Phát triển KTXH gắn với gìn giữ bản sắc văn hoá đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi - Bài 4: Ninh Bình bảo tồn văn hoá truyền thống đồng bào DTTS

Tuyết Chinh | 20/08/2022, 23:15

(TN&MT) - Song song với đầu tư phát triển kinh tế - xã hội, tỉnh Ninh Bình đã và đang tích cực triển khai nhiều giải pháp bảo tồn, giữ gìn và phát huy giá trị văn hoá truyền thống, nâng cao chất lượng đời sống văn hoá ở cơ sở vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS).

Đổi thay những bản làng

Là huyện miền núi duy nhất của tỉnh Ninh Bình, Nho Quan có 7 xã được công nhận là vùng đồng bảo DTTS và miền núi với 28.861 người là người DTTS; trong đó, dân tộc Mường chiếm 97,18%. Khi mới tái lập tỉnh, đời sống của bà con vùng đồng bào dân tộc ở Nho Quan vô cùng khó khăn. Kinh tế tự cung, tự cấp là chủ yếu, sản xuất hàng hóa hầu như không đáng kể, sản lượng lương thực bình quân đầu người thấp, tỷ lệ hộ nghèo cao. Sau 30 năm, nhờ sự quan tâm tạo điều kiện hỗ trợ về nhiều mặt của Đảng, Nhà nước và của tỉnh, đời sống của đồng bào đã được nâng lên đáng kể.

anh-m1.jpg

Đường giao thông ở xã Văn Phương được bê tông hóa khang trang, sạch đẹp.

Được sự tuyên truyền của chính quyền địa phương, cùng với các chính sách của Đảng và Nhà nước như: Chương trình 327; Chương trình 135; Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững; Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới... người dân các xã vùng cao của Nho Quan đã tích cực chuyển dịch cơ cấu kinh tế, đưa những cây trồng, con nuôi đặc sản vào để phát triển kinh tế hộ gia đình, qua đó đã từng bước nâng cao đời sống. Đến nay, mức thu bình quân đầu người trên địa bàn các xã vùng cao đạt gần 60 triệu đồng/người/năm. Các chính sách được triển khai kịp thời, hiệu quả đã mang lại đời sống ấm no, hạnh phúc cho đồng bào các dân tộc. Đến nay, đời sống đồng bào DTTS ở Nho Quan có nhiều khởi sắc.

Ông Bùi Văn Tăng, Phó trưởng phòng Dân tộc, huyện Nho Quan cho biết, song song với việc nâng cao đời sống của đồng bào DTTS là gắn với bảo tồn văn hoá truyền thống. Những năm qua, cùng với đầu tư phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng, huyện đã triển khai thực hiện có hiệu quả các chủ trương, chính sách của Trung ương, của tỉnh về phát triển văn hoá vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Đồng thời, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, ban hành các chương trình, kế hoạch, đề án nhằm bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá của đồng bào DTTS nói chung, di sản văn hoá phi vật thể nói riêng.

Hàng năm, Nho Quan tiến hành hành khảo sát, rà soát, đánh giá thực trạng văn hoá của vùng đồng bào DTTS tại các làng, bản trên địa bàn để có phương án bảo tồn cụ thể. Cùng với đó, đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến các tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ để họ hiểu và tôn trọng bản sắc văn hoá dân tộc mình, có ý thức giữ gìn và phát huy.

Các phong trào thi đua “Toàn dân xây dựng đời sống văn hóa”, xây dựng gia đình văn hóa, thôn, khu phố văn hóa lan tỏa mạnh mẽ đã cổ vũ, khuyến khích, thay đổi nhận thức của nhân dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số, góp phần xây dựng nếp sống ngày càng văn minh, tiến bộ.

Đặc biệt, để bảo tồn giá trị văn hoá phi vật thể của đồng bào dân tộc Mường, huyện đã xây dựng Đề án “bảo tồn và phát huy bản sắc văn hoá dân tộc Mường”; Đề án “Bảo tồn văn hoá cồng chiêng dân tộc Mường”. Từ năm 2017, huyện đã tổ chức Ngày hội văn hoá, thể thao các dân tộc. Qua đó, tạo điều kiện để đồng bào các dân tộc giao lưu, trao đổi và học tập kinh nghiệm, tăng cường tình đoàn kết trong cộng đồng các dân tộc, phát huy mô hình sinh hoạt văn hoá cộng đồng, tạo sự lan toả để tuyên truyền, quảng bá gắn với bảo tồn các nét đẹp văn hoá của đồng bào DTTS trên địa bàn, từng bước hình thành các sản phẩm du lịch.

anh-m2.jpg

: Trình diễn múa cồng chiêng tại Tuần lễ “Cúc Phương đại ngàn năm 2022”

Công tác xây dựng đời sống văn hoá cho đồng bào vùng DTTS được tích cực triển khai. Hạ tầng thiết chế văn hoá được đầu tư xây dựng. Cụ thể: huyện đã đầu tư xây dựng 2 nhà sản là không gian sinh hoạt văn hoá cho đồng bào dân tộc Mường ở bản Xanh (xã Kỳ Phú), bản Đồng Trung (xã Quảng Lạc); sửa chữa, phục dựng lại nhà sàn truyền thống, đưa vào sử dụng làm nơi sinh hoạt văn hoá cộng đồng của đồng bào dân tộc Mường ở thôn Nga II, thôn Đồng Bót (xã Cúc Phương)…

Kỳ vọng giai đoạn phát triển mới

Theo ông Bùi Văn Tăng, hiện nay công tác bảo tồn, phát huy bản sắc văn hoá DTTS còn gặp không ít khó khăn, thách thức do nguồn lực đầu tư còn hạn chế; công tác giáo dục, vận động quần chúng chưa thường xuyên và sâu rộng; đa số nghệ nhân tuổi đã cao, việc tổ chức truyền dạy các loại hình văn hoá truyền thống chưa được bài bản, không có sách vở ghi chép chính thống, lưu truyền chủ yếu bằng truyền miệng…

anh-m3.jpg

Phần lớn người dân tộc Mường ở Nho Quan sử dụng trang phục truyền thống khi tham gia các hoạt động cộng đồng

Để làm tốt hơn nữa công tác bảo tồn, gìn giữ và phát huy nét đẹp truyền thống của đồng bào DTTS trên địa bàn, trong thời gian tới, Nho Quan sẽ tập trung huy động nguồn lực tài chính, nhất là nguồn xã hội hoá, khuyến khích và tạo điều kiện cho tổ chức, cá nhân tham gia công tác bảo tồn văn hoá gắn với phát triển du lịch cộng đồng. Triển khai xây dựng Đề án “Bảo tồn, khôi phục và giữ gìn, phát huy các giá trị văn hoá của đồng bào dân tộc Mường gắn với phát triển du lịch cộng đồng giai đoạn 2021 – 2030 trên địa bàn”.

Đồng thời, chú trọng bồi dưỡng, đào tạo cán bộ văn hoá, nhất là cán bộ người DTTS, tiếp tục đầu tư hỗ trợ cơ sở vật chất, trang thiết bị văn hoá để nâng cao mức hưởng thụ về văn hoá cho đồng bào các DTTS…

Hiện, trên 80% người dân tộc Mường ở Nho Quan (Ninh Bình) sử dụng trang phục truyền thống khi tham gia các hoạt động cộng đồng. Huyện Nho Quan đã thành lập 7 CLB văn hoá, văn nghệ dân tộc Mường như: CLB hát Sắc Búa, CLB hát Giao duyên tiếng Mường, CLB hát Đúm văn hoá dân tộc Mường. Các lễ hội truyền thống được duy trì hàng năm như: Lễ hội đầu xuân, Lễ Khai hạ…

Với những mục tiêu, giải pháp cụ thể, cùng với sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát của cấp ủy, chính quyền các cấp đối với việc thực hiện công tác dân tộc, tin tưởng, nhiệm vụ nâng cao chất lượng đời sống gắn với bảo tồn, giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống vùng đồng bào DTTS tỉnh Ninh Bình sẽ tiếp tục có bước phát triển mạnh mẽ.

Bài liên quan

(0) Bình luận
Nổi bật
Rừng mãi xanh nhờ… hương ước
(TN&MT) - Trong quan niệm của đồng bào dân tộc Cống, rừng là sinh mệnh, là nơi thần linh ngự trị. Bởi lẽ đó mà người Cống bản Lả Chà, xã Pa Tần của huyện Nậm Pồ (Điện Biên) yêu rừng như yêu bản.
Đừng bỏ lỡ
  • Người giữ hồn bản Thái…
    (TN&MT) - Chiếc khăn Piêu, áo Cóm, cơm Lam hay những tác phẩm văn học đặc sắc như “Tản chụ xiết xương”, “Xống chụ xon xao”, “Khun Lú nàng Ủa”…; chiếc đàn tính hai dây hay lễ mừng cơm mới, lễ tạ ơn, làm lý… là nét đặc sắc ở người Thái ở Điện Biên đang có nguy cơ mai một.
  • Độc đáo Tết Xíp Xí cổ truyền của người Thái trắng Sơn La
    (TN&MT) - Xíp xí - tiếng Thái nghĩa là ngày 14. Tết Xíp xí là Ngày tết truyền thống được tổ chức vào ngày 14/7 âm lịch hàng năm của đồng bào Thái trắng nói chung và người Thái ở huyện Phù Yên, Sơn La nói riêng, được đồng bào trân trọng giữ gìn, lưu truyền từ nhiều đời nay.
  • Thanh Hóa: Khơi dậy ý chí vươn lên phát triển kinh tế - xã hội khu vực miền núi
    Sau 3 năm triển khai, Chương trình phát triển kinh tế - xã hội khu vực miền núi giai đoạn 2021 - 2025 đã và đang tạo ra những cơ hội, điều kiện thuận lợi để các huyện miền núi Thanh Hóa phát triển, thu hẹp dần khoảng cách với miền xuôi. Từ đó, khơi dậy ý chí tự lực, tự cường, khát vọng vươn lên phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo bền vững của 11 huyện miền núi.
  • Thừa Thiên – Huế: Nâng cao nhận thức về bình đẳng giới cho đồng bào DTTS và miền núi
    (TN&MT) - Nhằm tuyên truyền, phổ biến sâu rộng chính sách và quy định của pháp luật về bình đẳng giới cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi, Sở LĐTB&XH tỉnh Thừa Thiên – Huế sẽ tổ chức Hội thi trực tuyến tìm hiểu pháp luật về bình đẳng giới trên địa bàn các xã, thị trấn thuộc vùng đồng bào DTTS.
  • Phú Yên: Tìm giải pháp cho những công trình nước sạch vùng nông thôn, vùng đồng bào DTTS
    (TN&MT) - Phú Yên là một trong số những địa phương chịu ảnh hưởng nặng nề của hạn hán. Người dân nhiều địa phương trong tỉnh, đặc biệt là khu vực miền núi thường xuyên thiếu nước sinh hoạt. Tuy nhiên, nghịch lý là hiện nay hàng chục công trình cấp nước sinh hoạt nông thôn tập trung do Nhà nước đầu tư xây dựng đã bị bỏ hoang từ nhiều năm qua.
  • Ngân vang những tiếng cồng chiêng
    (TN&MT) - Giữa núi rừng sâu thẳm, tiếng cồng chiêng vang vọng với những âm thanh đầy khí thế trong không gian một lớp học giữa buôn làng người Cơ Tu. Những nghệ nhân lớn tuổi say sưa “truyền lửa” cho lớp trẻ. Những người trẻ cũng đón nhận tình yêu với cồng chiêng cũng như trách nhiệm giữ gìn bảo tồn văn hóa truyền thống của cha ông
  •  Sơn La: Tạo động lực để bứt phá
    (TN&MT) - Với trên 83% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số, những năm qua, tỉnh Sơn La đã nỗ lực triển khai đồng bộ các dự án thành phần thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH) vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (DTTS&MN) giai đoạn 2021- 2025. Qua đó, góp phần cải thiện, nâng cao chất lượng đời sống đồng bào các dân tộc, thúc đẩy phát triển KT-XH địa phương.
  • Quảng Ninh: Nâng cao đời sống vùng đồng bào DTTS từ chính sách hiệu quả
    (TN&MT) - Sau gần 3 năm tích cực triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi giai đoạn 2021- 2025, tỉnh Quảng Ninh đạt nhiều kết quả khả quan. Những nỗ lực đó đã từng bước nâng cao chất lượng cuộc sống của vùng đồng bào DTTS, thu nhập bình quân đầu người vùng đồng bào DTTS, miền núi, biên giới, hải đảo của tỉnh tăng từ 2 lần so với năm 2020.
  • Quảng Nam: Đặc sắc Ngày hội văn hóa-du lịch các dân tộc miền núi Quảng Nam
    (TN&MT) - Ngày hội là dịp để các dân tộc sinh sống dưới chân dãy Trường Sơn hùng vĩ thể hiện những giá trị đặc trưng độc đáo, sự đa dạng và phong phú của các loại hình văn hóa – nghệ thuật và thể thao.
  • Nuôi dê thương phẩm giúp nhiều hộ dân đổi đời
    Thời gian qua, việc chia sẻ kinh nghiệm nuôi dê thương phẩm và liên kết trong chăn nuôi, bao tiêu sản phẩm đang từng bước đem lại hiệu quả kinh tế lớn, đồng thời mở ra hướng đi mới cho hàng chục hộ dân ở huyện Yên Thế, tỉnh Bắc Giang. Theo số liệu báo cáo, ước tính tổng đàn Dê thương phẩm của huyện đến hết tháng 6/2023 đạt khoảng 10.000 con.
  • Mường Lát (Thanh Hóa): Cuộc sống mới ở khu tái định cư
    Bản Ón, xã Tam Chung, huyện Mường Lát (Thanh Hóa) có 100% là đồng bào dân tộc Mông sinh sống. Đa số người dân trong bản thuộc diện hộ nghèo và cận nghèo. Phần lớn các hộ dân dựng nhà bên những sườn núi cheo leo, nên luôn phải đối mặt với nguy cơ lũ quét, sạt lở rất cao vào mùa mưa lũ. Nhưng giờ đây người dân trong bản không còn phải nơm nớp lo sợ, bởi khu tái định cư do Nhà nước đầu tư khang trang, đồng bào đã và đang bắt tay vào xây dựng cuộc sống mới.
  • Phát huy vai trò mặt trận Tổ quốc trong thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia về dân tộc thiểu số miền núi
    (TN&MT) - Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, thời gian qua, Ban Thường trực Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh Điện Biên đã chỉ đạo Mặt trận Tổ quốc các cấp đẩy mạnh tuyên truyền, vận động Nhân dân tham gia phong trào thi đua yêu nước, từ đó thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh, ổn định và nâng cao đời sống của đồng bào dân tộc thiểu số.
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO