Theo kiến nghị của cử tri TP. Hồ Chí Minh, các cơ quan chức năng cần kiên quyết ngăn chặn, xử lý các trường hợp tổ chức, cá nhân tự ý phân lô đất nông nghiệp, đất rừng để xây dựng trái phép. Đồng thời, cần tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra việc quản lý và sử dụng đất đai, việc thực hiện các dự án, công trình đã đầu tư nhưng thiếu sự tập trung xử lý, giải quyết của các cấp, các ngành làm kéo dài thời gian hoàn thành, gây lãng phí; các dự án kéo dài chậm thực hiện hoặc không khả thi cần xóa dự án, trả lại đất cho dân hoặc giao dự án cho chủ đầu tư khác triển khai thực hiện ngay, bồi thường thỏa đáng cho người có đất bị thu hồi.
Về vấn đề này, Bộ Tài nguyên và Môi trường có ý kiến như sau:
Thời gian qua, để khắc phục tình trạng tổ chức, cá nhân tự ý phân lô đất nông nghiệp, đất rừng để xây dựng trái phép, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1675/QĐ-TTg về việc phê duyệt “Đề án tăng cường xử lý vi phạm trong quản lý, sử dụng đất giai đoạn đến năm 2020”; Chỉ thị số 01/CT-TTg về chấn chỉnh, tăng cường công tác quản lý đất đai và xây dựng hệ thống thông tin đất đai, trong đó, chấn chỉnh và xử lý nghiêm việc buông lỏng quản lý để xảy ra tình trạng lấn, chiếm, chuyển mục đích trái phép. Trong đó, chú trọng kiểm tra, rà soát xử lý các dự án không đưa đất vào sử dụng, chậm đưa đất vào sử dụng.
Bộ TN&MT đã ban hành Công văn số 1850/BTNMT-TCQLĐĐ để hướng dẫn, đôn đốc các địa phương nghiêm túc thực hiện các quy định của pháp luật đất đai và Công văn số 4944/BTNMT- TCQLĐĐ về việc kiểm tra, xử lý việc chuyển quyền sử dụng đất không đúng quy định tại các dự án nhà ở sai phép, không phép; Công văn số 1171/BTNMT-TCQLĐĐ đề nghị UBND các tỉnh, thành phố tập trung kiểm tra, xử lý các dự án chậm hoặc chưa đưa đất vào sử dụng và báo cáo kết quả về Bộ Tài nguyên và Môi trường.
Bộ cũng đã tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định số 91/2019/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai, trong đó đã quy định chế tài xử lý đối với hành vi tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng đất khi chưa được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép; Nghị định 04/2022/NĐ-Bộ cũng đã tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định số 91/2019/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai, trong đó, đã quy định chế tài xử lý đối với hành vi tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng đất khi chưa được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép; Nghị định 04/2022/NĐ-CP trong đó, có sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định về xử phạt vi phạm hành trong lĩnh vực đất đai.CP trong đó có sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định về xử phạt vi phạm hành trong lĩnh vực đất đai.
Thời gian tới, Bộ TN&MT sẽ tiếp tục tham mưu cho Chính phủ chỉ đạo các địa phương tiếp tục tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra trong việc quản lý, sử dụng đất để phát hiện kịp thời và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm trong quản lý, sử dụng đất đai, nhất là các sai phạm phổ biến như: lấn, chiếm đất, tự ý chuyển mục đích sử dụng đất.
Trong năm 2022, thực hiện Nghị quyết số 155/NQ-CP, Bộ sẽ chủ trì, phối hợp với cơ quan, địa phương chỉ đạo, rà soát, thống kê, đánh giá thực trạng sử dụng đất của dự án chậm triển khai, chậm đưa đất vào sử dụng, để hoang hóa, lãng phí; tổng hợp khó khăn, vướng mắc và nguyên nhân; đề xuất cấp có thẩm quyền các giải pháp và cơ chế chính sách để giải quyết, đưa quỹ đất vào sử dụng hiệu quả, nhanh chóng giải phóng nguồn lực, tránh lãng phí, phòng chống tham nhũng trong quản lý, sử dụng đất đai…”
Đồng thời, thực hiện Nghị quyết số 01/NQ-CP của Chính phủ, Bộ TN&MT sẽ tập trung xây dựng Đề án “Tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, giải phóng nguồn lực đất đai cho phát triển kinh tế, xã phục hồi sau đại dịch COVID-19”. Hiện, Bộ đang xây dựng Đề án trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và thành lập Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ để chỉ đạo kiểm tra, rà soát khó khăn, vướng mắc liên quan đến các dự án chậm đưa đất vào sử dụng, không đưa đất vào sử dụng; tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ; kiến nghị, đề xuất các giải pháp giải quyết, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để đưa nguồn lực đất đai vào sử dụng hiệu quả, tránh để hoang hóa, lãng phí.
