Tiếp bài Quảng Nam xây trại heo nhưng “chăm chăm” lấy đất: Công ty Trực Em khai thác vượt công suất cho phép?

Nhiều sai phạm

Theo đề nghị của Cty Trực Em và UBND huyện Quế Sơn cùng Sở TN&MT tỉnh Quảng Nam, ngày 17-12-2019, UBND tỉnh Quảng Nam có Quyết định số 4110/GP-UBND cho phép Công ty Trực Em được khai thác khoáng sản đất làm vật liệu san lấp công trình dư thừa trong quá trình thi công san nền mặt bằng dự án nói trên. Cụ thể, Công ty Trực Em được phép khai thác 179.370m3 đất dư thừa sau khi san nền với công suất khai thác: 31.500m3/tháng và thời hạn khai thác đến hết tháng 5-2020.

Công ty Trọng Thắng phối hợp Công ty Trực Em  chỉ tập trung khai tác tận thu đất trong khu vực dự án để bán ra ngoài.

Trong Quyết định này nêu rõ Công ty Trực Em được phép khai thác với công suất: 31.500m3/tháng, tức bình quân 1.050m3/ngày. Nếu quy đổi khối lượng 1.050m3 sẽ tương đương 150 xe tải loại 10 tấn/ngày, thế nhưng qua quan sát tại khu vực Công ty Trực Em khai thác đất, chỉ trong 1 giờ chúng tôi đếm được khoảng 50 xe tải có tải trọng lớn “no đất” chạy ra. Như vậy, nhiều khả năng lúc cao điểm, Công ty Trực Em đã khai thác vượt công suất cho phép hằng ngày.

Cũng theo quyết định này, trước khi tiến hành khai thác khoáng sản đất làm vật liệu san lấp công trình, UBND tỉnh Quảng Nam yêu cầu Cty Trực Em phải theo đúng phương pháp, quy trình kỹ thuật, diện tích, mức sâu, trữ lượng và công suất quy định theo giấy phép được cấp. Đặc biệt, UBND tỉnh Quảng Nam yêu cầu Công ty Trực Em phải hoàn thành việc lắp đặt camera, trạm cân và báo cáo cho UBND huyện Quế Sơn nghiệm thu, xác nhận trước khi tiến hành khai thác khoáng sản.

Xe tải chở đất nườm nượp ra vào ăn "no đất" nhưng không có camera giám sát, trạm cân

Tuy nhiên, trong suốt thời gian khai thác đất san lấp tại khu vực thi công trang trại để bán cho các công trình san lấp bên ngoài, Công ty Trực Em hoàn toàn không lắp đặt camera giám sát, không lắp đặt trạm cân. Điều này, chính quyền và cơ quan quản lý của địa phương biết rất rõ nhưng không quyết liệt buộc Công ty Trực Em thực hiện đúng theo quy định của UBND tỉnh Quảng Nam. Bên cạnh đó, do thường xuyên đua chuyến các xe chở đất thường xuyên gây ô nhiễm môi trường, tiềm ẩn nguy cơ tai nạn giao thông dọc tuyến đường ĐH1 QS dài khoảng 22km. Bức xúc trước việc gây ô nhiễm của đoàn xe chuyên chở, người dân tại địa phương đã có lần chặn đường không cho xe chạy.

Ông Phan Vinh, thôn Phú Nguyên, xã Quế Xuân 2 bức xúc, những xe chở đất này không những vận chuyển quá tải trọng, phóng nhanh, vượt ẩu “để đua chuyến”, mà còn không được phủ bạt che chắn cẩn thận. Mỗi khi xe tải nối đuôi nhau phi qua, cuốn bụi lên mù mịt, gây ô nhiễm cả khu vực.

Chính quyền buông lỏng quản lý

Ngay trong Quyết định số 4110 của UBND tỉnh Quảng Nam có nêu rõ: Giao UBND huyện Quế Sơn chịu trách nhiệm chủ động kiểm tra, giám sát các điều kiện trước khi triển khai hoạt động khai thác, vận chuyển khoáng sản của Công ty Trực Em và chỉ cho phép công ty này tiến hành khai thác, vận chuyển khoáng sản khi đã thực hiện đầy đủ các quy định liên quan tại khoản 1, khoản 4, Điều 2 của quyết định này.

Người dân dọc tuyến đường DH1 QS nhiều lần bức xúc chặn xe chở đất ra từ trang trại

 Lãnh đạo UBND tỉnh cũng giao UBND huyện Quế Sơn kiểm tra, giám sát hoạt động khai thác, vận chuyển, khối lượng khoáng sản khai thác thực tế của Công ty Trực Em và xử lý kịp thời những hành vi vi phạm của công ty theo đúng quy định pháp luật. Bên cạnh đó UBND huyện Quế Sơn phải chỉ đạo UBND xã Quế Hiệp thực hiện đầy đủ chức năng quản lý nhà nước theo phân cấp, đôn đốc, nhắc nhở Công ty Trực Em thực hiện đúng, đầy đủ các quy định tại giấy phép; đồng thời kiểm tra, giám sát chặt chẽ việc thực hiện của công ty...

Mặc dù văn bản “giấy trắng, mực đen” rõ ràng là vậy, song trên thực tế UBND huyện Quế Sơn và UBND xã Quế Hiệp, cũng như cơ quan quản lý của địa phương chưa thực hiện hết chức trách quản lý Nhà nước mà lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Nam giao như trong quyết định trên. 

Ngoài ra, theo phân cấp thì UBND xã Quế Hiệp phải thực hiện đầy đủ chức năng quản lý nhà nước, nhưng xem ra chính quyền xã này chưa kiểm tra, giám sát chặt chẽ hoạt động khai thác, vận chuyển đất của Công ty Trực Em. Minh chứng, sau khi Báo TN&MT phản ánh về tình trạng xe tải chở đất từ địa điểm khai thác của Công ty Trực Em lưu thông trên tuyến ĐH1 QS gây mất ATGT, bức xúc trong nhân dân thì UBND xã Quế Hiệp mới đi kiểm tra.

Trả lời PV Báo TN&MT, ông Trần Anh Toàn - Chủ tịch UBND xã Quế Hiệp thừa nhận, có thời gian, lưu lượng xe vận chuyển của công ty Trực Em rất nhiều, ảnh hưởng đến sinh hoạt của người dân dọc tuyến đường DH1 QS. Phía địa phương cũng đã lập biên bản yêu cầu DN này phải thực hiện đúng cam kết bảo vệ môi trường như tưới nước thường xuyên, đảm bảo an toàn giao thông.

Sau 2 lần gia hạn "vượt khung, vượt trần" dự án vẫn ngổn ngang

Tại biên bản kiểm tra lập ngày 26/3/2020, UBND xã Quế Hiệp ghi nhận tình trạng Công ty Trực Em chưa lắp đặt trạm cân và camera, song chính quyền xã không hề yêu cầu doanh nghiệp tạm dừng khai thác để thực hiện đầy đủ các quy định theo Quyết định số 4110, cụ thể là lắp đặt trạm cân và camera. Thế nhưng, ngày 12/5/2020, UBND xã Quế Hiệp có tờ trình đề nghị UBND huyện Quế Sơn kiểm tra, đề xuất UBND tỉnh Quảng Nam gia hạn thêm 3 tháng cho Công ty Trực Em  tiếp tục khai thác đất trong khu vực trang trại chăn nuôi mà không hề đả động gì đến yêu cầu bắt buộc công ty này phải thực hiện đầy đủ các quy định liên quan tại khoản 1, khoản 4, Điều 2 của Quyết định số 4110.

Hai lần được chấp thuận gia hạn “vượt khung, vượt trần”, sai chủ trương và tiếp tục được đề xuất gia hạn lần 3 dù vướng hàng loạt vi phạm, dư luận đặt ra câu hỏi phải chăng có sự “ưu ái” đặc biệt của chính quyền địa phương đối với dự án Trang trại chăn nuôi heo tập trung tại thôn Nghi Sơn (xã Quế Hiệp, huyện Quế Sơn, Quảng Nam).