(TN&MT) – Điểm nhấn trong công tác thu gom, xử lý rác thải ở huyện vùng cao Văn Chấn (Yên Bái) là đã xây dựng và triển khai được những mô hình phù hợp. Nếu các mô hình này tiếp tục được quan tâm, đầu tư, cùng với ý thức của người dân được nâng lên, đây sẽ là điểm sáng trong quản lý chất thải sinh hoạt nơi đây.
Trao đổi với phóng viên Báo TN&MT, ông Phạm Thái Sơn – Phó Chủ tịch UBND huyện Văn Chấn cho biết: Huyện đã xây dựng và thực hiện được 4 mô hình thu gom xử lý chất thải rắn sinh hoạt tại 4 xã: Chấn Thịnh, Bình Thuận, Đồng Khê và Suối Giàng. Tại mỗi xã có từ trên 100 đến 200 hộ của xã tham gia mô hình, mỗi hộ đóng góp từ 20.000 – 50.000 đồng/hộ/tháng. Trong năm 2023, UBND huyện tiếp tục triển khai xây dựng thêm 4 mô hình xử lý rác thải sinh hoạt cho 6 xã, thị trấn trên địa bàn huyện.
PV: Thưa ông, Đề án tăng cường năng lực quản lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn tỉnh Yên Bái giai đoạn 2020-2025 được ban hành nhằm hướng đến việc thu gom, xử lý rác thải đi vào nền nếp, hướng đến việc thu gom, phân loại rác tại nguồn. Huyện Văn Chấn đã triển khai Đề án ra sao, thưa ông?
Ông Phạm Thái Sơn: - Ngay sau khi UBND tỉnh Yên Bái ban hành Đề án tăng cường năng lực quản lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn tỉnh Yên Bái giai đoạn 2020-2025, định hướng đến năm 2030, UBND huyện Văn Chấn đã xây dựng và ban hành kế hoạch triển khai thực hiện Đề án trên địa bàn huyện với các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ cụ thể đến năm 2025 và định hướng, mục tiêu đến năm 2030. Đến nay, huyện đã đạt được những kết quả cụ thể.
Ngoài 4 mô hình đã đi vào hoạt động và 4 mô hình đang triển khai, huyện Văn Chấn chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, UBND các xã, thị trấn hướng dẫn các hộ gia đình tự phân loại và xử lý chất thải rắn sinh hoạt tại nhà bằng cách đào hố chôn lấp tại các khu dân cư không tập trung, tại các xã vùng cao, vùng sâu, vùng xa. Cùng với đó, tại khu vực nông thôn đã thực hiện việc phân loại rác tại nguồn, rác thải hữu cơ được tái sử dụng làm phân bón, các rác thải nhựa được thu gom tái chế, một phần rác thải sinh hoạt khác được chôn lấp trong khu dân cư. Đến nay, trên địa bàn huyện Văn Chấn, tỷ lệ thu gom, xử lý chất thải rắn sinh hoạt ở nông thôn đạt khoảng 35%; tỷ lệ thu gom, xử lý chất thải rắn sinh hoạt ở đô thị đạt khoảng 70%.
PV: Hiện nay, tỉnh Yên Bái đang tích cực triển khai việc phân loại rác thải tại nguồn, huyện Văn Chấn triển khai nội dung này như thế nào, thưa ông?
Ông Phạm Thái Sơn: - Về việc phân loại rác thải tại nguồn, huyện đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, UBND các xã, thị trấn tuyên truyền, hướng dẫn các hộ gia đình thực hiện tự phân loại rác thải tại nguồn. Hiện nay, một số khu vực nông thôn trên địa bàn huyện đã thực hiện phân loại rác tại nguồn, đặc biệt tại các đã đạt chuẩn nông thôn mới và nông thôn mới nâng cao. Tỉ lệ rác thải được phân loại tại nguồn trên địa bàn huyện Văn Chấn đạt trên 30%.
Theo Đề án đã ban hành, trong giai đoạn 2020-2025, trên địa bàn huyện Văn Chấn được đầu tư hai lò đốt rác từ nguồn vốn ngân sách nhà nước. Đến nay, huyện đã bố trí được quỹ đất để thực hiện dự án (mỗi quỹ đất có diện tích khoảng 6.000m2), đã bổ sung vào quy hoạch sử dụng đất đến năm 2030 của huyện.
PV: Thưa ông, việc triển khai thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn đã gặp khó khăn như thế nào?
Ông Phạm Thái Sơn: - Tồn tại là ở chỗ, tại các khu dân cư, nhận thức và ý thức về việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường của một bộ phận người dân còn hạn chế. Các mô hình tự quản về bảo vệ môi trường do không có kinh phí duy trì thường xuyên nên hoạt động kém hiệu quả. Các hoạt động tự quản chủ yếu là hình thức đôn đốc, nhắc nhở, chưa có hình thức, cơ chế xử phạt cụ thể để răn đe nên ý thức của người dân còn kém.
Việc phân loại chất thải rắn tại nguồn còn hạn chế, mới chỉ được thực hiện chủ yếu tại các khu vực trung tâm, gần các trục đường lớn. Mặt khác, chất thải rắn nguy hại và chất thải rắn thông thường bị đổ lẫn gây ra hậu quả lâu dài và nghiêm trọng đối với môi trường và sức khoẻ con người, đặc biệt là sức khoẻ của công nhân trực tiếp thu gom và xử lý rác.
PV: Vậy trong thời gian tới huyện có giải pháp cụ thể ra sao để nâng cao tỷ lệ thu gom, xử lý rác thải trên địa bàn?
Ông Phạm Thái Sơn: - Trong thời gian tới, huyện tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của người dân trong việc bảo vệ môi trường, nhất là việc phân loại rác tại nguồn. Cùng với đó, đẩy mạnh việc xây dựng và triển khai thực hiện các mô hình thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt tại các xã, thị trấn trên địa bàn huyện; mở rộng các mô hình đã triển khai thực hiện tại các xã, tạo sự lan tỏa và tiếp tục nhân rộng mô hình.
Mặt khác, huyện đẩy mạnh việc huy động nguồn lực xã hội hóa để mua sắm các trang thiết bị, phương tiện vận chuyển phục vụ cho công tác thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt nhất là tại các xã đã đạt chuẩn nông thôn mới và các xã trong lộ trình xây dựng nông thôn mới của huyện. Huyện tiếp tục rà soát các quỹ đất để quy hoạch làm bãi chứa rác thải tại các xã, thị trấn trên địa bàn huyện; huy động kinh phí xã hội hóa để thực hiện công tác giải phóng mặt bằng các quỹ đất; phấn đấu mỗi xã, thị trấn sẽ bố trí sẽ bố trí một bãi chứa rác thải tập trung.
Văn Chấn tập trung triển khai thực hiện công tác giải phóng mặt bằng để phục vụ dự án đầu tư xây dựng các lò đốt rác, bảo đảm có mặt bằng sạch khi triển khai thực hiện dự án. Bên cạnh đó, tiếp tục nâng cấp, cải tạo bãi chôn lấp rác thải tập trung của huyện tại thị trấn Sơn Thịnh và xử lý môi trường không để gây ô nhiễm quanh khu vực bãi rác.
PV: Xin trân trọng cảm ơn ông!