế của từng tiểu vùng khí hậu, thỗ nhưỡng và đặc điểm cộng đồng. Thu nhập bình quân đầu người năm 2021 ước đạt 21,5 triệu đồng (gấp 1,6 lần so với năm 2016). Tỷ lệ hộ nghèo đồng bào dân tộc thiểu số giảm, đảm bảo theo chỉ tiêu kế hoạch về Chiến lược công tác dân tộc của Chính phủ và cao hơn chỉ tiêu đặt ra hàng năm của HĐND các cấp. Cụ thể, giai đoạn 2016-2021, bình quân mỗi năm giảm 720 hộ nghèo, đạt tỷ lệ 6,08 % (năm 2016 tỷ lệ hộ nghèo là 68,97% đến cuối năm 2021 giảm còn 32,47%).
Đi cùng với phát triển kinh tế, công tác đảm bảo an sinh, đời sống xã hội luôn được thực hiện đồng bộ, đáp ứng nhu cầu cơ bản phục vụ cho sản xuất và dân sinh: 100% xã, thôn bản có điện lưới quốc gia; 100% xã được phủ sóng truyền hình; 100% xã có đường giao thông đến trung tâm xã; 77% số thôn, bản được có đường liên thôn theo tiêu chuẩn cứng hóa; 100% xã có trạm y tế đạt chuẩn quốc gia; 100% số xã có trường tiểu học, 75% số xã có trường trung học cơ sở, 38 trường đạt chuẩn Quốc gia; tỷ lệ học sinh dân tộc thiểu số đúng độ tuổi đến trường bậc Tiểu học đạt 95%, bậc Trung học cơ sở đạt 96%; 40,4% xã có nhà văn hóa đạt chuẩn; 88% thôn bản có nhà nhà sinh hoạt cộng đồng; 66% số hộ gia đình dân tộc thiểu số sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh.
Hệ thống chính trị không ngừng được củng cố, việc xây dựng đội ngũ cán bộ người dân tộc thiểu số được chú trọng; bản sắc văn hóa truyền thống được bảo tồn; quốc phòng - an ninh được giữ vững; cộng đồng các dân tộc Vân Kiều, Pa Cô tỉnh Quảng Trị tin tưởng vào đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về công tác dân tộc, chính sách dân tộc; đoàn kết, bình đẳng, tôn trọng giúp nhau cùng phát triển đi lên trong tiến trình xây dựng kinh tế xã hội cùng cả tỉnh và cả nước.
PV: Vậy những khó khăn, hạn chế đang gặp phải của tỉnh trong công tác dân tộc và làm sao để giải quyết?
Bà Hồ Thị Lệ Hà:
Bên cạnh những kết quả đạt được, vùng đồng bào dân tộc thiểu số hiện tại vẫn là vùng khó khăn nhất của cả tỉnh. Tỷ lệ hộ nghèo ở các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số luôn cao hơn so với các vùng khác và bình quân chung của tỉnh. Đến thời điểm cuối năm 2021, số hộ nghèo đồng bào thiểu số 6.818 hộ (tỷ lệ 32,47 % số hộ dân tộc thiểu số), số hộ cận nghèo 3.796 hộ (tỷ lệ 18,08 % số hộ dân tộc thiểu số). Tình trạng thiếu việc làm, thu nhập thấp và không ổn định vẫn là những thách thức lớn đối với toàn vùng. Việc đào tạo nghề và sử dụng lao động trong nông nghiệp, nông thôn chưa thực sự mang lại hiệu quả tạo sinh kế bền vững giúp đồng bào thoát nghèo. Cơ sở hạ tầng nhiều nơi xuống cấp, nhất là hệ thống giao thông liên thôn xã đi lại rất khó khăn vào mùa mưa bão. Nguồn lực hỗ trợ cho vùng miền núi chưa đáp ứng với nhu cầu. Tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tiềm ẩn nhiều vấn đề phức tạp, tội phạm, tệ nạn ma túy và người nghiện ma túy tăng cao, nhất là trong thanh thiếu niên; đội ngũ cán bộ nhìn chung còn thiếu; nhiều mặt chưa đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới.
Để giải quyết những khó khăn trên, giai đoạn 2021-2025 tỉnh Quảng Trị tập trung cao nhất nguồn lực từ nguồn ngân sách Trung ương và địa phương thực hiện đồng thời 3 Chương trình mục tiêu quốc gia tại vùng dân tộc thiểu số: Chương trình Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, Chương trình Xây dựng Nông thôn mới và Chương trình Giảm nghèo bền vững theo tiêu chí cụ thể ưu tiên cho các xã, thôn bản đặc biệt khó khăn, xã vùng biên giới, xã bị ảnh hưởng về thiên tai nhiều nhất trong năm.
Ngoài nguồn lực từ ngân sách, tỉnh Quảng Trị liên kết, mời gọi sự ủng hộ từ các chương trình, dự án tài trợ các tổ chức quốc tế, trong nước; các nhà đầu tư sản xuất kinh doanh thực hiện trên địa bàn vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Về cơ chế chính sách, tỉnh nghiên cứu thay đổi áp dụng một cách thông thoáng, thích ứng phù hợp đảm bảo cao nhất về vấn đề an sinh xã hội; giải quyết việc làm tại chổ cho thu nhập ổn định; bảo đảm kết quả phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo bền vững và nâng cao sinh kế cho người dân.
PV: Để tiếp tục phát huy sức mạnh đoàn kết toàn dân, góp phần xây dựng Quảng Trị ngày càng giàu đẹp, nhiệm vụ công tác dân tộc của tỉnh trong thời gian tới là gì?
Bà Hồ Thị Lệ Hà: Thời gian tới, chúng tôi sẽ tổ chức thực hiện Chỉ thị số 14-CT/TU ngày 15/12/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy đảng đối với công tác dân tộc trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030 theo các nhiệm vụ trọng tâm và những lĩnh vực ưu tiên.
Đặc biệt, sẽ cụ thể hóa và tập trung triển khai các chính sách, chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh; rà soát, đánh giá hiệu quả đồng thời điều chỉnh, bổ sung phù hợp với vùng đồng bào dân tộc thiểu số theo các lĩnh vực ưu tiên.
Cụ thể, khai thác tiềm năng lợi thế vùng dân tộc thiểu số, chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng sản xuất hàng hóa phát triển vùng sản xuất chuyên canh, thâm canh; tạo sinh kế bền vững đi đôi với bảo vệ môi trường sinh thái và không gian sinh sống của đồng bào các dân thiểu số.
Phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, thương mại, dịch vụ, du lịch, nhất là du lịch sinh thái cộng đồng gắn với giữ gìn, phát huy giá trị bản sắc văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số. Phấn đấu đến năm 2025 có ít nhất 7 xã vùng dân tộc thiểu số đạt chuẩn nông thôn mới; giảm số xã, thôn đặc biệt khó khăn; giải quyết cơ bản tình trạng thiếu đất sản xuất, đất ở, nhà ở, nước sạch sinh hoạt cho đồng bào. Tập trung các giải pháp cụ thể đẩy mạnh thực hiện xóa đói giảm nghèo bền vững trong vùng, giảm tỷ lệ hộ nghèo hàng năm khoảng từ 2,5-3%; thu hẹp dần khoảng cách về mức sống, thu nhập so với vùng đồng bằng, phấn đấu mức thu nhập bình quân tăng lên 1,5-2 lần so với giai đoạn hiện nay.
Tổ chức tốt các hoạt động văn hóa cấp tỉnh, huyện nhân ngày truyền thống đồng bào dân tộc Vân Kiều, PaKô mang họ Hồ của Bác, Đại hội đại biểu các dân tộc thiểu số cấp tỉnh, cấp huyện lần thứ IV năm 2024. Chăm lo các chính sách an sinh, phúc lợi xã hội; giải quyết việc làm cho người lao động; hỗ trợ tạo việc làm, chuyển đổi nghề phù hợp với nhu cầu, điều kiện, phong tục tập quán của đồng bào.
Ngoài ra, xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh, kiện toàn củng cố tổ chức, bộ máy; phát triển nguồn nhân lực trong tạo nguồn, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, sử dụng một cách hợp lý đội ngũ cán bộ người dân tộc thiểu số.
PV: Xin cảm ơn bà!