Quỹ Bảo vệ môi trường Việt Nam (VEPF): Hai mươi năm nỗ lực vì một Việt Nam xanh

Phương Nguyên (thực hiện) | 14/06/2022, 13:55

(TN&MT) - Tròn 20 năm, Quỹ Bảo vệ môi trường Việt Nam từ quy mô vốn điều lệ 200 tỷ đồng đã tăng lên 1.000 tỷ đồng và trong tương lai gần là 3.000 tỷ đồng. Quỹ đã thực sự trưởng thành, lớn mạnh về nhân lực, phạm vi, quy mô hoạt động, khẳng định vai trò ngày càng quan trọng trong công cuộc phát triển bền vững, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao và cấp bách hiện nay trong công tác bảo vệ môi trường (BVMT).

Báo Tài nguyên và Môi trường đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Đức Thuận - Giám đốc Quỹ Bảo vệ môi trường Việt Nam về 20 năm nỗ lực vì một Việt Nam xanh.

PV: Ông có thể phác họa về con đường hình thành và phát triển của Quỹ Bảo vệ môi trường Việt Nam?

Ông Nguyễn Đức Thuận: Quỹ Bảo vệ môi trường Việt Nam (VEPF) là Quỹ Bảo vệ môi trường quốc gia, được thành lập theo Quyết định số 82/2002/QĐ-TTg ngày 26/6/2002 của Thủ tướng Chính phủ, với số vốn điều lệ là 200 tỷ đồng.

Đến tháng 7/2003, Quỹ chính thức đi vào hoạt động, khi đó, Tiến sĩ Trần Hồng Hà - Phó Cục trưởng Cục Bảo vệ môi trường (BVMT) được bổ nhiệm kiêm Giám đốc Quỹ cùng với 3 cán bộ giúp việc. Thời gian ban đầu đầy khó khăn, vất vả vì điều kiện làm việc và cơ sở vật chất còn thiếu thốn. Sau đó, Quỹ từng bước được bổ sung cán bộ, củng cố tổ chức và phối hợp với các cơ quan chức năng xây dựng một số văn bản tạo hành lang pháp lý, tiếp nhận nguồn vốn để đưa Quỹ đi vào hoạt động. Đến năm 2004, Quỹ đã tiếp nhận đủ nguồn vốn điều lệ là 200 tỷ đồng và hoàn thiện các quy trình nghiệp vụ để hoạt động.

ong-thuan-gd-quy-bvmt.png
Ông Nguyễn Đức Thuận - Giám đốc Quỹ Bảo vệ môi trường Việt Nam

Do yêu cầu ngày càng cấp bách đối với hoạt động BVMT, trên cơ sở các hiệu quả hoạt động của Quỹ, ngày 3/3/2008, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 35/2008/QĐ-TTg về tổ chức và hoạt động của Quỹ BVMT Việt Nam. Theo đó, Quỹ được tăng vốn điều lệ lên 500 tỷ đồng, mở rộng nhiệm vụ hoạt động và từng bước nghiên cứu, đề xuất, xây dựng, ban hành các văn bản phục vụ việc quản lý và điều hành.

Ngày 26/12/2014, Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định 78/2014/QĐ-TTg về tổ chức và hoạt động của Quỹ BVMT Việt Nam, tăng nguồn vốn điều lệ lên 1.000 tỷ đồng và bổ sung thêm một số nhiệm vụ mới, trong đó có việc hỗ trợ tài chính cho hoạt động ứng phó với biến đổi khí hậu. Hiện nay, Quỹ được Bộ TN&MT giao xây dựng dự thảo sửa đổi Quyết định số 78/2014/QĐ-TTg để phù hợp hơn với giai đoạn phát triển mới.

Ngày 10/1/2022, Chính phủ ban hành Nghị định số 08/2022/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường, theo đó tại Khoản 1 Điều 158 quy định “Vốn điều lệ tối thiểu của Quỹ là 3.000 tỷ đồng”.

Cùng với việc tăng vốn điều lệ, bộ máy quản lý và điều hành của Quỹ đã được hoàn thiện gồm: Hội đồng quản lý, Ban Kiểm soát và Cơ quan điều hành nghiệp vụ, với tổng số 103 cán bộ có trình độ đại học trở lên, trong đó trên đại học là 38 người.

PV: Ông đánh giá thế nào về hiệu quả hoạt động và những thành tựu quan trọng mà Quỹ Bảo vệ môi trường Việt Nam đã đạt được trong 20 năm qua?

Ông Nguyễn Đức Thuận: Trải qua 20 năm hoạt động, hiệu quả hoạt động của Quỹ Bảo vệ môi trường Việt Nam thể hiện trên 5 tiêu chí sau:

Thứ nhất, góp phần BVMT, giảm ô nhiễm, giảm phát thải khí nhà kính thông qua hoạt động cho vay ưu đãi, tài trợ và cơ chế phát triển sạch (CDM).

