Tối ưu hóa lợi nhuận từ chất thải: Cơ hội còn để ngỏ!

   

   

  Mỗi năm tại Việt Nam, có hơn 15 triệu tấn chất thải rắn phát sinh từ nhiều nguồn khác nhau. Hơn 80% là chất thải phát sinh từ các hộ gia đình, các nhà hàng, khu chợ và khu kinh doanh. Tổng lượng chất thải phát sinh từ các cơ sở công nghiệp mỗi năm khoảng 2,6 triệu tấn (chiếm 17%), do vậy công nghiệp có thể coi là nguồn phát sinh chất thải lớn thứ hai. Khoảng 160.000 tấn/năm (chiếm 1%) trong tổng lượng chất thải rắn phát sinh ở Việt Nam được coi là chất thải nguy hại, trong đó bao gồm cả chất thải y tế nguy hại, các chất dễ cháy và chất độc hại phát sinh từ các quá trình sản xuất công nghiệp và các loại thuốc trừ sâu, thùng chứa thuốc trừ sâu phục vụ các hoạt động nông nghiệp.

   

   Các phương thức tiêu huỷ chất thải sinh hoạt đang được cải tiến nhưng vẫn còn là mối hiểm hoạ đối với sức khoẻ và môi trường. Trong số 91 điểm tiêu huỷ chất thải trong cả nước, chỉ có 17 điểm là các bãi chôn lấp hợp vệ sinh. Ở nhiều vùng, việc áp dụng các phương pháp tự tiêu huỷ chất thải như đốt, chôn, đổ ra các sông, kênh, rạch và các khu đất trống khá phổ biến. Các bãi chôn lấp được vận hành không đúng kỹ thuật, các bãi rác lộ thiên gây ảnh hưởng môi trường dân cư quanh vùng, làm tăng tỷ lệ người bị mắc các bệnh về da, tiêu hoá và hô hấp.

   

  Tái chế và tái sử dụng chất thải là một ngành công nghiệp năng động ở Việt Nam. Thị trường các chất thải tái chế tại Việt Nam có tiềm năng mở rộng. Khoảng hai phần ba tổng lượng chất thải sinh hoạt tương đương 2,1 triệu tấn/năm hiện đang xem là các chất thải có khả năng tái chế được như giấy, nhựa, kim loại và thuỷ tinh...

  Ở Hà Nội thị trường này cho phép thực hiện tái chế với khoảng 22% lượng chất thải phát sinh. Trong lĩnh vực công nghiệp, một số ngành có khả năng tái chế 80% lượng chất thải của ngành. Những người thợ thủ công mỹ nghệ và công nhân làm việc trong các làng nghề đã rất thành công trong việc tái chế và tái sử dụng trên 90% chất thải rắn ngay tại cơ sở sản xuất. Một phép tính nhẩm cho thấy, mỗi năm, sẽ tiết kiệm được khoảng 54 tỷ đồng nếu như mỗi cơ sở công nghiệp thuộc 6 ngành công nghiệp chủ chốt là dệt; hóa chất và các sản phẩm hóa chất; các sản phẩm điện và điện tử dân dụng; máy móc, thiết bị… tiến hành tái chế được khoảng 50% tổng lượng chất thải có khả năng tái chế của cơ sở của mình và tiết kiệm được 200 tỷ đồng nếu như giảm thiểu được 10% lượng phát sinh chất thải sinh hoạt.

  Mặt khác, thành phần chất thải ở Việt Nam rất có tiềm năng đối với việc chế biến phân compost. Tuy nhiên, hoạt động này vẫn  chưa được phổ biến rộng rãi do rất nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó bao gồm cả vấn đề chất lượng nguyên liệu đầu vào cho chế biến còn kém và các hoạt động tiếp thị chưa được thực hiện tốt, thiếu tính chuyên nghiệp.