Tiếp bài “Vì sao dự án mở rộng nghĩa trang Hàng Vông bị “mắc cạn”: “Ì ạch” trong quá trình xử lý?

Như Báo Tài nguyên và Môi trường đã phản ánh ở các số báo trước, theo số liệu thống kê của UBND xã Nghi Diên (huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An), tính đến nay đã có 72 cá nhân, dòng họ nộp tiền “tự nguyện ủng hộ xây dựng nghĩa trang” cho UBND xã này, với tổng số tiền hơn 7,5 tỷ đồng. Vậy nhưng, cho đến nay việc giao đất nghĩa trang cho các cá nhân, dòng họ thì UBND xã Nghi Diên không thực hiện được, do vướng mặt bằng và một số lý do khác, khiến nhiều người dân vô cùng bức xúc.

Trao đổi với phóng viên, đại diện các dòng họ và cá nhân đã nộp tiền mua đất nghĩa trang Hàng Vông (ông Phan Đình Sơn, ông Phan Hữu Tân, ông Nguyễn Quốc Bình, ông Nguyễn Văn Hải... ) đều khẳng định rằng, việc người dân nộp tiền là để mua đất chứ không phải “tự nguyện ủng hộ” như ghi trong phiếu thu của UBND xã Nghi Diên.

Phiếu thu của UBND xã Nghi Diên đối với đại diện một dòng họ gần 200 triệu đồng/ 1 lô đất nghĩa trang

Ông Phan Hữu Tân, cho hay: “Năm 2018, tôi đại diện cho dòng họ mua lô đất số 33 tại nghĩa trang Hàng Vông, diện tích 672m2, với số tiền là 251 triệu đồng. Thế nhưng, nhiều lần chúng tôi yêu cầu giao đất thì xã Nghi Diên không giao được đất, khất lần này đến lượt khác. Nếu không giao được đất thì xã phải trả lại tiền cho chúng tôi và tính lãi suất theo lãi suất ngân hàng trong thời gian chúng tôi đã đóng tiền cho xã, vì trong họ có nhiều gia đình phải đi vay tiền để đóng nộp”.

Tìm hiểu của phóng viên cho thấy những phản ánh trên của người dân là có cơ sở, bởi việc giao đất nghĩa trang lâu nay Nhà nước không thu tiền, việc quy hoạch xây dựng nghĩa trang có thể vận dụng “xã hội hóa” nhưng xây dựng nghĩa trang là để sử dụng chung cho tất cả người dân trong vùng, không chia lô, phân vùng. Trong khi đó, tại xã Nghi Diên, các cá nhân, dòng họ muốn có đất đều phải nộp tiền dưới danh nghĩa “Tự nguyện ủng hộ xây dựng nghĩa trang Hàng Vông”.

Đáng chú ý, dù hóa đơn nộp tiền ghi là “Tự nguyện ủng hộ” song trong “Thông báo giao đất” của xã Nghi Diên gửi cho các cá nhân, dòng họ đều ghi rõ số tiền phải nộp, số lô đất được giao. Theo đó, số tiền “ủng hộ” của mỗi cá nhân, dòng họ hoàn toàn khác nhau, số tiền “ủng hộ” càng nhiều thì diện tích đất được giao sẽ càng lớn, tương ứng với số tiền là số hàng, dãy trong nghĩa trang.

Thông báo giao đất nghĩa trang của UBND xã Nghi Diên ghi rõ số lô, số tiền để giao đất

Cụ thể, dòng họ Phạm Đình, số lô đất là 13, số tiền đóng nộp là gần 195 triệu đồng; bà Trương Thị Niên và bà Nguyễn Thị Huế chung nhau lô đất số 29, số tiền phải nộp là gần 75 triệu đồng; ông Nguyễn Hữu Ngọc, lô đất số 15, số tiền nộp là hơn 90 triệu đồng; ông Nguyễn Văn Lượng, lô đất số 20, số tiền đóng là hơn 90 triệu đồng.... Nhìn vào thực tế việc UBND xã Nghi Diên gửi “Thông báo giao đất” cho các cá nhân, dòng họ mà trong đó ghi rõ số tiền, số lô đất được giao như trên, chẳng khác nào UBND xã đang giao đất nghĩa trang có thu tiền.

Theo tìm hiểu, trước đó vào ngày 02/7/2018, UBND huyện Nghi Lộc ban hành Quyết định số 1440/QĐ-UBND về việc thu hồi đất để thực hiện dự án: Xây dựng nghĩa trang Nghi Diên, tại xóm 1, xã Nghi Diên với diện tích thu hồi hơn 31.000m2 đất (trong đó hơn 28.000m2 là đất nông nghiệp của hộ gia đình cá nhân và hơn 2.000m2 đất do UBND xã Nghi Diên quản lý). Đồng thời, UBND huyện Nghi Lộc cũng phê duyệt giá trị bồi thường giải phóng mặt bằng cho dự án, tổng số tiền là hơn 5,3 tỷ đồng.

Sau khi hoàn thành việc bồi thường, giải phóng mặt bằng, UBND xã Nghi Diên cho tiến hành thi công phần hạ tầng nghĩa trang Hàng Vông (chỉ đắp đường bằng đất xung quanh khu nghĩa trang, không san lấp mặt bằng) được quy hoạch, mở rộng. Tuy nhiên, trong quá trình thi công hạ tầng khu nghĩa trang Hàng Vông mở rộng đã vấp phải sự phản ứng quyết liệt của người dân xóm Thịnh Lạc, xã Nghi Vạn. Người dân xóm Thịnh Lạc bất bình vì khu nghĩa trang mở rộng sát với bờ tường rào của khu dân cư. Sau đó, UBND huyện Nghi Lộc đã có văn bản đình chỉ hoạt động khu nghĩa trang Hàng Vông mở rộng, cũng vì thế dù đã thu tiền của người dân và các dòng họ nhưng đã qua hơn 2 năm, đến nay UBND xã Nghi Diên chưa có đất nghĩa trang để giao cho người mua.

Hiện nay, phương án được UBND xã Nghi Diên đưa ra “chữa cháy” là lập quy hoạch nghĩa trang ở vùng Rú Lụi để giao đất cho các cá nhân, dòng họ đã nộp tiền mua đất nghĩa trang Hàng Vông nhưng chưa được giao đất. Tuy nhiên, về phương án này, nhiều cá nhân, dòng họ chưa đồng ý, họ cho rằng vùng Rú Lụi thấp trũng, đường đi lại khó khăn...

Dự án mở rộng nghĩa trang Hàng Vông do UBND xã Nghi Diên làm chủ đầu tư đang rơi vào cảnh "tiến thoái lưỡng nan"

Ông Nguyễn Tiến Dũng – Chủ tịch UBND huyện Nghi Lộc, cho biết: Trong quá trình xử lý đơn thư kiến nghị, tôi giao cho anh Nguyễn Đức Thọ, Phó Chủ tịch trực tiếp giải quyết, anh Thọ cũng đã đối thoại với các hộ dân rồi. Theo lời ông Dũng, quá trình thực hiện dự án nghĩa trang Hàng Vông, xã Nghi Diên, do lãnh đạo cũ của Phòng KT-HT chủ quan thực hiện dự án trên nền nghĩa trang cũ, không cập nhật thông tin văn bản chỉ đạo mới nên xảy ra việc phản ứng của người dân xã Nghi Vạn. Ông Dũng cũng thừa nhận, do công tác tuyên truyền của UBND xã chưa tốt nên sau đó người dân không đồng thuận việc mở rộng nghĩa trang Hàng Vông. Sau khi soát xét, UBND huyện nhận thấy, việc dừng dự án nghĩa trang này là đúng và phải tìm một địa điểm mới để thay thế. Hiện nay, địa điểm xây dựng nghĩa trang mới đang trong quá triển khai các khâu liên quan, sớm đưa vào hoạt động.

Về dự án nghĩa trang Hàng Vông, khi được hỏi quá trình xã Nghi Diên thực hiện thu tiền để giao đất nghĩa trang, UBND huyện có biết việc này hay không? Chủ tịch UBND huyện Nghi Lộc nói rằng, “xã chỉ báo là thực hiện xã hội hóa, còn biện pháp triển khai như thế nào thì không báo”.

Theo phản ánh của người dân, việc thực hiện chủ trương “xã hội hóa” để thu tiền giao đất nghĩa trang Hàng Vông là cái cớ để xã Nghi Diên thu hơn 7,5 tỷ đồng trái thẩm quyền, sự việc đã gây bức xúc kéo dài trong người dân. Do đó, UBND huyện Nghi Lộc và các ngành chức năng liên quan cần nhanh chóng kiểm tra, làm rõ vấn đề trên, xử lý nghiêm nếu phát hiện sai phạm.