TP Hà Giang: Lỏng lẻo trong quản lý giết mổ và buôn bán thịt gia súc

(TN&MT) - Gần 5h sáng, ngày 9.4, chúng tôi đến cơ sở giết mổ (CSGM) gia súc tập trung của thành phố Hà Giang do Công ty CP Môi trường và đô thị Hà Giang quản lý. Chúng tôi được chứng kiến con số rất khiêm tốn trong việc khai thác công năng CSGM gia súc tập trung được đầu tư bạc tỷ này. Chị Vi Thị Hiểu, người quản lý CSGM cho biết, số lượng lợn giết mổ hàng ngày ở đây chỉ đạt khoảng 20 con, có ngày chỉ có 10 – 15 con (Chỉ đạt khoảng 20% công suất của CSGM này).

Cơ sở giết mổ gia súc tập trung, tổ 1, phường Minh Khai hoạt động chỉ đạt khoảng 20% công suất.

Theo chị Nguyễn Minh Giang, Giám đốc Công ty CP Môi trường và đô thị cho biết, CSGM của thành phố hoàn thành vài năm trước, Công ty tiếp nhận, công suất tối đa có thể đạt 120 con/ngày. Cũng theo chị Giang, công suất hiện nay đạt thấp là do người dân không chịu đưa gia súc vào CSGM tập trung. Trong khi Công ty không có chức năng, chế tài bắt buộc các hộ kinh doanh đưa gia súc vào CSGM, không thể kiểm tra, xử phạt các hành vi vi giết mổ chui bên ngoài. Nhiệm vụ này là của các ngành chức năng thành phố Hà Giang.

Theo Trạm Thú y thành phố Hà Giang cho biết, hiện nay chưa thống kê được các điểm tự giết, mổ gia súc (mổ chui) ở thành phố. Nhưng, ước có khoảng 70 – 80% số thịt gia súc đưa ra thị trường hiện nay có nguồn gốc tự mổ ở các gia đình. Việc kiểm tra, ngăn chặn tình trạng mổ chui rất phức tạp.

Hiện nay, trên địa bàn thành phố Hà Giang có 2 CSGM tập trung, công suất giết mổ khoảng 120 - 170 con/ngày, đêm. Ông Hoàng Xuân Tư, Phó chi cục trưởng Chi cục Thú y tỉnh Hà Giang cho biết, khi quy hoạch, xây dựng CSGM tập trung ở thành phố Hà Giang, đơn vị quy hoạch, xây dựng chưa có sự tham khảo ý kiến của cơ quan chuyên môn Thú y theo quy định của Bộ NN&PTNT. Từ đó, dẫn đến việc xây dựng chưa đảm bảo các tiêu chuẩn của CSGM tập trung. Vì thế, 2 CSGM tập trung ở thành phố đến nay vẫn chưa được cơ quan Thú y tỉnh cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện vệ sinh thú y giết mổ.

Trở lại CSGM tập trung của thành phố, một người hay mổ lợn ở đây cho chúng tôi biết, có người mang lợn vào đây mổ, khi đưa ra ngoài mà không cần đóng dấu kiểm soát giết mổ (KSGM) cũng… không sao cả. Thực tế có thời điểm lực lượng chức năng kiểm tra, kiểm dịch “làm căng”, một số gia đình hay mổ lợn chui bên ngoài mỗi ngày chỉ cần mang một con lợn ở bên ngoài vào CSGM để mổ với mục đích đóng dấu KSGM “ngụy trang” cho những con mổ còn lại!?. 

Chính vì sự lỏng lẻo trong quản lý giết mổ gia súc nên hàng ngày ở thành phố, không khó để bắt gặp các hàng thịt lợn bán rong ruổi mà không có dấu KSGM; thịt lợn mổ tự do từ các địa phương bên ngoài tràn vào thành phố. Ngay tại chợ Trung tâm thành phố, nhiều lần chúng tôi bắt gặp hàng thịt không có dấu KSGM mà vẫn được bán. Chợ phiên thứ 7 hàng tuần tại xã Phương Thiện, xã đạt chuẩn xây dựng Nông thôn mới, rất nhiều phản thịt lợn do người dân tự giết mổ tại gia đình, không dấu KSGM được vô tư tiêu thụ mà gần như không thấy có cơ quan chức năng nào kiểm tra, kiểm soát.

Theo điều tra của Chi cục Thú y tỉnh từ năm 2013, nhu cầu và công suất giết mổ gia súc trên địa bàn thành phố Hà Giang đã là trên 180 con/ngày, đêm. Nhưng theo báo cáo của Trạm Thú y thành phố Hà Giang, qua 3 tháng đầu năm 2015, toàn thành phố mới đóng dấu KSGM được 937 con, thu ngân sách 6.559.000đ. Đây rõ ràng là một điều bất hợp lí, cho thấy sự “tự do” trong việc giết mổ, tiêu thụ thịt gia súc trên địa bàn.

Từ đó cho thấy những vấn đề đáng lo ngại về an toàn vệ sinh thực phẩm, vệ sinh môi trường và việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Nếu chẳng may có dịch bệnh xảy ra trên đàn gia súc, việc kiểm soát và khống chế dịch bệnh lây lan trên đàn gia súc và lây lan sang người sẽ khó được thực hiện.

 Bài & ảnh: Huy Toán