Phát triển KTXH gắn với gìn giữ bản sắc văn hoá đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi - Bài 4: Ninh Bình bảo tồn văn hoá truyền thống đồng bào DTTS

Tuyết Chinh | 20/08/2022, 23:15

(TN&MT) - Song song với đầu tư phát triển kinh tế - xã hội, tỉnh Ninh Bình đã và đang tích cực triển khai nhiều giải pháp bảo tồn, giữ gìn và phát huy giá trị văn hoá truyền thống, nâng cao chất lượng đời sống văn hoá ở cơ sở vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS).

Đổi thay những bản làng

Là huyện miền núi duy nhất của tỉnh Ninh Bình, Nho Quan có 7 xã được công nhận là vùng đồng bảo DTTS và miền núi với 28.861 người là người DTTS; trong đó, dân tộc Mường chiếm 97,18%. Khi mới tái lập tỉnh, đời sống của bà con vùng đồng bào dân tộc ở Nho Quan vô cùng khó khăn. Kinh tế tự cung, tự cấp là chủ yếu, sản xuất hàng hóa hầu như không đáng kể, sản lượng lương thực bình quân đầu người thấp, tỷ lệ hộ nghèo cao. Sau 30 năm, nhờ sự quan tâm tạo điều kiện hỗ trợ về nhiều mặt của Đảng, Nhà nước và của tỉnh, đời sống của đồng bào đã được nâng lên đáng kể.

anh-m1.jpg

Đường giao thông ở xã Văn Phương được bê tông hóa khang trang, sạch đẹp.

Được sự tuyên truyền của chính quyền địa phương, cùng với các chính sách của Đảng và Nhà nước như: Chương trình 327; Chương trình 135; Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững; Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới... người dân các xã vùng cao của Nho Quan đã tích cực chuyển dịch cơ cấu kinh tế, đưa những cây trồng, con nuôi đặc sản vào để phát triển kinh tế hộ gia đình, qua đó đã từng bước nâng cao đời sống. Đến nay, mức thu bình quân đầu người trên địa bàn các xã vùng cao đạt gần 60 triệu đồng/người/năm. Các chính sách được triển khai kịp thời, hiệu quả đã mang lại đời sống ấm no, hạnh phúc cho đồng bào các dân tộc. Đến nay, đời sống đồng bào DTTS ở Nho Quan có nhiều khởi sắc.

Ông Bùi Văn Tăng, Phó trưởng phòng Dân tộc, huyện Nho Quan cho biết, song song với việc nâng cao đời sống của đồng bào DTTS là gắn với bảo tồn văn hoá truyền thống. Những năm qua, cùng với đầu tư phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng, huyện đã triển khai thực hiện có hiệu quả các chủ trương, chính sách của Trung ương, của tỉnh về phát triển văn hoá vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Đồng thời, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, ban hành các chương trình, kế hoạch, đề án nhằm bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá của đồng bào DTTS nói chung, di sản văn hoá phi vật thể nói riêng.

Hàng năm, Nho Quan tiến hành hành khảo sát, rà soát, đánh giá thực trạng văn hoá của vùng đồng bào DTTS tại các làng, bản trên địa bàn để có phương án bảo tồn cụ thể. Cùng với đó, đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến các tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ để họ hiểu và tôn trọng bản sắc văn hoá dân tộc mình, có ý thức giữ gìn và phát huy.

Các phong trào thi đua “Toàn dân xây dựng đời sống văn hóa”, xây dựng gia đình văn hóa, thôn, khu phố văn hóa lan tỏa mạnh mẽ đã cổ vũ, khuyến khích, thay đổi nhận thức của nhân dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số, góp phần xây dựng nếp sống ngày càng văn minh, tiến bộ.

Đặc biệt, để bảo tồn giá trị văn hoá phi vật thể của đồng bào dân tộc Mường, huyện đã xây dựng Đề án “bảo tồn và phát huy bản sắc văn hoá dân tộc Mường”; Đề án “Bảo tồn văn hoá cồng chiêng dân tộc Mường”. Từ năm 2017, huyện đã tổ chức Ngày hội văn hoá, thể thao các dân tộc. Qua đó, tạo điều kiện để đồng bào các dân tộc giao lưu, trao đổi và học tập kinh nghiệm, tăng cường tình đoàn kết trong cộng đồng các dân tộc, phát huy mô hình sinh hoạt văn hoá cộng đồng, tạo sự lan toả để tuyên truyền, quảng bá gắn với bảo tồn các nét đẹp văn hoá của đồng bào DTTS trên địa bàn, từng bước hình thành các sản phẩm du lịch.

anh-m2.jpg

: Trình diễn múa cồng chiêng tại Tuần lễ “Cúc Phương đại ngàn năm 2022”

Công tác xây dựng đời sống văn hoá cho đồng bào vùng DTTS được tích cực triển khai. Hạ tầng thiết chế văn hoá được đầu tư xây dựng. Cụ thể: huyện đã đầu tư xây dựng 2 nhà sản là không gian sinh hoạt văn hoá cho đồng bào dân tộc Mường ở bản Xanh (xã Kỳ Phú), bản Đồng Trung (xã Quảng Lạc); sửa chữa, phục dựng lại nhà sàn truyền thống, đưa vào sử dụng làm nơi sinh hoạt văn hoá cộng đồng của đồng bào dân tộc Mường ở thôn Nga II, thôn Đồng Bót (xã Cúc Phương)…

Kỳ vọng giai đoạn phát triển mới

Theo ông Bùi Văn Tăng, hiện nay công tác bảo tồn, phát huy bản sắc văn hoá DTTS còn gặp không ít khó khăn, thách thức do nguồn lực đầu tư còn hạn chế; công tác giáo dục, vận động quần chúng chưa thường xuyên và sâu rộng; đa số nghệ nhân tuổi đã cao, việc tổ chức truyền dạy các loại hình văn hoá truyền thống chưa được bài bản, không có sách vở ghi chép chính thống, lưu truyền chủ yếu bằng truyền miệng…

anh-m3.jpg

Phần lớn người dân tộc Mường ở Nho Quan sử dụng trang phục truyền thống khi tham gia các hoạt động cộng đồng

Để làm tốt hơn nữa công tác bảo tồn, gìn giữ và phát huy nét đẹp truyền thống của đồng bào DTTS trên địa bàn, trong thời gian tới, Nho Quan sẽ tập trung huy động nguồn lực tài chính, nhất là nguồn xã hội hoá, khuyến khích và tạo điều kiện cho tổ chức, cá nhân tham gia công tác bảo tồn văn hoá gắn với phát triển du lịch cộng đồng. Triển khai xây dựng Đề án “Bảo tồn, khôi phục và giữ gìn, phát huy các giá trị văn hoá của đồng bào dân tộc Mường gắn với phát triển du lịch cộng đồng giai đoạn 2021 – 2030 trên địa bàn”.

Đồng thời, chú trọng bồi dưỡng, đào tạo cán bộ văn hoá, nhất là cán bộ người DTTS, tiếp tục đầu tư hỗ trợ cơ sở vật chất, trang thiết bị văn hoá để nâng cao mức hưởng thụ về văn hoá cho đồng bào các DTTS…

Hiện, trên 80% người dân tộc Mường ở Nho Quan (Ninh Bình) sử dụng trang phục truyền thống khi tham gia các hoạt động cộng đồng. Huyện Nho Quan đã thành lập 7 CLB văn hoá, văn nghệ dân tộc Mường như: CLB hát Sắc Búa, CLB hát Giao duyên tiếng Mường, CLB hát Đúm văn hoá dân tộc Mường. Các lễ hội truyền thống được duy trì hàng năm như: Lễ hội đầu xuân, Lễ Khai hạ…

Với những mục tiêu, giải pháp cụ thể, cùng với sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát của cấp ủy, chính quyền các cấp đối với việc thực hiện công tác dân tộc, tin tưởng, nhiệm vụ nâng cao chất lượng đời sống gắn với bảo tồn, giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống vùng đồng bào DTTS tỉnh Ninh Bình sẽ tiếp tục có bước phát triển mạnh mẽ.

Bài liên quan

(0) Bình luận
Nổi bật
Đừng bỏ lỡ
  • Chuyên đề “Bảo vệ tài nguyên – môi trường trên rẻo cao Tây Bắc” – Bài 5: Huy động sức dân để bảo vệ môi trường
    Trong thời gian qua, công tác bảo vệ môi trường tại các huyện vùng cao Tây Bắc có nhiều chuyển biến tích cực. Nhiều địa phương đã tích triển khai nhiều phong trào, nhiều mô hình hay nhằm nâng cao nhận thức của người dân. Bản Trống Là, xã Hồ Bốn, huyện Mù Cang Chải của tỉnh Yên Bái là một trong những điểm sáng trong công tác bảo vệ môi trường.
  • Chuyên đề: Bảo vệ tài nguyên – môi trường trên rẻo cao Tây Bắc: 
Bài 4: Tạo đột phá trong quản lý khoáng sản chưa khai thác – Nhìn từ Sơn La
    (TN&MT) - Theo danh mục Quy hoạch thăm dò, khai thác và sử dụng khoáng sản làm vạt liệu xây dựng thông thường tỉnh Sơn La đến năm 2020, định hướng đến năm 2030, Sơn La có hơn 150 điểm mỏ đã được đưa vào quy hoạch. Những năm qua, tỉnh đã có nhiều giải pháp nhằm quản lý hiệu quả nguồn tài nguyên khoáng sản, nhất là khoáng sản chưa khai thác.
  • Giữ nguồn sống từ rừng
    (TN&MT) - Không còn thói quen di dịch cư theo mùa lá vàng, người La Hủ - một trong 4 dân tộc ít người của tỉnh Lai Châu - nay đã quyết bám rừng, bảo vệ rừng nơi thượng nguồn sông Đà để giữ nguồn sống cho các thế hệ mai sau.
  • Thanh Hóa: Đầu tư dự án sắp xếp, ổn định dân cư cho các hộ dân vùng cao
    UBND tỉnh Thanh Hóa vừa có Quyết định Phê duyệt chủ trương đầu tư dự án sắp xếp, ổn định dân cư cho các hộ dân vùng cao ở các huyện: Lang Chánh, Bá Thước, Mường Lát, Quan Sơn. Với mục tiêu, từng bước ổn định đời sống cho Nhân dân, hạn chế tới mức thấp nhất thiệt hại do thiên tai, phát huy hiệu quả của đầu tư cơ sở hạ tầng, góp phần giảm nghèo bền vững, bảo vệ môi trường, xây dựng nông thôn mới và củng cố an ninh, quốc phòng.
  • Khởi sắc huyện vùng biên Sông Mã
    (TN&MT) - Tối ngày 2/3, Đảng bộ, chính quyền, nhân dân các dân tộc huyện Sông Mã, tỉnh Sơn La đã tổ chức Lễ kỷ niệm 70 năm ngày thành lập huyện (7/3/1953-7/3/2023).
  • Những hương ước ở miền Tây xứ Nghệ
    Ở miền Tây xứ Nghệ, những năm gần đây “hương ước” tại nhiều bản làng dường như đã trở thành "hiến pháp" của làng, tạo ra sự ràng buộc, áp đặt và cưỡng chế của cộng đồng đối với mỗi cá nhân. Và, những hước ước giữ rừng, hương ước bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản…đang mang lại hiệu quả ngoài mong đợi đối với các bản làng vùng cao.
  • Quảng Trị: Sử dụng hợp lý tài nguyên khoáng sản vùng đồng bào dân tộc thiểu số
    Thời gian qua, tỉnh Quảng Trị đã tăng cường công tác quản lý, sử dụng hiệu quả tài nguyên khoáng sản góp phần triển kinh tế - xã hội, phục vụ giảm nghèo bền vững, qua đó giúp đời sống của người dân miền núi ngày một nâng lên. Để hiểu rõ hơn về nội dung này, phóng viên Báo TN&MT có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Trường Khoa – Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Quảng Trị.
  • Chuyện giữ rừng của người Mông Nà Hẩu
    Với Người Mông của xã Nà Hẩu, huyện Văn Yên (Yên Bái), rừng được coi là nguồn sống, là sinh kế, là mái nhà chở che và cũng là chỗ dựa tinh thần cho 484 hộ, 2.490 con người.
  • [Infographic] – Sửa đổi chính sách đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số
    Thể chế Nghị quyết 18-NQ/TW, dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã bổ sung trách nhiệm của Nhà nước về đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số phù hợp với phong tục, tập quán, bản sắc văn hóa và điều kiện thực tế của từng vùng. Các nội dung lấy ý kiến liên quan đến chính sách đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số, được thể hiện ở các Điều 17, Điều 52, Điều 175.
  • Thu hẹp đất canh tác ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số - Bài 5: Cần chấn chỉnh tình trạng lừa đảo đồng bào thiểu số bán đất
    Mặc dù, chỉ đạo quyết liệt của Trung ương, nhiều chính sách liên quan đến việc giải quyết đất đai cho đồng bào dân tộc thiểu số, giúp hàng trăm ngàn hộ thoát nghèo. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, ở nhiều địa phương tình trạng lợi dụng sự thiếu hiểu biết của đồng bào dân tộc thiểu số để lừa đảo mua bán, sang nhượng đất ở và sản xuất.
  • Thu hẹp đất canh tác ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số - Bài 4: Sử dụng hiệu quả quỹ đất ở Tây Nguyên
    Đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn các tỉnh Tây Nguyên còn nhiều khó khăn, thu nhập chủ yếu dựa vào nông nghiệp. Tuy nhiên, trong những năm trở lại đây, tình trạng đất canh tác bị thu hẹp đang có xu hướng tăng do suy thoái chất lượng đất, đất có nguồn gốc từ các nông, lâm trường chưa được sử dụng hiệu quả, xảy ra tình trạng tranh chấp, lấn chiếm…
  • Hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số xây nhà, khai hoang, phục hóa, cải tạo đất
    (TN&MT) - Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang vừa ký Quyết định số 04/2023/QĐ-TTg ngày 23/2/2023 về mức hỗ trợ và cơ chế hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số xây nhà, khai hoang, phục hóa, cải tạo đất.
  • Chính phủ chỉ đạo tháo gỡ khó khăn trong triển khai thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia
    (TN&MT) - Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang vừa ký Công điện số 71/CĐ-TTg ngày 23/2/2023 của Thủ tướng Chính phủ về việc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021 - 2025.
  • Đa dạng hình thức truyền thông về TN&MT vùng đồng bào DTTS
    (TN&MT) - Là tỉnh miền núi vùng cao Tây Bắc, với trên 83% dân số là đồng bào DTTS, những năm qua, Sơn La luôn quan tâm chú trọng tuyên truyền, phổ biến chính sách mới về tài nguyên, môi trường, hướng tới thay đổi hành vi, ứng xử của các tổ chức, cá nhân, các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ.
  • Cùng đồng bào đứng vững trước thiên tai
    Cuộc sống của người dân Cần Thơ nói chung, đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) trên địa bàn Cần Thơ nói riêng ngày càng bền vững, an toàn trước thiên tai. Họ đã ứng phó ra sao, học cách sống chung với thiên tai thế nào, câu trả lời không phải ngày một ngày hai, mà là tổng kết một giai đoạn chính quyền, cơ quan chức năng và người dân, trong đó có đồng bào DTTS, đồng hành vượt khó, đứng vững trước thiên tai.
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO