Viên nén sinh khối: Mặt hàng tiềm năng trong xu hướng chuyển dịch năng lượng

Khánh Ly | 26/05/2022, 06:11

(TN&MT) - Viên nén gỗ sinh khối đang trở thành mặt hàng xuất khẩu đầy tiềm năng của Việt Nam do nhu cầu nhiên liệu đốt cho các nhà máy sản xuất công nghiệp, nhà máy nhiệt điện trên thế giới tăng cao. Số liệu từ Tổng cục Hải quan Việt Nam, hết năm 2021, lượng xuất khẩu đạt 3,5 triệu tấn tương đương kim ngạch 413 triệu USD. Những tháng đầu của năm 2022, xuất khẩu viên nén tăng mạnh trong bối cảnh nguồn cung thế giới giảm.

Nhiều cơ hội xuất khẩu

Trong ngành gỗ, viên nén thường được coi là sản phẩm phụ hoặc sản phẩm cuối cùng. Nguồn gỗ nguyên liệu đầu vào là cành, ngọn từ nguồn gỗ rừng trồng, sản phẩm phụ của quá trình chế biến như đầu mẩu vụn của gỗ, mùn cưa, dăm bào... Việt Nam hiện là 1 trong 10 nước sản xuất viên nén lớn nhất thế giới với công suất bình quân 2,5 triệu tấn/năm. Xuất khẩu mặt hàng này đã tăng mạnh nhất kể từ năm 2018, với lượng kim ngạch xuất khẩu tăng gần gấp 2 lần so với năm trước đó (2017). Sau đó, mức tăng trưởng giữ vững khoảng 10 - 20% mỗi năm.

Với lượng và kim ngạch xuất khẩu lớn, viên nén đã trở thành một mặt hàng xuất khẩu quan trọng của ngành gỗ Việt Nam. Lợi thế của Việt Nam là có nguồn nguyên liệu đầu vào sẵn có, được huy động từ nguồn gỗ rừng trồng, đặc biệt từ các hộ trồng rừng; tận dụng được phụ phẩm gỗ của ngành chế biến; quy mô vốn đầu tư sản xuất nhỏ (1 - 2 triệu USD), trình độ quản lý, công nghệ sản xuất không đòi hỏi cao trong khi nhu cầu thị trường lớn.

7.jpg

Sản xuất viên nén gỗ giúp tận dụng tối đa nguồn gỗ phụ phẩm.

Gần như toàn bộ lượng viên nén do Việt Nam sản xuất đều xuất khẩu sang Hàn Quốc và Nhật Bản, với kim ngạch tương đương nhau. Theo ông Tô Xuân Phúc - chuyên gia Tổ chức Forest Trends, xét về khía cạnh động lực và tốc độ tăng trưởng, thị trường Nhật Bản có tốc độ tăng trưởng mạnh và ổn định hơn rất nhiều so với thị trường Hàn Quốc. Một số doanh nghiệp trong ngành chia sẻ, trong tương lai nhu cầu viên nén tại thị trường Nhật Bản sẽ tăng lên khoảng 3 lần so với hiện tại. Viên nén của Việt Nam có cơ hội mở rộng thị trường rất lớn tại đây.

Tuy nhiên, rút kinh nghiệm những năm trước từng có trường hợp giảm đơn hàng, bị ép giá, một mặt các doanh nghiệp phải không ngừng cải tiến công nghệ, nâng cao giá trị gia tăng sản phẩm viên nén. Mặt khác, cần chủ động tìm kiếm, đa dạng hóa thị trường. Năm 2022 là cơ hội tốt, bởi tháng 3 vừa qua, Chính phủ Nga ban hành lệnh cấm xuất khẩu một số sản phẩm gỗ từ Nga, trong đó bao gồm viên nén đến hết năm. Điều này đòi hỏi các nước trước đó nhập khẩu viên nén từ Nga, chủ yếu từ EU, tìm kiếm nguồn cung thay thế. Hiện chưa có dấu hiệu giá viên nén xuất khẩu của Việt Nam sẽ chững lại trong tương lai.

Theo dự báo của các chuyên gia, nhu cầu viên nén sinh khối thế giới hiện tại là 12 - 15 triệu tấn/năm và đến năm 2030 khoảng 50 triệu tấn. Điều này bắt nguồn từ việc các quốc gia đã tiến vào giai đoạn bắt buộc giảm phát thải theo Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu. Thế giới chuyển dần sang sử dụng các dạng năng lượng tái tạo để thay thế năng lượng hóa thạch như than, dầu. Đây sẽ là thị trường rộng mở cho các doanh nghiệp của Việt Nam, nhằm tận dụng nguồn phụ phẩm gỗ dồi dào.

Góp phần phát triển rừng bền vững

Mở rộng thị trường cũng đồng nghĩa với việc hướng đến các quốc gia nhập khẩu khó tình hơn. Một số tiêu chuẩn quốc tế liên quan đến sản phẩm viên nén gỗ như: Chứng chỉ quản lý bền vững theo tiêu chuẩn của thị trường Nhật Bản (JIA), Chứng chỉ quản lý rừng bền vững được công nhận trên toàn thế giới của Hội đồng Quản trị rừng Quốc tế (FSC), Chứng chỉ quản lý sinh khối bền vững theo tiêu chuẩn của Liên minh châu Âu (SBP).

Tại Việt Nam, các diện tích rừng trồng là rừng sản xuất hiện đạt chứng chỉ FSC đến nay mới chỉ đạt khoảng 186.000ha, chủ yếu tập trung ở miền Bắc và miền Trung. Diện tích đến tuổi khai thác chỉ chiếm khoảng từ 40% - 50% trong tổng diện tích đã có chứng chỉ. Miền Nam phần nhiều nhập khẩu gỗ cho chế biến. Nguồn gỗ lớn có chứng chỉ được đưa vào chế biến đồ gỗ xuất khẩu còn nguồn cành, ngọn dành cho làm dăm và viên nén.

Sản xuất viên nén sinh khối có yêu cầu nghiêm ngặt về nguồn gốc, chứng chỉ rừng trồng nên các địa phương cũng như ngành lâm nghiệp phải có chính sách về phát triển rừng, quy hoạch kế hoạch khai thác hợp lý để phát huy hiệu quả tiềm năng đất rừng. Nếu làm tốt điều này, Việt Nam không chỉ phát triển kinh tế rừng mà còn đồng thời bảo vệ được diện tích rừng và tăng tỷ lệ phủ xanh.

Tuy nhiên, ngành viên nén của Việt Nam hiện còn một số hạn chế như thiếu cơ chế kiểm tra giám sát trong khâu sản xuất, đặc biệt là chất lượng đầu ra sản phẩm, bao gồm cả các khía cạnh về hợp pháp và bền vững trong sản phẩm. Doanh nghiệp sản xuất và xuất khẩu của Việt Nam thiếu thông tin về các yêu cầu pháp lý và bền vững từ các thị trường xuất khẩu. Thiếu kết nối giữa các doanh nghiệp trong sản xuất và xuất khẩu. Điều này khiến các doanh nghiệp trong ngành chưa có tiếng nói chung về các khía cạnh sản xuất, kinh doanh và khi tham gia thị trường xuất khẩu.

Một vấn đề nữa, đó là toàn bộ lượng viên nén sản xuất ra hiện nay đều dành cho xuất khẩu do giá thành cao hơn. Vậy, cần làm gì để thúc đẩy sử dụng viên nén tại các nhà máy nhiệt điện trong nước, giảm nhập khẩu than và đóng góp vào mục tiêu giảm phát thải chung của quốc gia? Đây sẽ là những vấn đề các nhà quản lý cần vào cuộc, nhằm nâng cao vai trò của nguồn năng lượng sinh học sẵn có này.

