Rừng khỏe mạnh, hành tinh khỏe mạnh, con người khỏe mạnh

Mai Đan | 21/03/2023, 21:22

(TN&MT) - Rừng thường được gọi là lá phổi của hành tinh, bởi vì chúng hấp thụ carbon dioxide có hại và tạo ra oxy cung cấp sự sống, vì vậy không quá khi đánh đồng “Rừng khỏe mạnh để con người khỏe mạnh”, chủ đề của Ngày Quốc tế về Rừng năm nay.

Bao phủ 31% diện tích đất của Trái đất và là nơi cư trú của 80% tất cả các loài sống trên cạn, rừng rất quan trọng đối với sức khỏe và hạnh phúc của con người, nhưng sự mất mát của chúng trên khắp hành tinh đang đe dọa mọi người ở khắp mọi nơi.

Dưới đây là 5 điều bạn cần biết về mối quan hệ gắn bó lâu đời và không ngừng phát triển giữa rừng và sức khỏe con người.

Bể chứa carbon chống biến đổi khí hậu

Các hệ sinh thái rừng giữ cho hành tinh khỏe mạnh bằng cách điều chỉnh khí hậu, lượng mưa, lưu vực sông và cung cấp oxy thiết yếu cho sự tồn tại của con người.

Những khu rừng khỏe mạnh giúp kiểm soát biến đổi khí hậu bằng cách hoạt động như những “bể hấp thụ carbon”, hàng năm hấp thụ khoảng 2 tỷ tấn carbon dioxide, loại khí góp phần gây ra biến đổi khí hậu và tăng nhiệt độ trên toàn cầu.

image1024x768.jpg
Rừng là chìa khóa để xây dựng khả năng phục hồi khí hậu

Khí hậu thay đổi nhanh chóng đang đe dọa sự tồn tại của con người theo nhiều cách khác nhau: nhiều trường hợp tử vong và bệnh tật do các hiện tượng thời tiết cực đoan, sự gián đoạn của hệ thống thực phẩm và gia tăng bệnh tật. Nói một cách đơn giản, nếu không có những khu rừng khỏe mạnh, mọi người trên khắp thế giới, đặc biệt là ở các quốc gia dễ bị tổn thương nhất trên thế giới, sẽ phải vật lộn để có cuộc sống lành mạnh và thậm chí có thể tồn tại.

“Nhà thuốc thiên nhiên”: từ khẩu trang đến tủ thuốc

Từ khẩu trang đến thuốc men, lâm sản được sử dụng trên khắp thế giới mỗi ngày. Có tới 80% các nước đang phát triển và 1/4 các quốc gia phát triển phụ thuộc vào các loại thuốc làm từ thực vật.

Rừng chứa khoảng 50.000 loài thực vật được cả cộng đồng địa phương và các công ty dược phẩm đa quốc gia sử dụng cho mục đích y học. Trong nhiều thiên niên kỷ, cư dân sống trong rừng đã điều trị nhiều loại bệnh bằng các sản phẩm mà họ thu hoạch được. Đồng thời, nhiều loại dược phẩm thông dụng đều có nguồn gốc từ cây rừng, trong đó có thuốc chữa ung thư từ cây dừa cạn Madagascar và thuốc trị sốt rét, ký ninh, từ cây canh-ki-na.

image1024x768-4-.jpg
Lâm sản được chế biến thành thuốc. Ảnh: UN-REDD

Cách tiếp cận Một sức khỏe được đưa ra như một phần trong ứng phó của Liên Hợp Quốc đối với đại dịch COVID-19. Qua đó cho thấy sức khỏe của con người, động vật, thực vật và môi trường rộng lớn hơn, bao gồm cả rừng, có mối liên hệ chặt chẽ và phụ thuộc lẫn nhau.

Đảm bảo chế độ ăn bổ dưỡng cho 1 tỷ người

Gần một tỷ người trên toàn cầu phụ thuộc vào việc thu hoạch thực phẩm hoang dã như thảo mộc, trái cây, quả hạch, thịt và côn trùng để có chế độ ăn bổ dưỡng. Theo ước tính, tại một số vùng nhiệt đới xa xôi, việc tiêu thụ động vật hoang dã cung cấp từ 60-80% nhu cầu protein hàng ngày.