Thứ hai, góp phần giảm nguy cơ bùng phát dịch bệnh, giảm bớt khó khăn cho đồng bào tại các địa phương xảy ra thiên tai (bão lũ, sạt lở đất, hạn hán, xâm nhập mặn) thông qua hoạt động hỗ trợ các địa phương khắc phục ô nhiễm môi trường sau thiên tai

Thứ ba, bảo đảm việc thực hiện các đề án cải tạo phục hồi môi trường sau khi khai thác khoáng sản thông qua hoạt động nhận ký quỹ cải tạo phục hồi môi trường

Thứ tư, Văn phòng GEF Việt Nam từ năm 2018 đến nay (từ khi chuyển về Quỹ) đã tham mưu Ban Chỉ đạo Quỹ môi trường toàn cầu của Việt Nam huy động được 84 triệu USD tài trợ không hoàn lại từ Quỹ môi trường toàn cầu (tương đương 1.930 tỷ đồng); từ nguồn vốn mồi không hoàn lại này sẽ huy động được khoảng 13.500 tỷ đồng. Đây là nguồn lực rất quý góp phần tích cực BVMT, tăng cường đa dạng sinh học, bảo đảm an ninh nguồn nước quốc tế và ứng phó với BĐKH.

Thứ năm, hiệu quả về tài chính của Quỹ đã được khẳng định, từ khi thành lập đến nay, luôn có Thu lớn hơn Chi. Quỹ không những bảo toàn được vốn điều lệ mà còn tích luỹ được gần 500 tỷ đồng quỹ đầu tư phát triển.

Về kết quả hoạt động cho vay ưu đãi đối với các dự án đầu tư công trình BVMT, Quỹ đã cho vay gần 400 dự án với tổng số tiền giải ngân hơn 3.000 tỷ đồng, góp phần BVMT, giảm ô nhiễm, giảm phát thải khí nhà kính.

z3489280594858_89abc49a9a20f5851b4470365ef0ae0f.jpg

Công tác tài trợ của Quỹ bắt đầu được thực hiện từ năm 2005 và đến nay đã thực hiện giải ngân 106,8 tỷ đồng. Tiền tài trợ được sử dụng đúng mục đích, góp phần kịp thời cải thiện môi trường và thực hiện các nhiệm vụ đột xuất BVMT mà ngân sách Nhà nước không bố trí. Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Lãnh đạo Bộ TN&MT, Quỹ đã hỗ trợ khẩn cấp khắc phục ô nhiễm môi trường sau thiên tai (bão lũ, sạt lở đất, hạn hán, xâm nhập mặn) tại hầu hết 63 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, góp phần giảm nguy cơ bùng phát dịch bệnh, giảm bớt khó khăn cho đồng bào tại các địa phương xảy ra thiên tai.

Quỹ cũng thực hiện tốt việc nhận ký quỹ cải tạo phục hồi môi trường đối với hoạt động khai thác khoáng sản. Đến nay, Quỹ đã tiếp nhận 364 dự án với số tiền ký quỹ đang quản lý là hơn 250 tỷ đồng, góp phần bảo đảm việc thực hiện các đề án cải tạo phục hồi môi trường sau khi khai thác khoáng sản.

Công tác quản lý các dự án cơ chế phát triển sạch (CDM) cũng được thực hiện từ năm 2009. Đến nay, Quỹ đã thu lệ phí bán/chuyển chứng chỉ giảm phát thải khí nhà kính được chứng nhận (CERs) của 47 dự án với số tiền hơn 16 tỷ đồng, 1.239.000 EUR và 7.074 USD. Thực hiện nhiệm vụ trợ giá điện gió từ năm 2013, Quỹ đã thực hiện giải ngân tiền trợ giá cho dự án Phong điện 1 - Bình Thuận với số tiền 67,6 tỷ đồng và 86,6 tỷ đồng đối với dự án Nhà máy điện gió Bạc Liêu.

Sau khi Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 và Nghị định 08/2022/NĐ-CP có hiệu lực thi hành, Quỹ đã thực hiện nhiệm vụ liên quan đến quy định về trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất, nhập khẩu (EPR), hiện đã tiếp nhận tiền đóng góp hỗ trợ xử lý chất thải theo kê khai là 373,6 tỷ đồng.

Không chỉ làm tốt công tác chuyên môn nghiệp vụ, Quỹ còn quan tâm, chăm lo đến đời sống của viên chức và người lao động. Lãnh đạo Quỹ thường xuyên trao đổi, phối hợp với các tổ chức Công đoàn, Đoàn thanh niên, Hội cựu chiến binh... tổ chức tốt các phong trào thi đua, khen thưởng, xây dựng tập thể cơ quan đoàn kết, phát triển.

Chặng đường 20 năm của Quỹ BVMT Việt Nam cũng được khẳng định bởi hàng loạt thành tích, bằng khen, danh hiệu của Thủ tướng Chính phủ, Bộ TN&MT và nhiều tổ chức khác.

PV: Nhìn nhận quá trình hoạt động của Quỹ BVMT Việt Nam trong chặng đường 20 năm qua, xin ông cho biết thách thức và cơ hội trong thời gian tới?

Ông Nguyễn Đức Thuận: Thứ nhất, quá trình công nghiệp hóa, đô thị hóa đã làm tăng sức ép ô nhiễm môi trường nên nhu cầu vốn đầu tư cho các công trình BVMT ngày càng tăng. Các dự án BVMT thường là lợi nhuận thấp, nếu doanh nghiệp vay vốn của các tổ chức tín dụng với lãi suất thương mại thì khó có thể thực hiện thành công các dự án BVMT. Đó chính là thách thức và cũng là cơ hội để Quỹ BVMT Việt Nam hoạt động với ưu đãi về lãi suất (hiện từ 2,6 – 3,6%), thời gian cho vay lên đến 10 năm, thời gian ân hạn đến 2 năm.

Thứ hai, Nghị định số 08/2022/NĐ-CP ngày 10/1/2022 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường, theo đó tại Khoản 1 Điều 158 quy định “Vốn điều lệ tối thiểu của Quỹ là 3.000 tỷ đồng”, đây là cơ hội để Quỹ mở rộng quy mô hoạt động cho vay góp phần giảm ô nhiễm môi trường và giảm phát thải khí nhà kính. Tuy nhiên, đây cũng là thách thức vì một mặt cần đẩy mạnh doanh số cho vay (tăng trưởng tín dụng), mặt khác phải giảm nợ xấu và bảo đảm sử dụng vốn đúng mục đích.

Thứ ba, Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 và Nghị định 08/2022/NĐ-CP quy định về trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất, nhập khẩu. Theo đó, một số nhà sản xuất, nhập khẩu có trách nhiệm đóng góp tài chính vào Quỹ BVMT Việt Nam để xử lý chất thải, tái chế. Đây là nhiệm vụ mới của Quỹ, việc sử dụng kinh phí đóng góp của các tổ chức để xử lý chất thải, tái chế sẽ được thực hiện theo Thông tư của Bộ TN&MT, hiện nay Thông tư này đang được Vụ Pháp chế chủ trì xây dựng dự thảo.

PV: Xin trân trọng cảm ơn ông!

Bài liên quan

(0) Bình luận
Nổi bật
Đừng bỏ lỡ
  • Kinh nghiệm để không còn hộ nghèo từ huyện Xuyên Mộc
    Theo báo cáo của UBMTTQ huyện Xuyên Mộc, hiện hàng nghìn hộ nghèo, cận nghèo trên địa bàn huyện Xuyên Mộc (tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu) đã được hướng dẫn kỹ thuật, vay vốn sản xuất, hình thành nhiều mô hình giúp nhau làm kinh tế, từng bước thoát nghèo và ổn định đời sống. Thu nhập bình quân tại các xã nông thôn mới đạt 61 triệu đồng/người/năm.
  • Thừa Thiên - Huế: Đầu tư gần 2.000 tỷ đồng thu gom, xử lý chất thải rắn
    Tỉnh Thừa Thiên - Huế vừa phê duyệt Đề án tổng thể thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn trên địa bàn đến năm 2030 với tổng kinh phí gần 2.000 tỷ đồng.
  • Trao giải thưởng báo chí “Nữ phóng viên tiên phong vì môi trường”
    (TN&MT) - Ngày 29/3, tại Hà Nội, Quỹ Vì tầm vóc Việt (VSF) và Liên minh Bảo tồn thiên nhiên quốc tế (IUCN) đã trao 11 giải thưởng báo chí “Nữ phóng viên tiên phong vì môi trường”.
  • Nâng cao vai trò của phụ nữ trong việc ứng phó BĐKH
    Ngày 29/3, Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Xã hội (CSRD) tổ chức hội thảo tổng kết dự án “Nâng cao vai trò của phụ nữ trong việc tăng cường khả năng chống chịu của cộng đồng và hệ sinh thái ven biển miền Trung Việt Nam”.
  • Australia tìm cơ hội hợp tác đầu tư năng lượng tái tạo tại Việt Nam
    (TN&MT) - Từ ngày 27 – 30/3, Phái đoàn Năng lượng Australia đến Việt Nam nhằm thúc đẩy hợp tác về năng lượng tái tạo và kỷ niệm 50 năm Quan hệ ngoại giao giữa Australia và Việt Nam trong năm nay.
  • Dự báo thời tiết ngày 29/3, khu vực Bắc Bộ có mưa rào và dông rải rác
    (TN&MT) - Theo Trung tâm Dự báo KTTVQG, ngày 29/3, Hà Nội sáng và đêm có mưa nhỏ rải rác; khu vực Bắc Bộ có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có mưa to. Khu vực Nam Bộ và Tây Nguyên có mây, ngày nắng, có nơi nắng nóng, riêng chiều và tối Tây Nguyên có mưa rào và dông vài nơi, trong mưa dông có khả năng xảy ra lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh.
  • Kịch bản phát triển cho ngành năng lượng của Việt Nam đến năm 2050
    (TN&MT) - Chiều 28/3, tại Hà Nội, Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn thiên nhiên tại Việt Nam (WWF Việt Nam) phối hợp cùng Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức Hội thảo giới thiệu “Báo cáo Tầm nhìn ngành năng lượng Việt Nam hướng tới 100% năng lượng tái tạo vào năm 2050”.
  • Giải pháp sử dụng đất nông nghiệp thích ứng với biến đổi khí hậu tại tỉnh Nam Định
    (TN&MT) - Nghiên cứu “Đánh giá thiệt hại kinh tế của nước biển dâng do biến đổi khí đến sử dụng đất nông nghiệp tỉnh Nam Định” của PGS. TS Doãn Hà Phong (Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu) với mục tiêu áp dụng quy trình và hệ phương pháp để xác định giá trị thiệt hại trong sử dụng đất nông nghiệp do nước biển dâng tại khu vực ven biển và đưa ra đề xuất các giải pháp thích ứng với nước biển dâng đến sử dụng đất nông nghiệp trong bối cảnh BĐKH tại tỉnh Nam Định.
  • Điện Biên: Không khí bị ảnh hưởng do hiện tượng mù khô
    (TN&MT) - Theo số liệu về quan trắc tại TP. Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên chất lượng không khí mấy ngày qua ở mức có hại, thậm chí nguy hiểm cho sức khỏe con người.
  • Chuyên gia hiến kế thúc đẩy ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong KTTV
    (TN&MT) - Trong thời gian gần đây, Tổng cục Khí tượng Thủy văn (KTTV) đã nhận được nhiều sự hỗ trợ, đầu tư thông qua các chương trình, dự án, đề tài... qua đó góp phần nhanh chóng hiện đại hóa và tiếp cận với các công nghệ tiên tiến, trong đó có công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI).
  • Những vướng mắc qua thực tiễn 1 năm triển khai Luật Bảo vệ môi trường 2020
    (TN&MT) - Qua hơn 1 năm Luật Bảo vệ môi trường 2020 có hiệu lực, việc cấp giấy phép môi trường cho các doanh nghiệp còn gặp nhiều bất cập, thậm chí các văn bản quy định có hiện tượng chồng chéo, gây trở ngại cho các doanh nghiệp. Để tháo gỡ, Bộ TN&MT đang trong quá trình rà soát, sửa đổi, bổ sung Nghị định số 08/2022/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường.
  • Ninh Bình: Sôi nổi chiến dịch “Tuần lễ du lịch xanh” gắn với giảm rác thải nhựa
    (TN&MT) - Các hoạt động: trao giỏ đựng rác với thông điệp “Chở xanh - Thở lành” cho các lái đò tại bến thuyền Vân Long; ra quân tổng vệ sinh môi trường tại Khu du lịch Vân Long... trong chiến dịch “Tuần lễ du lịch xanh” năm 2023 gắn với Đề án “Giảm thiểu rác thải nhựa trong lĩnh vực du lịch Việt Nam”, do UBND huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình phát động thu hút hàng trăm du khách và người dân tham gia.
  • Rác thải tràn lan Khu quy hoạch Đại học Huế
    Rác thải đã và đang “bủa vây” các tuyến đường thuộc Khu quy hoạch Đại học Huế (TP. Huế, tỉnh Thừa Thiên – Huế), gây nhếch nhác đô thị, ô nhiễm môi trường.
  • 9 dự án các-bon thấp nhận hỗ trợ từ Vương quốc Anh
    (TN&MT) - Đại sứ quán Vương quốc Anh tại Việt Nam vừa công bố 9 dự án các-bon thấp sẽ tham gia giai đoạn đầu của Chương trình Thúc đẩy tài chính khí hậu (CFA) Việt Nam.
  • Lốp ôtô cũ trên đèo Lò Xo
    (TN&MT) - Đèo Lò Xo vắt qua huyện Đăk Glei (tỉnh Kon Tum) và Phước Sơn (tỉnh Quảng Nam).
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO