Giữ gìn, phục dựng các lễ hội truyền thống

Thành phố Sơn La, trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa của tỉnh, có trên 111.000 người, 12 xã, phường, với 12 dân tộc anh em cùng sinh sống. Những năm qua, thành phố đã triển khai nhiều giải pháp nhằm phục dựng, duy trì tổ chức các lễ hội truyền thống cũng như tổ chức các lễ hội mới phù hợp xu thế phát triển, góp phần phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc Thành phố mang đậm bản sắc các dân tộc tiểu vùng Tây Bắc.

Ông Trần Công Chính, Phó Chủ tịch UBND thành phố cho biết: Lễ hội không chỉ là không gian văn hóa mà còn là điểm hẹn, nơi sinh hoạt văn hóa của nhân dân các dân tộc, cũng như du khách thập phương khi đến với mảnh đất, con người Sơn La. Chính vì vậy, thành phố đã phục dựng, duy trì tổ chức các lễ hội truyền thống như: Hội Hạn Khuống, Lễ Xên Mường. Hiện nay, đang hướng tới phục dựng lễ hội Xên bản kết hợp tổ chức ngày đại đoàn kết toàn dân vào 18/11 và duy trì hàng năm; nghiên cứu phục dựng, tái hiện thực cảnh một số lễ hội khác như Lễ hội cầu mưa, lễ hội xuống đồng.

Đồng thời, tổ chức các lễ hội mới như: Hội Xuân dâng Bác, lễ hội hoa Ban, lễ hội Đền thờ vua Lê Thái Tông, lễ hội cà phê…, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ, sinh hoạt văn hóa của nhân dân các dân tộc trên địa bàn thành phố.

Theo lãnh đạo Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tỉnh, lễ hội ở Sơn La chủ yếu là các lễ hội dân gian gắn với từng dân tộc, từng địa phương, thể hiện phong tục, tập quán, tín ngưỡng truyền thống các dân tộc. Cũng vì thế, lễ hội thường có quy mô nhỏ, được tổ chức định kỳ, không có các lễ hội du nhập từ ngoài vào tỉnh. Điều này cũng tạo nên dấu ấn văn hóa riêng có của Sơn La.

Trong những năm qua, công tác tổ chức, quản lý lễ hội trên địa bàn tỉnh được quan tâm triển khai, đảm bảo chấp hành nghiêm quy định của Nhà nước. Nhiều lễ hội dân gian truyền thống, giàu tính nhân văn được sưu tầm, phục dựng và tổ chức với sự kết hợp hài hòa phần lễ và phần hội, góp phần phong phú đời sống văn hoá tinh thần của người dân, thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội địa phương.

Nâng ý thức bảo vệ môi trường lễ hội

Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Sơn La lần thứ XV, nhiệm kỳ 2020-2025 xác định: Xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, phát huy giá trị văn hóa các dân tộc Sơn La và vùng Tây Bắc, lấy phát triển văn hóa, xây dựng con người làm yếu tố cốt lõi để phát triển kinh tế - xã hội.

Thực hiện Nghị quyết Đại hội, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Sơn La đã ban hành Kết luận số 335-KL/TU ngày 26/7/2021 phê duyệt Đề án xây dựng và phát triển văn hóa, con người Sơn La đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030, nhằm từng bước xây dựng, phát triển văn hóa Sơn La trở thành nguồn lực quan trọng của mục tiêu phát triển bền vững, toàn diện.

Trên cơ sở đó, các cấp, các ngành, các địa phương trên toàn tỉnh dã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ phát triển văn hóa – con người Sơn La. Trong đó, đã chú trọng xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, văn minh gắn với bảo vệ môi trường sinh thái.

Đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục về công tác bảo vệ môi trường. Vận động nhân dân tích cực tham gia các hoạt động vệ sinh môi trường, tạo cảnh quan sáng xanh sạch đẹp trên các tuyến đường, khu vực tổ chức lễ hội trước, trong và sau thời gian tổ chức. Kiên quyết loại bỏ các yếu tố mê tín, dị đoan, các hủ tục, xử lý nghiêm các hành vi tiêu cực, vi phạm pháp luật trong tổ chức lễ hội.

Bà Lê Thị Thu Hằng, Phó Giám đốc Sở TN&MT Sơn La cho biết: Để bảo vệ môi trường tại các điểm du lịch, di tích, tổ chức lễ hội, Sở TN&MT đã phối hợp với các địa phương đổi mới nội dung, đa dạng hóa hình thức tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về bảo vệ môi trường.

Chú trọng nâng cao ý thức bảo vệ môi trường của các tổ chức, cá nhân, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong hành động của người dân, du khách từ những việc làm nhỏ nhất như chủ động phân loại rác, không sử dụng túi ni lông và các sản phẩm nhựa dùng một lần, không xả rác bừa bãi, tự giác chấp hành các quy định pháp luật về bảo vệ môi trường, phòng chống rác thải nhựa. Tích cực tham gia hưởng ứng phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa, gắn với xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, thân thiện với môi trường.

Tại các huyện, thành phố đã chủ động xây dựng kế hoạch tuyên truyền, phổ biến pháp luật về bảo vệ môi trường cho cán bộ, người lao động trong ngành du lịch và cộng đồng dân cư, du khách. Kêu gọi sự hưởng ứng của cộng đồng chung tay bảo vệ môi trường tại các điểm du lịch, lễ hội.

Hướng dẫn các khu, điểm du lịch, các di tích lịch sử, văn hóa, các điểm tổ chức lễ hội và các cơ sở lưu trú, nhà hàng thực hiện thu gom, phân loại rác thải, đặc biệt là rác thải nhựa, bao bì, túi ni lông và vận chuyển đến nơi tái chế, xử lý theo quy định. Tăng cường kiểm tra công tác bảo vệ môi trường trước, trong và sau thời gian tổ chức lễ hội.

Từ đó, hướng tới xây dựng ý thức bảo vệ môi trường, gìn giữ, ứng xử đúng đắn với môi trường vì mục tiêu phát triển bền vững. Góp phần nâng cao chất lượng đời sống tinh thần cho nhân dân, tạo không khí vui tươi, phấn khởi, khích lệ các tầng lớp nhân dân hăng hái thi đua, lao động sản xuất, thúc đẩy phát triển KT-XH, bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.