Bài liên quan
  • Hà Nội mưa lớn, nhiều tuyến phố ngập úng
    (TN&MT) - Sáng 24/5, Hà Nội tiếp diễn trạng thái mưa rào và dông, cục bộ có mưa lớn. Từ 6h đến 7h30, lượng mưa quan trắc được ở nhiều điểm dao động 20-30 mm, một số khu vực mưa trên 40 mm chủ yếu tập trung ở các quận nội thành.

(0) Bình luận
Nổi bật
Bảo tồn nét văn hóa đặc trưng của dân tộc Thái ở Quan Sơn
Đời sống văn hóa các dân tộc ở huyện Quan Sơn (Thanh Hóa) phản ánh sinh động sâu sắc sự đoàn kết chung sống, hòa hợp giữa các dân tộc Thái, Kinh, Mường, Mông... Trong đó dân tộc Thái có lịch sử cư trú lâu đời và có số dân đông nhất huyện Quan Sơn mang nhiều dấu ấn đặc trưng, phản ánh nét văn hóa đặc sắc trải dài theo lịch sử. Để hiểu rõ hơn về những nét nổi bật trong văn hóa của đồng bào Thái, phóng viên Báo Tài nguyên và Môi trường đã có cuộc trao đổi với ông Lê Văn Thơ, Trưởng phòng Văn hóa thông tin huyện Quan Sơn.
Đừng bỏ lỡ
  • Thúc đẩy giảm phát thải, hướng tới mục tiêu trung hòa các-bon
    (TN&MT) - Ngày 21/9, tại Lào Cai, Cục Biến đổi khí hậu (Bộ TN&MT) đã tổ chức “Hội thảo tuyên truyền, trao đổi về ứng phó với biến đổi khí hậu hướng tới mục tiêu trung hòa các-bon theo cam kết tại Hội nghị COP26”.
  • Lào Cai: Mưa lũ gây sạt lở lớn trên quốc lộ 70
    (TN&MT) - Do ảnh hưởng của thời tiết cực đoan, mưa lớn kéo dài đã gây nhiều thiệt hại về nhà cửa, tài sản của nhân dân trên địa bàn các huyện Bảo Thắng, Mường Khương.. của tỉnh Lào Cai. Đặc biệt là gây sạt lở nhiều điểm trên Quốc lộ 70 khiến giao thông bị chia cắt ảnh hưởng đến đi lại của người dân.
  • Quảng Nam: Thấp thỏm nỗi lo sạt lở núi
    Vị trí địa lý, điều kiện địa hình phức tạp cùng những thay đổi khó lường của thời tiết dưới tác động của BĐKH khiến miền núi Quảng Nam luôn tiềm ẩn nguy cơ sạt lở núi trong mùa mưa bão.
  • Càng nhiều thiết bị lạnh – Trái đất càng nóng lên
    (TN&MT) - Điều hòa không khí, tủ lạnh là những thiết bị rất quen thuộc với đời sống hằng ngày, nhưng chính các thiết bị này đang góp phần phát thải một lượng lớn khí nhà kính, làm tăng tình trạng biến đổi khí hậu.
  • Cơ hội và thách thức phát triển thị trường việc làm xanh
    (TN&MT) - Chuyển dịch năng lượng là quá trình phức tạp nhưng sẽ mang đến nhiều cơ hội lớn hướng tới mục tiêu phát triển bền vững.
  • Thời tiết ngày 20/9, cả nước có nhiều nơi mưa to
    (TN&MT) - Theo Trung tâm Dự báo KTTVQG, ngày 20/9, khu vực Bắc Bộ và khu vực Trung Bộ ngày nắng, chiều tối và đêm có mưa rào và dông vài nơi. Gió đông nam cấp 2-3. Trong mưa dông có khả năng xảy ra lốc, sét và gió giật mạnh.
  • Điện Biên: Ứng phó biến đổi khí hậu trong sản xuất nông nghiệp
    (TN&MT) - Trong những năm qua, trước diễn biến phức tạp, khó lường của các hiện tượng thời tiết cực đoan như: hạn hán, rét đậm, mưa lũ, giông lốc... khiến cho ngành nông nghiệp của tỉnh Điện Biên gặp không ít khó khăn, tác động trực tiếp đến đời sống của người dân. Trước thực trạng đó, tỉnh Điện Biên đã đề ra một số giải pháp nhằm ứng phó biến đổi khí hậu trong sản xuất nông nghiệp, giúp người dân ổn định sản xuất, đảm bảo an ninh lương thực.
  • Tham vấn hoàn thiện Kế hoạch quốc gia về quản lý, loại trừ các chất làm suy giảm tầng ô-dôn
    (TN&MT) - Ngày 15/9, tại Hà Nội, trong khuôn khổ các hoạt động nhằm hưởng ứng Ngày quốc tế bảo vệ tầng ô-dôn năm 2023, Cục Biến đổi khí hậu tổ chức Hội thảo tham vấn hoàn thiện Kế hoạch quốc gia về quản lý, loại trừ các chất làm suy giảm tầng ô-dôn, chất gây hiệu ứng nhà kính được kiểm soát và kết quả khảo sát, đánh giá việc thực hiện quy định pháp luật về bảo vệ tầng ô-dôn. Phó Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu Nguyễn Tuấn Quang chủ trì Hội thảo.
  • Việt Nam đóng góp tích cực vào tiến trình khôi phục tầng ô-dôn
    (TN&MT) - Năm 2023, Liên hợp quốc đã đưa ra chủ đề cho Ngày Quốc tế Bảo vệ tầng ô-dôn 16/9 là “Nghị định thư Montreal: Khôi phục tầng ô-dôn và giảm thiểu biến đổi khí hậu”.
  • Đài KTTV khu vực Nam Bộ: Đẩy mạnh sử dụng công nghệ trên nền tảng AI
    (TN&MT) - Đến nay, Đài Khí tượng thủy văn (KTTV) khu vực Nam Bộ đã chuyển toàn bộ phương pháp dự báo KTTV truyền thống sang công nghệ số, từng bước sử dụng công nghệ dựa trên nền tảng trí tuệ nhân tạo AI… để nâng cao chất lượng dự báo, cung cấp những sản phẩm chất lượng trong thời gian sớm nhất phục vụ công tác phòng chống thiên tai và các nhu cầu kinh tế - xã hội.
  • Đài KTTV khu vực Nam Trung Bộ: Từng bước chuyển đổi số
    (TN&MT) - Khí hậu thay đổi đang trở thành thách thức ngày càng lớn đối với toàn cầu và khu vực Nam Trung Bộ cũng không là ngoại lệ. Thực hiện chủ trương chuyển đổi số của Chính phủ, của Tổng cục Khí tượng Thủy văn, Đài Khí tượng Thủy văn khu vực Nam Trung Bộ đã từng bước chuyển đổi số trong công tác quan trắc, truyền tin và dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn để ứng phó hiệu quả với những biến đổi cực đoan có thể xảy ra bất cứ lúc nào, bảo vệ tính mạng và tài sản của người dân, hạn chế những tác động tiêu cực do thời tiết gây ra.
  • Quản lý hoạt động dự báo, cảnh báo KTTV thời đại 4.0: Chuyển đổi số là xu hướng tất yếu
    (TN&MT) - Trong bối cảnh chuyển đổi số và công nghệ 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ ở tất cả các ngành, nghề, lĩnh vực tại các nước trên thế giới, trong đó có Việt Nam, việc thực hiện chuyển đổi số trong hoạt động dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn (KTTV) là một xu hướng tất yếu.
  • Phát triển kiến trúc bền vững - thích ứng với biến đổi khí hậu
    Nằm trong khuôn khổ EXPO Kiến trúc 2023, do Bộ Xây dựng phối hợp với UBND tỉnh Kiên Giang và Hội Kiến trúc sư Việt Nam tổ chức tại thành phố Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang, chiều 8/9, Hội thảo chuyên đề “Phát triển kiến trúc bền vững – Thích ứng với biến đổi khí hậu” đã diễn ra với sự tham gia của các chuyên gia trong nước và quốc tế uy tín.
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO