Tìm giải pháp quản lý và phát triển mặt tiền hướng biển: Cẩn trọng lựa chọn quy định phù hợp

 Như Huế - Oanh Phạm | 19/08/2021, 11:11

(TN&MT) - Trong quá trình xây dựng, hoàn thiện Dự thảo Nghị định quy định hoạt động lấn biển, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã tổ chức thảo luận, lấy ý kiến rộng rãi các Bộ, ngành, địa phương, chuyên gia trong và ngoài nước, cộng đồng doanh nghiệp.

Về cơ bản, các nội dung của Dự thảo Nghị định nhận được sự tán đồng của đa số cơ quan, tổ chức, cá nhân khi được tham vấn. Tuy nhiên, hiện vẫn tồn tại ý kiến trái chiều về một số quy định cụ thể như:

Quy định về cấp phép lấn biển

Trong quá trình soạn thảo Nghị định, có 2 nhóm ý kiến về vấn đề cấp phép lấn biển. Trong đó, có 9/14 Bộ và 10/18 địa phương khi được hỏi đã ủng hộ đề nghị có cấp phép lấn biển. Đồng thời cho rằng, việc lấn biển tác động lớn đến môi trường, hệ sinh thái, thay đổi dòng chảy cũng như các yếu tố về quốc phòng, an ninh, xã hội… Việc cấp phép lấn biển thực chất là thủ tục giao khu vực biển nên không phát sinh thủ tục hành chính mới. Hơn nữa, xét về tác động, ảnh hưởng thì lấn biển có tác động, ảnh hưởng lớn hơn giao khu vực biển, nếu không cấp phép thì khó quản lý, kiểm soát.

Ngược lại, có 2/14 Bộ và 6/18 địa phương khi được tham vấn ủng hộ ý kiến không cấp phép lấn biển. Lý do được đưa ra là các tác động môi trường của hoạt động lấn biển thực tế đã được xem xét, phê duyệt Báo cáo đánh giá tác động môi trường của dự án; việc cấp phép lấn biển sẽ làm phát sinh thủ tục hành chính không cần thiết.

Trước hai luồng ý kiến này, sau khi cân nhắc, Bộ TN&MT đồng tình với ý kiến của đa số Bộ, ngành, địa phương và cho rằng cấp phép lấn biển là cần thiết để tăng cường quản lý Nhà nước, làm cơ sở quản lý, kiểm tra, giám sát chặt chẽ hoạt động lấn biển bởi hiện tại chưa có quy định cụ thể về vấn đề này.

Ngoài ra, nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế cho thấy, lấn biển là một hoạt động phức tạp, tác động lớn đến môi trường, sinh thái biển và ven bờ và hầu hết các nước đều quy định cấp phép lấn biển bên cạnh quy định đánh giá tác động môi trường. Đặc biệt, Bộ TN&MT khẳng định, việc quy định cấp phép lấn biển không làm phát sinh thủ tục hành chính mới, mà thực chất là chuyển (bãi bỏ) quy định giao khu vực biển để lấn biển của Nghị định số 11/2021/NĐ-CP sang Dự thảo Nghị định này để điều chỉnh thống nhất, tập trung tại một Nghị định (chỉ thay đổi tên gọi của thủ tục hành chính).

Ảnh minh họa

Quy định về thời điểm giao đất, cho thuê đất

Theo Dự thảo Nghị định hiện nay, nhà đầu tư dự án lấn biển được lựa chọn một trong hai thời điểm giao đất, cho thuê đất, cụ thể:  Giao đất, cho thuê đất sau khi nghiệm thu lấn biển và quyết toán chi phí đầu tư lấn biển; Giao đất, cho thuê đất ngay sau khi được cấp Giấy phép lấn biển.

Trường hợp nhà đầu tư lựa chọn được giao đất, cho thuê đất sau khi nghiệm thu lấn biển và quyết toán chi phí đầu tư lấn biển, nhà đầu tư sẽ được giao đất, cho thuê đất, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và phải nộp tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, được khấu trừ chi phí đầu tư lấn biển. Theo lựa chọn này, việc thực hiện lấn biển thực hiện tương tự như Nghị định số 11/2021/NĐ-CP và quy định rõ hơn việc quản lý, sử dụng đất sau khi nghiệm thu lấn biển để đồng bộ với pháp luật về đất đai.

Trường hợp nhà đầu tư lựa chọn được giao đất, cho thuê đất ngay sau khi được cấp Giấy phép lấn biển thì nhà đầu tư dự án lấn biển phải nộp tiền sử dụng đất, tiền thuê đất tại thời điểm giao đất, cho thuê đất; nhà đầu tư sẽ được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và được khấu trừ chi phí đầu tư lấn biển sau khi nghiệm thu lấn biển và quyết toán chi phí lấn biển.

Ngoài ra, hiện nay, một số chuyên gia đang bất đồng quan điểm về quy định khấu trừ chi phí đầu tư lấn biển vào số tiền sử dụng đất, tiền thuê đất phải nộp. Nhiều chuyên gia cho rằng, việc khấu trừ này nhằm đảm bảo quyền lợi, khuyến khích nhà đầu tư thực hiện dự án lấn biển, khai thác giá trị tiềm năng của tài nguyên biển. Ý kiến khác lại cho rằng, việc khấu trừ chi phí đầu tư lấn biển vào số tiền sử dụng đất, tiền thuê đất sẽ gây thất thoát nguồn thu của Nhà nước, hơn nữa sẽ không chọn lọc được nhà đầu tư thật sự có năng lực khi thực hiện dự án lấn biển…

Dự thảo Nghị định lấn biển là hành lang pháp lý quan trọng để quản lý, khai thác hiệu quả tài nguyên biển; ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường sinh thái, sự phát triển kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng và sinh kế của người dân. Chính vì vậy, mọi quy định trong Dự thảo đều được xem xét, đánh giá và lựa chọn cẩn trọng nhằm bảo đảm tính hợp lý, khả thi của quy định, bảo đảm hài hòa lợi ích giữa các bên liên quan. Thời gian tới, Bộ TN&MT tiếp tục thảo luận, hoàn thiện Dự thảo Nghị định, trình Chính phủ ban hành theo đúng kế hoạch đề ra.

 

TS. Kim In Hwan - Cố vấn chính sách môi trường của Vụ Pháp chế:

Kinh nghiệm từ Hàn Quốc

Tại Hàn Quốc, mỗi vùng đất được xác định trước sẽ được lấn biển phải bao gồm một kế hoạch lấn biển mô tả những chi tiết trong Quy hoạch tổng thể.

Việc xây dựng các kế hoạch tổng thể để lấn biển được quy đinh như sau: Bộ trưởng Bộ Đại dương và Thủy sản lập Quy hoạch tổng thể cải tạo vùng nước công cộng 10 năm một lần, đảm bảo phù hợp với Quy hoạch không gian biển và Quy hoạch quản lý đô thị. Đồng thời, phải xin ý kiến trước của Thủ trưởng cơ quan Trung ương có liên quan và lắng nghe ý kiến của chính quyền địa phương liên quan.

Kế hoạch lấn biển cho từng vùng đất được xác định trước sẽ được khai báo, được lập trong thời hạn 5 năm. Trong đó, phải thể hiện chi tiết các nội dung như: Vị trí và diện tích đất lấn biển được xác định trước; mục đích lấn biển và kế hoạch sử dụng đất; các vấn đề về sự cần thiết của việc lấn biển và cách thức lấn biển; những thay đổi trong môi trường, hệ sinh thái và các biện pháp đối phó (thiệt hại và thay đổi trên đất liền và đất ngập nước nội địa; thay đổi dòng nước biển hoặc dòng thủy triều, và chuyển động của đất và đá; ô nhiễm đất do chôn lấp đất và đá); so sánh tính khả thi về kinh tế trước và sau khi lấn biển.

 

PGS. TS Vũ Thanh Ca - Nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu biển và hải đảo, Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam:

Không cho phép lấy cát ở biển để lấn biển

 Cá nhân tôi cho rằng, Dự thảo Nghị định nên quy định rõ, không cho phép sử dụng cát ở biển để lấn biển, trừ trường hợp sử dụng cát nạo vét để lấn biển. Bởi hút cát dưới biển sẽ gây ra xói lở bờ biển, gây thiệt hại kinh tế - xã hội lớn hơn nhiều lần diện tích biển có được khi lấn biển. Đồng thời, tất cả các dự án lấn biển đều phải làm báo cáo đánh giá tác động môi trường. Bởi, hoạt động lấn biển - đổ đất đá xuống biển sẽ tác động trực tiếp đến hệ sinh thái biển, dễ gây ra hiện tượng xói lở, bồi đắp xung quanh.

Ngoài ra, Dự thảo quy định, mốc ranh giới để tính một hoạt động lấn biển là từ đường mực nước triều thấp nhất trung bình nhiều năm. Quy định này cần được xem xét và cân nhắc lại bởi hiện nay, trên thế giới, hầu hết các nước đều quy định hoạt động lấn biển tính từ mực nước triều cao nhất trung bình nhiều năm.

 

TS. Phạm Ngọc Sơn - Nguyên quyền Tổng cục trưởng Tổng cục Biển và  Hải đảo Việt Nam:

Cần chỉ rõ khu vực không được lấn biển

Đồng tình với quan điểm của PGS. TS Vũ Thanh Ca, TS. Phạm Ngọc Sơn cho rằng, Dự thảo Nghị định nên quy định mốc giới để tính hoạt động lấn biển từ mực nước triều cao trở ra. Bởi, nếu tính từ mực nước triều thấp trở ra thì bỏ trống một khoảng diện tích từ chiều cao đến chiều thấp không được quản lý, như vậy sẽ không đảm bảo được tính toàn diện về mục đích xây dựng Nghị định.

Ngoài ra, Dự thảo Nghị định cũng cần liệt kê đầy đủ các khu vực không được lấn biển, đặc biệt là khu bảo tồn biển, khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá, khu vực biển đã được quy hoạch, sử dụng vào mục đích an ninh, quốc phòng.

Bài liên quan

(0) Bình luận
Nổi bật
Quảng Ngãi: Tái tạo, bảo vệ nguồn lợi thủy sản để có sinh kế bền vững
Mỗi năm, tỉnh Quảng Ngãi tiến hành thả hàng chục nghìn con giống thủy sản xuống các hồ, đập đã góp phần tái tạo nguồn lợi thủy sản. Người dân cũng tích cực tham gia bảo vệ, khôi phục nguồn lợi thủy sản nhằm có sinh kế bền vững.
Đừng bỏ lỡ
  • Quảng Trị: Hướng đến vùng bờ biển có kinh tế xanh, thông minh
    (TN&MT) - Chương trình quản lý tổng hợp tài nguyên vùng bờ tỉnh Quảng Trị được triển khai sẽ góp phần thực hiện các chương trình, kế hoạch hành động của tỉnh và hướng đến một vùng bờ biển tỉnh Quảng Trị có kinh tế xanh, thông minh; tài nguyên được khai thác hợp lý, sử dụng hiệu quả và tiết kiệm.
  • Trao giải cuộc thi “Em yêu biển đảo quê hương” và tặng học bổng cho học sinh Côn Đảo
    Ngày 25/8, tại huyện Côn Đảo (Tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu), Bộ tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 3 tổ chức tổng kết và trao giải cuộc thi “Em yêu biển đảo quê hương” năm 2023.
  • Kiểm tra, giám sát Dự án giảm rác thải nhựa tại Côn Đảo
    (TN&MT) - Sáng 25/8, Đoàn công tác của Cục Biển và Hải đảo Việt Nam và tổ chức Quốc tế về Bảo tồn thiên nhiên Việt Nam (WWF) đã có buổi làm việc với Sở TN&MT Bà Rịa – Vũng Tàu và UBND huyện Côn Đảo về kết quả triển khai Dự án giảm thiểu rác thải nhựa đại dương tại Côn Đảo.
  • Rùa biển quý hiếm bất ngờ xuất hiện tại vùng biển Cô Tô
    (TN&MT) - Theo tin từ UBND huyện Cô Tô, tỉnh Quảng Ninh, vào trưa ngày 21/8, tại đảo Cô Tô con đã xuất hiện một cá thể rùa biển quý.
  • Truyền cảm hứng bảo tồn rùa biển
    (TN&MT) - Tôi được biết Vườn quốc gia (VQG) Côn Đảo hiện tại là nơi bảo tồn rùa biển lớn nhất Việt Nam nên khi có thông báo về chương trình Tình nguyện viên (TNV) bảo tồn rùa biển do IUCN phát động, tôi đã nhanh chóng đăng ký tham gia.
  • Ninh Thuận: Mục tiêu phát triển khai thác thủy sản hiệu quả, bền vững
    (TN&MT) – Tỉnh Ninh Thuận là vùng đất giàu tiềm năng và lợi thế về địa lý để phát triển ngành Thủy sản; với bờ biển dài trên 105 km và có thể khai thác quanh năm, ngư trường Ninh Thuận được xác định là một trong những ngư trường trọng điểm của cả nước với tổng trữ lượng cá, tôm tương đối lớn.
  • Bình Thuận: Huy động cộng đồng cùng tái tạo nguồn lợi thủy sản
    (TN&MT) - Bình Thuận là tỉnh đầu tiên trên cả nước đã giao vùng biển ven bờ của cả 1 huyện cho cộng đồng quản lý. Đây là kết quả sau gần 10 năm triển khai các hoạt động bảo vệ, phục hồi nguồn lợi thủy sản có sự tham gia của cộng đồng.
  • Bộ TN&MT làm việc với Tập đoàn Dầu khí Việt Nam về khảo sát biển để đầu tư dự án điện gió ngoài khơi
    Sáng 11/8, tại trụ sở Bộ TN&MT, Thứ trưởng Lê Minh Ngân đã chủ trì buổi làm việc với Tập đoàn Dầu khí Việt Nam về nội dung khảo sát các vùng biển tiềm năng để hướng đến đầu tư dự án điện gió ngoài khơi nhằm đạt được các mục tiêu đã đề ra tại Quy hoạch điện VIII.
  • Ghé đầm Thị Nại, trăn trở Cồn Chim...
    (TN&MT) - Ai đã từng đặt chân về Bình Định, hẳn hơn một lần ước được ghé đầm Thị Nại, ghé Cồn Chim, một vùng đầm phá mênh mông, tràn ngập màu xanh và ríu rít tiếng chim… Nhưng Cồn Chim không chỉ có chim mà còn ngập rác. Đứng ở Cồn Chim, tôi chỉ ước mong một ngày không xa, nơi đây cũng được áp dụng những biện pháp bảo vệ môi trường nghiêm như Cồn Sơn (Cần Thơ) hay Cù Lao Chàm (Quảng Nam)…
  • Khánh Hoà: Họp báo giới thiệu chương trình “Mạnh giàu từ biển quê hương”
    Ngày 9/8, tại thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hoà, Đài Tiếng nói Việt Nam, Ban Tuyên giáo Trung ương, Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam - Bộ Quốc phòng và Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa tổ chức họp báo Chương trình chính luận nghệ thuật “Mạnh giàu từ biển quê hương”.
  • Lời thề giữ biển mãi xanh Bài 3: Cánh én “cõng”… mùa Xuân
    (TN&MT) - Những đứa con lớn lên từ sự bao bọc chở che của đại dương như anh Tài, anh Loan, ông Ba Truyền, ông Năm Mú… luôn khắc sâu ân tình và lời thề gắn bó dài lâu với biển. Gần đây, cũng đôi khi ban ngày nghe chuyện đông chuyện tây, vậy là đêm về, trong giấc mơ thắc thỏm âu lo.
  • Sức sống mới trên đảo tiền tiêu Cù Lao Xanh
    (TN&MT) - Cù Lao Xanh là xã đảo Nhơn Châu ( thuộc TP Quy Nhơn, Bình Định) từng là nơi khó khăn, thiếu thốn và ít người biết đến nhưng từ khi có điện về, du lịch phát triển, Cù Lao Xanh đã khoác lên mình một diện mạo mới.
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO