Sử dụng hóa học xanh cho phát triển bền vững

Minh Thư | 01/11/2022, 17:30

Công nghiệp hóa chất phát triển nhanh chóng và đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Bên cạnh những đóng góp tích cực của ngành công nghiệp hóa chất đối với nền kinh tế của đất nước, gần đây, mức độ quan tâm của hóa chất được đo trong môi trường ngày càng tăng và nhiều sự cố hóa chất đang xảy ra trên toàn quốc. Chính vì vậy việc chuyển đổi sử dụng hóa chất “xanh” hơn, thân thiện môi trường đang rất cần được luật hóa để triển khai đồng bộ tại Việt Nam

img_1667291307497_1667295876080.jpg
 Ngành công nghiệp mạ sử dụng nhiều hóa chất đọc hại cần chuyển đổi (ảnh minh họa)

Nhiều nhóm ngành cần chuyển đổi sử dụng hóa học xanh

Theo thống kê của Bộ Công Thương, tổng sản lượng công nghiệp hoá chất Việt Nam hàng năm chiếm khoảng 10-11% tổng giá trị GDP của ngành công nghiệp. Hóa chất có vai trò quan trọng và là nguyên liệu đầu vào không thể thiếu trong mọi lĩnh vực sản xuất. Tuy nhiên, việc sử dụng hoá chất độc hại trong sản xuất công nghiệp đã và đang gây ra những tác động rất lớn và nguy hiểm tới môi trường và sức khoẻ con người.

Hiện Việt Nam có rất nhiều ngành chủ chốt cần thực hiện Hóa học xanh (HHX) để cải thiện một cách đáng kể quy trình sản xuất và giảm thiểu những tác động do hóa chất thải ra môi trường các ngành này mang lại như: Công nghiệp mạ điện; sản xuất nhựa; ngành Dệt và thuộc da. Đặc biệt là ngành Giấy và bột giấy do những ngành này có nhiều khả năng phát thải ra những hợp chất chứa clo vào nước, qua đó dẫn đến sự hình thành không chủ định các chất PCDD/Fs; Các ngành có sử dụng hóa chất bảo vệ thực vật; ngành sản xuất Dung môi và sơn; Đồng thời tăng cường hiệu quả sử dụng năng lượng trong tất cả các ngành sản xuất sẽ giúp giảm thiểu trực tiếp (VD: trong ngành giấy và bột giấy), và gián tiếp, mức độ phát thải Thủy ngân do tiêu thụ than đá.

Để từng bước “xanh hóa” các ngành công nghiệp có sử dụng hóa chất độc hại thải ra môi trường, Dự án “Áp dụng Hóa học xanh tại Việt Nam nhằm hỗ trợ tăng trưởng xanh và giảm thiểu việc sử dụng và giảm phát thải các hóa chất hữu cơ khó phân hủy và hóa chất nguy hại” được thực hiện từ năm 2017 tới 2021 do UNDP phối hợp với Bộ Công Thương triển khai cũng đã hỗ trợ áp dụng hóa học xanh trong ngành sơn và ngành mạ điện. Cụ thể, dự án đã hỗ trợ 4 dây chuyền công nghệ mới gồm 1 dây chuyền mạ kẽm kiềm trao crom 3+ thụ động, 1 dây chuyền mạ kẽm kiềm quay crom 3+ thụ động, dây chuyền sơn phủ kẽm, hệ thống thiết bị sản xuất sơn hiệu năng cao. Tổng năng lượng tiết kiệm được là 1.134.000GJ tương đương 42.000 tấn than.

Đã có 65 doanh nghiệp hưởng lợi từ dự án. Ba trường đại học tham gia trực tiếp vào dự án Hóa học xanh với sự tham gia của hơn 210 sinh viên tham gia các khóa đào tạo. Ngoài ra, dự án cũng đóng góp vào việc rà soát, kiến nghị lồng ghép các nguyên tắc của HHX vào Luật hóa chất sửa đổi và dự thảo “Chiến lược phát triển ngành công nghiệp hóa chất Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2040”. Dự án đã thành lập Mạng lưới chuyên gia HHX được đặt tại Hội hóa học Việt Nam.

Hỗ trợ Việt Nam chuyển đổi hóa học xanh

img_1667291307492_1667295884998.jpg
Tọa đoàm “Hóa học xanh trong sản xuất công nghiệp: Thách thức và giải pháp”

Tại Tọa đoàm “Hóa học xanh trong sản xuất công nghiệp: Thách thức và giải pháp”, do Đài Truyền hình Kỹ thuật số VTC tổ chức vào sáng ngày 01/11, ông Nguyễn Văn Thanh, Cục trưởng Cục Hóa chất, Bộ Công Thương cho biết: “Phát triển Hóa học xanh là một xu hướng tất yếu đối với công nghiệp hóa chất tại Việt Nam, nó sẽ được cụ thể hoá bởi các quy định trong dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung Luật Hoá chất 2007 trong thời gian tới. Phát triển hóa học xanh vừa bảo đảm phát triển bền vững, vừa nâng cao hiệu quả kinh tế và sức cạnh tranh của sản phẩm sản xuất tại Việt Nam”.

Tuy nhiên hiện nay tại Việt Nam, các doanh nghiệp đang tiên phong trong chuyển đổi hóa chất xanh cho rằng, chúng ta chưa có tiêu chí rõ ràng và các quy định về loại hóa chất gọi là “xanh” trong nền công nghiệp nên rất khó cho các nhà đầu tư, sản xuất. Chia sẻ về vấn đề này, ông Ngô Quang Sang – Phụ trách an toàn sức khỏe môi trường Công ty TNHH Việt Nam PaiHo cho biết, là doanh nghiệp chuyên gia công các sản phẩm liên quan đến may mặc tại TP Hồ Chí Minh. Với quy mô sản xuất lớn và chủ yếu phục vụ xuất khẩu, doanh nghiệp cũng phải sử dụng nhiều hóa chất trong quá trình dệt nhuộm. Hiện công ty đang áp dụng các quy chuẩn của nước ngoài về các loại hóa chất thân thiện môi trường, doanh nghiệp cho rằng: hiện quy định của Việt Nam về danh mục hóa chất xanh chưa được rõ ràng.

Chia sẻ về vấn đề này ông Nguyễn Văn Thanh cho biết, Luật Hóa chất hiện nay đã có những nội dung liên quan đến các nguyên tắc hóa học xanh như nguyên tắc giảm sử dụng hóa chất nguy hiểm, ngăn ngừa chất thải (đặc biệt là chất thải nguy hiểm). Tuy nhiên, Luật lại chưa có quy định riêng về khái niệm "Hóa học xanh" (tại Điều 4). Để có cơ sở pháp lý đầy đủ để ban hành các quy định, hướng dẫn liên quan đến các tiêu chí của các công ước quốc tế và hóa học xanh, cần bổ sung khái niệm này trong Luật Hóa chất.

Tuy nhiên, do nhiều nguyên tắc trong số "12 nguyên tắc" của hóa học xanh mang tính quá kỹ thuật nên chỉ quy định trong Luật chỉ là những tiêu chí, nguyên tắc chung, mang tính định hướng, là cơ sở cho việc ban hành các tiêu chí cụ thể trong các quy chuẩn kỹ thuật hoặc trong các quyết định cụ thể như các tiêu chuẩn kỹ thuật của một ngành cụ thể, hoặc trong các tài liệu hướng dẫn kỹ thuật áp dụng cho các ngành công nghiệp, bảo vệ môi trường (như EIA, sơ đồ mitigation, hệ thống quản lý môi trường).

Kinh nghiệm của các nước cho thấy, các tài liệu hướng dẫn chi tiết được sử dụng rộng rãi ở nhiều nước đang phát triển và được coi là "luật mềm". Khi các mục tiêu, nguyên tắc chung đã được quy định trong Luật, cơ quan quản lý có thể sử dụng các nguồn “luật mềm” làm công cụ trong việc giải thích Luật và xây dựng những yêu cầu cụ thể trong quyết định phê duyệt dự án.

Để hỗ trợ doanh nghiệp có thể tiếp cận các quy chuẩn hóa học xanh, bà Lê Thị Thanh Thảo Đại diện Quốc gia Tổ chức phát triển công nghiệp Liên Hợp quốc UNIDO tại Việt Nam cho biết: “Trong khuôn khổ dự án Bộ công cụ Quản lý Hóa chất gọi tắt là IOMC, trong năm 2021 và 2022, Cục Hóa chất, Bộ Công Thương và UNIDO đã triển khai nhiều hoạt động đào tạo, nâng cao năng lực cho các đối tượng liên quan bao gồm các nhà hoạch định chính sách, nhà nghiên cứu và doanh nghiệp của Việt Nam. Tại đây, các học viên được tiếp cận với các bộ công cụ do UNIDO phát triển cùng đại học Yale, Mỹ, về Hoá học xanh dưới sự tài trợ của Liên minh Châu Âu”.

“Các bộ công cụ này cung cấp một hệ thống thông tin cập nhật và toàn diện, bao gồm cả các bài học về áp dụng công nghệ hoá học xanh trên thế giới mà các doanh nghiệp có thể học hỏi, hay các bước cụ thể để áp dụng mô hình HHX trong kinh doanh. Các hội thảo tập huấn đã được đón nhận tốt và tạo động lực để bắt đầu quá trình chuyển đổi sang hóa học xanh”, bà Thảo cho biết thêm.

Cũng theo bà Thảo, bên cạnh hoạt động nâng cao năng lực, UNIDO cũng đang nâng cao nhận thức của cộng đồng về tác hại của hóa chất không an toàn đối với sức khỏe con người, đối với môi trường, đối với thế hệ con cháu của chúng ta. Người tiêu dùng đóng một vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy các nhà hoạch định chính sách nâng cao tiêu chuẩn hoặc thúc đẩy các nhà sản xuất ngừng sử dụng các chất độc hại trong sản xuất.“Hiện UNIDO đã và đang hỗ trợ các công ty tại một số khu công nghiệp từ Bắc vào Nam ở Việt Nam nhằm thúc đẩy các công nghệ xanh và sạch hơn”, bà Thảo chia sẻ.

Bài liên quan
  • Kinh tế tuần hoàn giúp Việt Nam phát triển bền vững
    (TN&MT) - Sáng 12/11, Đại sứ quán Thụy Điển, Bộ Tài nguyên và Môi trường và Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội phối hợp tổ chức Hội thảo “Thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn ít phát thải khí carbon tại Việt Nam – từ kinh nghiệm của Thụy Điển”.

(0) Bình luận
Nổi bật
Phát huy bản sắc văn hóa đặc sắc của 20 dân tộc Lai Châu
(TN&MT) - Với 20 dân tộc, trên 86% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số, bức tranh văn hóa tỉnh Lai Châu có sự phong phú, đa dạng đồng thời mang những nét đặc trưng của từng dân tộc. Làm thế nào để khai thác thế mạnh này cho phát triển kinh tế - xã hội đồng thời gìn giữ, bảo tồn nét đặc sắc ấy và đưa hình ảnh, văn hóa các dân tộc Lai Châu đến bạn bè, du khách bốn phương?
Đừng bỏ lỡ
  • Thời tiết 27/3: Bắc Bộ trời chuyển rét
    (TN&MT) -  Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, dự báo thời tiết ngày hôm nay 27/3 tại các tỉnh, thành khu vực Bắc Bộ nhiều mây, có mưa, mưa rào rải rác và có nơi có dông. Gió đông bắc cấp 2-3. Trong mưa dông có khả năng xảy ra lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh. Trời rét.
  • Thừa Thiên – Huế: Hưởng ứng Giờ Trái Đất 2023 với chủ đề “Một tương lai không rác thải nhựa”
    Việc hưởng ứng nhằm kêu gọi người dân và du khách đến Huế cùng xây dựng thói quen tiết kiệm năng lượng, tiết kiệm tài nguyên thông qua việc lan tỏa thông điệp và tăng cường nhân rộng thói quen sống xanh, giảm sử dụng đồ nhựa dùng một lần, tăng cường phân loại rác tại nguồn...
  • EVN và các đơn vị tham gia tích cực, hiệu quả Giờ trái đất 2023.
    (TN&MT) - EVN đã đăng tải các nội dung tuyên truyền về tiết kiệm điện và bảo vệ môi trường hưởng ứng Chiến dịch Giờ Trái đất 2023 trên các kênh truyền thông số của Tập đoàn cũng như các đơn vị như webiste, zalo, fanpage, Tiktok…, với những cách thức thể hiện hấp dẫn, dễ thu hút người đọc/người xem như Infograpfic, ảnh, video clip...
  • Giờ Trái đất 2023: Cả nước tiết kiệm gần gần 300 nghìn kWh điện
    (TN&MT) - Theo Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), sau 1 giờ tắt đèn hưởng ứng Giờ Trái đất (từ 20h30-21h30) tối ngày 25/3, cả nước đã tiết kiệm 298.000 kWh điện, tương đương số tiền khoảng 555,6 triệu đồng.
  • Yên Bái: Tắt đèn một giờ đồng hồ hưởng ứng Giờ trái đất năm 2023
    (TN&MT) - Tối 25/3, tại phường Đồng Tâm, TP Yên Bái (Yên Bái) Tỉnh đoàn Yên Bái, Sở Công thương và Công ty Điện lực Yên Bái đã phối hợp tổ chức Chương trình Hưởng ứng Giờ Trái Đất năm 2023. Trong một giờ đồng hồ tắt đèn và các thiết bị điện không cần thiết từ 20h30 – 21h30, tỉnh Yên Bái tiết kiệm được 28.886 kWh điện.
  • Thời tiết ngày 26/3: Hà Nội có mưa, trời lạnh
    (TN&MT) - Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, thời tiết ngày 26/3, Hà Nội có mưa, mưa rào và có nơi có dông. Trong mưa dông có khả năng xảy ra lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh. Trời lạnh. Nhiệt độ thấp nhất 19-21 độ.
  • Hưởng ứng Giờ Trái đất 2023: 'Năng lượng sạch – Trái đất xanh'
    (TN&MT) - Ngày 25/3, tại Phố đi bộ Hồ Gươm, Hà Nội đã diễn ra sự kiện tuyên truyền, nâng cao nhận thức cộng đồng với chủ đề “Năng lượng sạch - Trái Đất xanh”. Sự kiện hưởng ứng sự kiện Giờ Trái đất năm 2023, diễn ra tối nay từ 20h30 đến 21h30.
  • Chuyên gia quốc tế bàn giải pháp tăng cường khả năng dự báo thiên tai ở Việt Nam
    (TN&MT) - Theo các chuyên gia về khí tượng thủy văn (KTTV), để tăng cường khả năng chống chịu với các hiện tượng cực đoan ở khu vực đô thị của Việt Nam, cần phải hiểu rõ các rủi ro hiện tại và trong tương lai, xây dựng năng lực phòng chống, quản lý khẩn cấp, phát triển ngành cũng như cơ chế quản trị rủi ro và học hỏi để quản lý rủi ro bền vững cho tương lai. Để làm được như vậy, ngành KTTV cần phát triển hơn nữa công nghệ, mô hình dự báo, cảnh báo dựa trên tác động.
  • Thanh Hóa: Thả cá giống để tái tạo nguồn lợi thủy sản trên sông Mã
    Sáng 25/3, tại khu phố Yên Vực, phường Tào Xuyên, UBND TP Thanh Hóa, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Thanh Hóa đã phối hợp tổ chức “Lễ thả cá giống tái tạo và phát triển nguồn lợi thủy sản trên lưu vực sông Mã – TP.Thanh Hóa”.
  • Quảng Bình: Xử lý triệt để các điểm nóng về ô nhiễm bụi, khí thải
    (TN&MT) - Ngày 22/3, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Quảng Bình Đoàn Ngọc Lâm đã ký ban hành công văn số 479 /UBND-KT về việc tăng cường kiểm soát ô nhiễm không khí và xử lý triệt để các điểm nóng về ô nhiễm bụi, khí thải Quảng Bình.
  • Sơn La: 50 đoàn viên thanh niên đạp xe diễu hành hưởng ứng Giờ Trái đất 2023
    (TN&MT) - Ngày 25/3, Đoàn thanh niên Sở Công Thương phối hợp với Công ty Điện lực Sơn La tổ chức ra quân tuyên truyền hưởng ứng Chiến dịch Giờ Trái đất năm 2023.
  • Yên Bình (Yên Bái): Ra quân hưởng ứng Đề án trồng một tỷ cây xanh
    (TN&MT) - Sáng 25/3, tại tổ 7 thị trấn Yên Bình, UBND huyện Yên Bình (Yên Bái) tổ chức phát động trồng cây Phong Linh vàng và cây Hoa Ban trắng hưởng ứng Đề án “Trồng một tỷ cây xanh giai đoạn 2021 - 2025” của Thủ tướng Chính phủ.
  • Mưa đá xuất hiện tại miền núi Thừa Thiên – Huế
    Một trận mưa đá vừa xảy ra tại huyện miền núi A Lưới của tỉnh Thừa Thiên – Huế, không thiệt hại về người.
  • Thời tiết ngày 25/3: Bắc Bộ có mưa rào và dông rải rác
    (TN&MT) - Theo Trung tâm Dự báo KTTV Quốc gia, ngày và đêm 25/3, ở khu vực Bắc Bộ có mưa rào và dông rải rác, riêng vùng núi cục bộ có mưa vừa, mưa to.
  • Lạng Sơn: Giữ gìn, bảo tồn đa dạng sinh học giúp dân thoát nghèo
    (TN&MT) - Được ví như “lá phổi xanh” vùng Đông Bắc, với trên 8.200ha rừng trải rộng trên địa bàn 5 xã thuộc 3 huyện của tỉnh Lạng Sơn, rừng đặc dụng Hữu Liên là địa bàn sinh sống của nhiều đồng bào dân tộc từ bao đời nay. Nhờ được giao khoán bảo vệ rừng, giữ gìn, bảo tồn đa dạng sinh học, làm du lịch sinh thái đã tạo nguồn sinh kế ổn định cho bà con, đảm bảo hài hòa giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường.
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO