Thái quá và bất ổn

(TN&MT) - Tôi vừa mất một người bạn vì bệnh ung thư máu. Ròng rã 6 tháng trời, bạn tôi chiến đấu với căn bệnh quái ác trong nỗi tuyệt vọng. Thuốc đặc trị hầu như đều phải mua ngoài với giá cắt cổ.

Và tôi thực sự phẫn nộ khi đọc tin về 20.000 viên thuốc Tasigna 200 mg đặc trị ung thư máu tại Bệnh viện Truyền máu Huyết học TP HCM bị hết hạn sử dụng vì chậm trễ thủ tục nhận viện trợ.

Khu Công nghiệp Tằng Loỏng (Lào Cai) gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng (nguồn: internet)

Suốt thời gian bạn lâm bệnh, tôi đã chứng kiến hàng chục người ra đi vì ung thư. Trong đó, không ít trường hợp do thiếu thuốc, không đủ tiền để mua thuốc đặc trị. Nỗi ám ảnh càng gằng xé khi chính hai người thân của tôi cũng mắc căn bệnh quái ác này.

Và rồi, ra đường, tôi càng như bị ám ảnh bởi những thứ xung quanh mình. Dường như hiểm họa cứ đâu đó quanh ta. Một sự bất an ngay trong bữa ăn hàng ngày. Những bó rau nõn nà, những trái táo căng mọng… thật bắt mắt. Nhưng hãy coi chừng, trong đó còn ẩn chứa quá nhiều dư chất độc hại có thể tàn phá lục phủ ngũ tạng con người.

Bắt đầu từ những loại “rau sạch, quả sạch” một thời được ca ngợi như là giải pháp cho an toàn và sức khỏe thì sau một thời gian ngắn, lối tư duy ăn xổi ở thì, chụp giật, liều lĩnh, vô trách nhiệm đã thấm đẫm vào từng luống rau, cây ăn quả.

Tôi đã chứng kiến những “qui trình sản xuất sạch” giả tạo trên những trang trại trồng rau, nuôi lợn. Để rồi những sản phẩm có hình thức “an toàn và sạch” nhưng bản chất thì bẩn và nguy hiểm chẳng kém gì những loại rau bẩn, quả bẩn trước đó được lưu hành. Tất cả các quy định, tiêu chuẩn, quy trình đưa xuống các vùng sản xuất này khi người giám sát ngoảnh mặt đi đã lập tức bị người thực hiện bỏ qua, bất chấp hậu quả mà các “thượng đế” phải hứng chịu. Rồi đến các loại gia súc gia cầm đang được ùn ùn đẩy từ mọi miền quê về các đô thị cũng khiến cho mọi người tiêu dùng dù thông minh đến mấy cũng… không thể thông minh được.

Mối lo thực phẩm bẩn (nguồn: internet)

50 năm phát triển, dường như chúng ta lại quay trở về vạch xuất phát. Lần này, đe dọa xem ra còn trầm trọng hơn. Nếu trước đây chúng ta mong muốn rút ngắn khoảng cách, đẩy nhanh thời gian để làm ra nhật nhiều sản phẩm phục vụ con người; thì nay từ cái thiếu đã thành cái thừa, và chính cái thừa ấy đã gây sự bất ổn cho chính cuộc sống con người. Trong cái bất ổn ấy, ngoài sự chủ quan chưa được tính đến, còn có sự tiếp tay của những hành động tàn phá môi trường, hủy hoại nguồn sống an lành. Lòng ham muốn và nhu cầu hưởng thụ thái quá đang đẩy cuộc sống của chính chúng ta đến gần hơn với những đe dọa, bất ổn.

Những  dòng sông, con suối đang chết mòn bởi chất thải của các nhà máy, cơ sở sản xuất…  Không ai khác, chính con người đang tự đầu độc môi trường sống của mình!

20 năm làm báo, tôi đã chứng kiến không ít thảm cảnh bởi môi trường ô nhiễm. Đó là câu chuyện về vùng biển miền trung bị nhiễm độc do xả thải công nghiệp từ nhà máy fomousa; Là những người dân (năm 2014) xã Hắc Dịch, Huyện Tân Thành, Bà Rịa – Vũng Tàu, bị ngộp thở bởi khói độc từ Công ty TNHH thép Đồng Tiến Phát; Là câu chuyện hàng trăm học sinh ở Hải Phòng phải vào bệnh viện cấp cứu bởi không khí ô nhiễm do nhà máy thép, nhà máy hóa chất đặt gần đó. Rồi những tin bài về sữa cho trẻ sơ sinh, cháo dinh dưỡng cho bé chập chững biết đi chứa đấy chất nguy hại mà các phóng viên đưa về.

Có phải chính những điều đó đang khiến con người ngày càng phải đối mặt nhiều hơn với các căn bệnh nan y.?(!) Đó cũng là lý do vì sao WHO xếp Việt Nam nằm trong 50 nước thuộc top 2 của bản đồ ung thư (50 nước cao nhất thuộc top 1). Cụ thể, Việt Nam đang xếp ở vị trí 78/172 quốc gia, vùng lãnh thổ khảo sát với tỉ lệ tử vong 110/100.000 người, ngang với tỉ lệ tại Phần Lan, Somalia, Turmenistan.

Môi trường nông thôn bị ô nhiễm bởi chất thải từ bao bì thuốc bảo vệ thực vật (nguồn: internet)

Trên thế giới, đã từng có những cuộc “dịch chuyển”, chốn chạy văn minh đô thị để ra với những ngôi nhà “sinh thái”. Ở Việt Nam, dường như cũng rục rịch theo huớng đi này. Nhưng, dù có “trốn chạy” đi đâu thì cuộc sống của chính các cư dân sẽ khó có thể thay đổi nếu không thay đổi từ nhận thức, trong mỗi hành động.

Một đất nước mà tỷ lệ người bị mắc các căn bệnh nan y gia tăng cũng phản ánh chất lượng sống ở những khu vực đó như thế nào!

Với cơ thể một bệnh nhân mắc bệnh ung thư, những liều thuốc đặc trị là vô cùng quý giá giúp họ giảm bớt cơn đau, kéo dài thêm sự sống.

Nhưng liệu, có liều thuốc đặc trị nào với một xã hội mà sự thờ ơ, vô trách nhiệm đã trở thành căn bệnh kinh niên, thậm chí đã thành một khối u cơ chế?

Ngọc Lý