Một nghiên cứu từ 43.000 hộ gia đình tại 27 quốc gia ở Châu Phi cho thấy sự đa dạng trong chế độ ăn uống của trẻ em tiếp xúc với rừng cao hơn ít nhất 25% so với những trẻ không tiếp xúc với rừng.

image1024x768-5-.jpg
Người phụ nữ mang hàng qua Khu bảo tồn rừng tự nhiên Uluguru ở Morogoro, Tanzania. Ảnh: FAO 

Tại 22 quốc gia ở Châu Á và Châu Phi, bao gồm cả các nước công nghiệp hóa và đang phát triển, các nhà nghiên cứu cho rằng các cộng đồng bản địa sử dụng trung bình 120 loại thực phẩm hoang dã cho mỗi cộng đồng và ở Ấn Độ, ước tính có khoảng 50 triệu hộ gia đình bổ sung chế độ ăn uống của họ bằng trái cây thu hái từ các khu rừng hoang dã và bụi rậm xung quanh.

Rừng rất quan trọng cho sự phát triển bền vững

Rừng cung cấp hàng hóa và dịch vụ, việc làm và thu nhập cho khoảng 2,5 tỷ người trên toàn thế giới, tương đương khoảng một phần ba dân số toàn cầu.

Giữ cho rừng và con người khỏe mạnh cũng là trọng tâm của sự phát triển bền vững và Chương trình nghị sự 2030. Đất rừng đóng một vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy tiến độ trong các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDG), bao gồm:

Mục tiêu 3: Sức khỏe tốt và hạnh phúc: Các nghiên cứu cho thấy rằng dành thời gian trong rừng có thể tăng cường hệ thống miễn dịch đồng thời nâng cao cảm xúc tích cực và giảm căng thẳng, huyết áp, trầm cảm, mệt mỏi, lo lắng và căng thẳng. Sức khỏe và hạnh phúc của con người phụ thuộc vào môi trường tự nhiên, nơi cung cấp những lợi ích thiết yếu như không khí sạch, nước, đất tốt và thực phẩm.

image1024x768-6-.jpg
Cộng đồng Timor-Leste đang giúp khôi phục rừng ngập mặn. Ảnh: UNDP

Mục tiêu 6 - Nước và vệ sinh cho tất cả mọi người: Rừng đóng vai trò lọc trong việc cung cấp nước ngọt. Khoảng 75% lượng nước ngọt có thể tiếp cận trên thế giới đến từ các lưu vực sông có rừng. Nhờ cung cấp nước cho các dòng sông, rừng cung cấp nước uống cho gần một nửa số thành phố lớn nhất thế giới.

Các mối đe dọa đối với rừng có thể gây ra tình trạng thiếu nước và gây nguy hiểm cho nguồn nước ngọt toàn cầu đối với người dân trên khắp thế giới. Đây là một trong những vấn đề cấp bách được giải quyết tại Hội nghị về Nước năm 2023 sắp tới của Liên Hợp Quốc (LHQ).

Mục tiêu 13 - Hành động về khí hậu: Rừng làm giảm tác động của bão và lũ lụt, bảo vệ sức khỏe và sự an toàn của con người trong các sự kiện thời tiết khắc nghiệt. Trong nhiều thế kỷ, rừng đã đóng vai trò là mạng lưới an toàn kinh tế xã hội của tự nhiên trong thời kỳ khủng hoảng. Rừng được quản lý và bảo vệ bền vững đồng nghĩa với việc nâng cao sức khỏe và an toàn cho tất cả mọi người.

Rừng cần được bảo vệ

Những lợi ích của rừng trên phạm vi rộng đã được nhiều người biết đến, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng được bảo vệ. Cháy rừng, côn trùng phá hoại và nạn phá rừng đã làm mất tới 150 triệu ha rừng trong một số năm nhất định trong thập kỷ qua, con số này lớn hơn cả diện tích đất liền của một quốc gia như Chad hoặc Peru. Chỉ riêng việc sản xuất các mặt hàng nông nghiệp, gồm dầu cọ, thịt bò, đậu nành, gỗ, bột giấy và giấy, đã gây ra khoảng 70% nạn phá rừng nhiệt đới.

Nhiều chính phủ đã áp dụng các chính sách thân thiện với rừng và các chính phủ khác đã tăng cường đầu tư vào rừng và cây cối. Các cộng đồng địa phương và các cá nhân cũng có động thái riêng để bảo vệ rừng.

image1024x768-7-.jpg
Nạn phá rừng vẫn tiếp diễn bất chấp những lời kêu gọi bảo vệ rừng của quốc tế. Ảnh: UNEP

LHQ đã thành lập Thập kỷ phục hồi hệ sinh thái (2021-2023) và các cơ quan của LHQ đang khai thác mối quan hệ đối tác với các bên liên quan từ địa phương đến toàn cầu để bảo vệ rừng tốt hơn, từ việc trồng 3 triệu cây ở Peru đến trao quyền cho phụ nữ trẻ làm người giữ rừng cộng đồng để bảo vệ các loài động vật bị buôn bán bất hợp pháp ở Indonesia.

Được thành lập vào năm 2008, UN-REDD là đối tác tư vấn và chuyên môn hàng đầu của LHQ về rừng và khí hậu, hỗ trợ 65 quốc gia đối tác. Dựa trên chuyên môn của Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc (UNEP), Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc và Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp (FAO) Liên Hợp Quốc, UN-REDD đã giúp các quốc gia thành viên giảm lượng khí thải rừng ở mức tương đương với việc loại bỏ 150 triệu ô tô trên đường trong một năm, giúp môi trường không khí trong lành hơn.

Theo Tổng hợp từ UN News
Copy Link
Bài liên quan

(0) Bình luận
Nổi bật
ĐBQH Lý Thị Lan đề nghị sớm triển khai chính sách đối với vùng đồng bào DTTS và miền núi
(TN&MT) - Theo Đại biểu Lý Thị Lan - Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Giang, việc chậm, chưa ban hành các quy định pháp luật tất yếu dẫn tới lãng phí cơ hội thụ hưởng, tiếp cận chính sách của người dân vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Đừng bỏ lỡ
  • Châu Á cần đoàn kết, hợp tác để cùng vượt qua khó khăn, thách thức
    Việc kiến tạo và củng cố môi trường hòa bình, ổn định là điều kiện tiên quyết cho phát triển ở châu Á và trên thế giới, do đó cần xác định đoàn kết, hợp tác, trách nhiệm, xây dựng lòng tin chiến lược, tôn trọng Hiến chương LHQ và luật pháp quốc tế, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hoà bình là mẫu số chung gắn kết các quốc gia cùng vượt qua khó khăn, thách thức, khủng hoảng.
  • Động vật hoang dã biến mất nhanh chóng, báo động về thời kỳ đại tuyệt chủng thứ 6
    Tốc độ biến mất của động vật hoang dã trên toàn cầu là đáng báo động hơn so với dự tính trước đây khi gần một nửa số loài trên hành tinh đang sụt giảm số lượng nhanh chóng.
  • Lộ trình cắt giảm ô nhiễm nhựa của liên hợp quốc: Có khả năng giảm 80% vào năm 2040
    (TN&MT) - Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP) vừa công bố báo cáo cho thấy, ô nhiễm nhựa có thể giảm 80% vào năm 2040 nếu các quốc gia và công ty sử dụng các công nghệ hiện có để thực hiện các thay đổi chính sách quan trọng và điều chỉnh thị trường.
  • Giải quyết thách thức về nước: Cần hành động khẩn cấp
    (TN&MT) - Những thách thức về nước mà miền Tây nước Mỹ phải đối mặt do hậu quả của biến đổi khí hậu và suy giảm nguồn cung cấp nước cũng tương tự như các quốc gia khác, và nếu cộng đồng quốc tế có hành động khẩn cấp đối với những kết quả của Hội nghị về Nước của Liên Hợp Quốc gần đây thì có thể góp phần giải quyết những thách thức này.
  • Ấn Độ ra mắt loại hình bảo hiểm nắng nóng đầu tiên thế giới: Phao cứu sinh cho người nghèo
    (TN&MT) - Trung tâm phục hồi thuộc quỹ Arsht-Rock, một tổ chức từ thiện ở Mỹ vừa hợp tác với công ty khởi nghiệp bảo hiểm vi mô Blue Marble và Hiệp hội phụ nữ tự doanh (SEWA) ở bang Gujarat (Ấn Độ) ra mắt chương trình bảo hiểm nắng nóng đầu tiên trên thế giới trong tháng 5. Arsht-Rock là đơn vị trang trải phí bảo hiểm 10,3 USD cho mỗi người tham gia chương trình.
  • Biến đổi khí hậu làm tăng khả năng sóng nhiệt ở châu Á gấp 30 lần
    (TN&MT) - Nhóm Phân bổ Thời tiết Thế giới (WWA) vừa công bố nghiên cứu cho thấy biến đổi khí hậu đã làm tăng khả năng xảy ra các đợt sóng nhiệt nghiêm trọng phá vỡ kỷ lục ở Bangladesh, Ấn Độ, Lào và Thái Lan vào tháng trước ít nhất 30 lần.
  • Nhiệt độ toàn cầu sẽ tăng đến mức kỷ lục trong 5 năm tới
    (TN&MT) - Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) vừa công bố báo cáo cho thấy nhiệt độ toàn cầu có thể sẽ tăng lên mức kỷ lục trong 5 năm tới do khí nhà kính giữ nhiệt và hiện tượng tự nhiên El Nino xảy ra.
  • Máy lạnh làm nóng Trái đất
    (TN&MT) - Theo cơ quan khí tượng, mùa hè năm 2023 nhiều khả năng sẽ xuất hiện các kỷ lục về nhiệt độ, nắng nóng trên phạm vi cả nước.
  • Tăng hỗ trợ Giám sát khí nhà kính: Thúc đẩy ngoại giao và khu vực tư nhân
    (TN&MT) - Việc hỗ trợ cho Cơ sở Hạ tầng giám sát khí nhà kính toàn cầu mới đang nhân rộng ra ngoài các thành viên và đối tác của Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) đối với khu vực tư nhân và ngoại giao rộng lớn hơn.
  • Việt Nam kêu gọi tăng cường hợp tác quốc tế để hỗ trợ các nước thu nhập trung bình thực hiện SDG
    Ngày 11/5 tại Trụ sở Liên hợp quốc (LHQ), Đại hội đồng LHQ đã tổ chức Phiên họp cấp cao về các nước thu nhập trung bình với chủ đề “Đẩy nhanh việc thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững (SDG) ở các nước thu nhập trung bình, tập trung vào khía cạnh môi trường”.
  • Chủ tịch ADB kêu gọi hợp tác khu vực ASEAN trong giải quyết vấn đề BĐKH
    (TN&MT) - Phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh Tam giác tăng trưởng Indonesia - Malaysia - Thái Lan (IMT - GT) lần thứ 15 và Hội nghị thượng đỉnh Hợp tác khu vực tăng trưởng Brunei Darussalam - Indonesia - Malaysia - Philippines (BIMP - EAGA) lần thứ 15, ông Masatsugu Asakawa, Chủ tịch Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) kêu gọi hợp tác khu vực trong việc giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu (BĐKH) và các thách thức phát triển quan trọng khác.
  • Hãy trở thành du khách thân thiện môi trường
    (TN&MT) - Du lịch là ngành gây ra nhiều tác động tiêu cực đến môi trường. Phía sau lợi nhuận do du khách mang lại đôi khi là sự bắt buộc đánh đổi môi trường sống của địa phương hoặc động vật hoang dã. Hãy trở thành khách du lịch thân thiện với môi trường là lời nhắn gửi tới mỗi chúng ta, dẫu việc thực hiện nó có thể là một thách thức.
  • Nắng nóng Địa Trung Hải có thể tăng gấp 100 lần
    (TN&MT) - Tổ chức World Weather Attribution vừa công bố 2 nghiên cứu khoa học cho thấy, biến đổi khí hậu khiến hạn hán tàn khốc ở vùng Sừng châu Phi và nhiệt độ kỷ lục trong tháng 4 ở Tây Địa Trung Hải có khả năng cao hơn ít nhất 100 lần.
  • Những hình ảnh đầu tiên trong lễ đăng quang của Nhà vua Charles III
    Nhà vua Charles III chính thức đăng quang trong một buổi lễ trang trọng và truyền thống vào lúc 11h15 ngày 6/5 (giờ London) tại Tu viện Westminster.
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO