Vì sao Mường Phăng mãi chưa được công nhận xã An toàn khu cách mạng?

Lán làm việc của Đại tướng Võ Nguyên Giáp trong khu rừng già dưới chân núi Pú Đồn, Mường Phăng, Điện Biên

Được công nhận xã An toàn khu cách mạng, người dân sẽ được hỗ trợ bảo hiểm y tế và nhiều chính sách khác; ngoài những chính sách của Đảng, Nhà nước thì đó còn là là niềm tự hào của đồng bào Mường Phăng, nơi có Sở Chỉ huy Chiến dịch Điện Biên Phủ gắn liền với tên tuổi vị tướng tài ba Đại tướng Võ Nguyên Giáp. 

Để kịp thời bổ sung, điều chỉnh và thực thi đồng bộ các chính sách nhằm tri ân, nâng mức sống cả về vật chất và tinh thần, sức khỏe, giáo dục, văn hóa của người dân sống trong các xã An toàn khu, vùng An toàn khu cách mạng bằng hoặc cao hơn mức chung bình của cả nước và của từng địa phương; bảo tồn, tôn tạo, giữ gìn, giáo dục và phát huy các giá trị lịch sử cách mạng của chiến khu An toàn khu cách mạng thời kỳ kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ; ngày 24/3/2020 Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 14/CT-TTg về chính sách hỗ trợ xã An toàn khu, vùng An toàn khu cách mạng trong kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ.

Theo đó, người dân của xã An toàn khu được Nhà nước hỗ trợ thẻ Bảo hiểm y tế; địa phương được hỗ trợ xây dựng, tu sửa bảo tồn, tôn tạo di tích lịch sử cách mạng và các thiết chế văn hóa xã An toàn khu.

Trước đó, năm 1954 xã Mường Phăng là nơi được Bác Hồ và Đại tướng Võ Nguyên Giáp chọn làm căn cứ cách mạng quan trọng, đặt làm Sở Chỉ huy Chiến dịch Điện Biên Phủ, phục vụ cho cuộc chiến chống Pháp.

Từ sau Chiến thắng Điện Biên Phủ 7/5/1954 đến nay gần 70 năm, nhân dân các dân tộc xã Mường Phăng vẫn mong chờ ngày địa phương được công nhận là xã An toàn khu; điều đó có ý nghĩa vô cùng quan trọng, ngoài những chính sách của Đảng, Nhà nước dành để tri ân, nâng mức sống cho người dân thì đó còn là phần thưởng lớn lao, là niềm tự hào của đồng bào các dân tộc xã Mường Phăng.

Thế nhưng suốt từ đó đến nay, hồ sơ để công nhận Mường Phăng là xã An toàn khu vẫn chưa được hình thành.

Chia sẻ với chúng tôi, ông Lò Văn Biên (nguyên Bí thư Đảng ũy xã Mường Phăng là con trai của cụ Lò Văn Bóng, người tham gia bảo vệ an ninh vòng ngoài kiêm liên lạc cho Sở chỉ huy chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954) chia sẻ: Suốt bao nhiêu năm qua, Mường Phăng chờ mãi mà xã tôi vẫn chưa được công nhận là xã An toàn khu cách mạng.

Một góc ảnh chụp xã Mường Phăng

Đại diện cho chính quyền sở tại, ông Lò Văn Hợp, Chủ tịch UBND xã Mường Phăng, TP. Điện Biên Phủ, cho biết: Tôi mới đảm nhiệm vai trò là Chủ tịch UBND xã Mường Phăng hồi đầu năm 2020, nghe nói trước đây Phòng Nội vụ, huyện Điện Biên cũng đã lập hồ sơ xã An toàn khu cách mạng của xã Mường Phăng. Hiện nay, Phòng Nộ vụ của TP. Điện Biên Phủ làm tiếp nội dung này. (trước đây xã Mường Phăng thuộc huyện Điện Biên, từ ngày 1/1/2020 xã Mường Phăng sáp nhập về TP. Điện Biên Phủ.)

Suốt từ năm 2017, trong nhiều cuộc họp tiếp xúc cử tri, chúng tôi đề nghị, kiến nghị huyện Điện Biên để xã Mường Phăng trở thành xã An Toàn khu cách mạng. Nhưng từ đó đến nay xã cũng chưa nhận được thông báo hay công văn chỉ đạo gì về việc hướng dẫn, phối hợp với các phòng ban chuyên môn thu thập tài liệu, chứng cứ để làm cơ sở hoàn tất hồ sơ, thủ tục...trình cấp có thẩm quyền.  Hiện nay, chúng tôi cũng không biết đã có hồ sơ chưa; hồ sơ, thủ tục làm đến đâu và gồm những gì. Nên chúng tôi chỉ biết chờ đợi thôi. – ông Hợp nói.

Trao đổi với PV Báo Tài nguyên và Môi trường, ông Nguyễn Đình Duy, chuyên viên Phòng Nội vụ, TP. Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên (là người được lãnh đạo Phòng giao trực tiếp hoàn tất hồ sơ thủ tục xã An toàn khu, xã Mường Phăng) cho biết: Chúng tôi đang chờ xã Mường Phăng thu thập thông tin để gửi về để Phòng tổng hợp gửi Sở Nội vụ để trình cấp có thẩm quyền.

-  Vậy hiện nay bộ hồ sơ công nhận xã An toàn khu của Mường Phăng đã làm đến bước nào? Và đang vướng ở đâu? – PV hỏi.

Đang chờ xã Mường Phăng, chị ạ. – Ông Duy nói.

Trong khi đó, UBND xã Mường Phăng cũng đang trông chờ vào các phòng chuyên môn của thành phố, còn các phòng chuyên môn thì lại chờ UBND xã Mường Phăng.

Đến đây thì dư luận đã hiểu vì sao mãi xã Mường Phăng mãi vẫn chưa được Thủ tướng, công nhận là xã An toàn khu cách mạng.

Trước đó, ngày 29/12/2020, UBND TP. Điện Biên Phủ có văn bản số 2003/UBND-NV, gửi Sở Nội vụ tỉnh Điện Biên, về việc đề nghị gia hạn thêm thời gian để hoàn thiện hồ sơ, thủ tục đề nghị công nhận xã An toàn khu; thời gian đến ngày cuối quý IV, năm 2021.

Rất mong lãnh đạo TP. Điện Biên Phủ chỉ đạo các phòng chuyên môn nhanh chóng hoàn tất hồ sơ, thủ tục để UBND tỉnh Điện Biên có cơ sở, chuyển Bộ Nội vụ, trình Thủ tướng công nhận xã Mường Phăng là xã An toàn khu cách mạng; vừa là trách nhiệm, song cũng là niềm tự hào. Đặc biệt, đó là điều mong mỏi, quyền lợi, lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân các dân tộc xã Mường Phăng.  

Theo Quyết định số 897/QĐ-TTg, ngày 27/5/2016 của thủ tướng Chính phủ, ban hành tiêu chí, quy trình thủ tục công nhận xã an toàn khu, vùng an toàn khu. Xã An toàn khu phải có 3 trong 5 tiêu chí sau:

Tiêu chí 1: Được cấp ủy đảng từ Khu ủy, Quân khu ủy trở lên chỉ đạo xây dựng An toàn khu cách mạng (nơi có các điều kiện về địa hình, địa thế, chính trị, quân sự, kinh tế - xã hội, dân cư và bảo đảm an toàn cho các hoạt động lãnh đạo cách mạng của Đảng trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ).

Tiêu chí 2: Nơi ở (nuôi, giấu, giữ bí mật), làm việc và hoạt động lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng phong trào cách mạng trong kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ của các đồng chí cán bộ của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội từ cấp Khu và Quân khu trở lên.

Tiêu chí 3: Nơi diễn ra các sự kiện đặc biệt quan trọng, có các quyết sách chiến lược của Đảng mang tính chất bước ngoặt trong các giai đoạn của 02 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ hoặc nơi đóng trụ sở các cơ quan, tổ chức, đơn vị của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội từ cấp Khu và Quân khu trở lên, trụ sở ngoại giao (Sứ quán, Tổng Lãnh sự quán,...) của nước ngoài, cơ quan Bộ Chỉ huy Mặt trận cấp chiến dịch trong kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ.

Tiêu chí 4: Nơi đóng quân, đào tạo, huấn luyện, tập kết, trung chuyển của các lực lượng vũ trang (quân đội, công an) từ cấp đại đội trở lên; nơi có kho cất trữ lương thực, thực phẩm, vũ khí, khí tài, quân trang, quân dụng,... trong kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ phục vụ cho Mặt trận cấp chiến dịch hoặc cấp Quân khu trở lên.

Tiêu chí 5: Nơi có cơ sở và phong trào cách mạng vững mạnh trong kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ; đồng thời, lực lượng vũ trang của địa phương đã chủ động hoặc phối hợp với lực lượng vũ trang chính quy tổ chức các trận đánh địch để bảo vệ an toàn cho cán bộ, cơ quan, tổ chức của Đảng và Nhà nước đóng trên địa bàn hoặc là nơi đã diễn ra trận đánh thắng lợi quan trọng góp phần tạo ra cục diện chiến trường lợi thế cho cách mạng và kháng chiến tại địa bàn và khu vực lân cận.

Hồ sơ đề nghị công nhận xã An toàn khu, vùng An toàn khu, gồm:

Tờ trình của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trình Thủ tướng Chính phủ công nhận xã An toàn khu, vùng An toàn khu.

Hồ sơ khoa học của xã An toàn khu, vùng An toàn khu, bao gồm: Phần lý lịch (trong đó nêu rõ tên gọi trước đây và hiện nay của xã, các xã trong vùng; vị trí, diện tích và dân số hiện nay của xã, các xã trong vùng; nêu rõ và phân tích các sự kiện, di tích lịch sử cách mạng, thành tích phục vụ cách mạng được cấp có thẩm quyền ghi nhận,... diễn ra trên địa bàn); bảng tổng hợp các sự kiện, di tích lịch sử cách mạng; các tài liệu, tư liệu, hình ảnh, xác nhận của nhân chứng lịch sử,...

Báo cáo tóm tắt của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh về các xã đề nghị công nhận xã An toàn khu, vùng An toàn (biên bản thẩm định hồ sơ của cấp tỉnh và văn bản liên quan kèm theo).

Công văn của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh (gửi kèm theo hồ sơ) gửi Bộ Nội vụ đề nghị thẩm định.