Quảng Ngãi: Tìm cách “tháo gỡ” khan hiếm nguồn cát xây dựng

Khan hiếm cát xây dựng

Tỉnh Quảng Ngãi đang trong giai đoạn chỉ đạo các nhà thầu cấp tốc triển khai thi công các công trình, dự án hạ tầng trọng điểm có sức lan tỏa lớn để sớm hoàn thành đưa dự án vào khai thác phục vụ phát triển kinh tế - xã hội và quan trọng là hoàn thành việc giải ngân 100% vốn giao năm 2023. Nhu cầu cát hiện tại rất lớn đã kéo theo giá cát tại Quảng Ngãi tăng rất cao, gấp 2 - 3 lần so với giá công bố của Sở Xây dựng nhưng nguồn cung dần cạn. Cá biệt, Công ty TNHH Xây dựng và Thương mại Quốc Tiến niêm yết giá cát vàng làm vật liệu xây dựng tại mỏ tăng 66,67% so với giá công bố nhưng không nêu rõ nguyên nhân.

Thực trạng thiếu cát để thi công hiện nay đang đẩy Tiểu dự án và tuyến chính cao tốc Bắc - Nam vào viễn cảnh chậm tiến độ. Các đơn vị thi công đề nghị tỉnh Quảng Ngãi cần có giải pháp kịp thời bổ sung gấp nguồn cung cát cho thị trường để ổn định tình hình, đồng thời không kéo chậm tiến độ các dự án trên địa bàn.

“Ban nhận được rất nhiều phản hồi từ các nhà thầu về việc cát khan hiếm, khó tiếp cận và giá bán cao. Đặc biệt là những doanh nghiệp nhận các gói thầu phải tiến hành đắp một khối lượng cát lớn để gia cố nền đất yếu”, Đại diện Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh Quảng Ngãi cho hay.

Ông Nguyễn Hữu Hồng, Phó Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Quảng Ngãi cho biết, qua công tác kiểm tra trong giai đoạn thi công các công trình trên địa bàn tỉnh và báo cáo của các nhà thầu thi công thì hiện nay vật liệu cát xây dựng rất khan hiếm, giá tăng cao gấp 2,5 đến 3 lần giá mà các chủ mỏ đã niêm yết yêu cầu Sở Xây dựng công bố trong tháng 2/2023.

Ông Hồng cũng thừa nhận có tình trạng trên nguy cơ gây chậm tiến độ các công trình lớn trên địa bàn tỉnh như: 23 khu tái định cư phục vụ cao tốc Quảng Ngãi - Hoài Nhơn; Đường ven biển Dung Quất – Sa Huỳnh; các khu tái định cư trên địa bàn các huyện Bình Sơn, Tư Nghĩa, Nghĩa Hành; ….

Đâu là giải pháp?

Theo Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) tỉnh Quảng Ngãi, hiện cả 5 mỏ cát đấu giá thành công vào cuối năm 2022 ở 3 huyện: Nghĩa Hành, Sơn Hà và Ba Tơ đều đã được UBND tỉnh Quảng Ngãi cấp phép thăm dò. Riêng mỏ cát thôn Xuân Đình (xã Hành Thịnh, huyện Nghĩa Hành), đơn vị trúng đấu giá có văn bản đề nghị trả lại kết quả trúng đấu giá vì trữ lượng quá thấp.

Trong số 7 mỏ cát đấu giá thành công trong tháng 1/2023 trên địa bàn các huyện Sơn Tịnh, Tư Nghĩa, Trà Bồng và TP Quảng Ngãi, có 4 đơn vị trúng đấu giá nộp hồ sơ, sở đang tổ chức thẩm định để trình UBND tỉnh Quảng Ngãi xem xét, cấp giấy phép thăm dò theo quy định.

“Hiện tại, tổng trữ lượng cát tại các mỏ đã được tỉnh Quảng Ngãi tổ chức đấu giá thành công vượt rất xa so với nhu cầu dự báo của thị trường trong năm 2023 và năm tiếp theo”- Quyền Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Quảng Ngãi Nguyễn Đức Trung cho biết.

Theo ông Trung, trong số các mỏ đấu giá vào cuối năm 2022, mỏ Vạn Xuân 2 (xã Hành Thiện, huyện Nghĩa Hành) sẽ được cấp phép khai thác vào tháng 4, giúp “giải nhiệt” cho thị trường. Đến tháng 5/2023, tiếp tục có 3 mỏ khác ở huyện Ba Tơ và Sơn Hà đưa vào khai thác.

Trong 2 tháng tới, thị trường sẽ được bổ sung thêm khoảng 200.000m3 cát, cộng với các mỏ đang vận hành với tổng trữ lượng khoảng 230.000m3 nữa mới cơ bản giải quyết được tình trạng khan hiếm cát xây dựng.

“Dù áp lực rất lớn nhưng tôi cam kết nếu các doanh nghiệp nộp đủ, đúng hồ sơ thì sở sẽ rút ngắn tối đa thời gian cấp phép mỏ, còn không quá 30% quỹ thời gian cần có để hỗ trợ doanh nghiệp trúng đấu giá đưa cát ra thị trường, giúp ổn định nguồn cung và giá cả”, Quyền Giám đốc Sở TN&MT Quảng Ngãi Nguyễn Đức Trung nói.

Đối với các mỏ trúng đấu giá trong đầu năm 2023, Sở TN&MT yêu cầu chủ mỏ khẩn trương hoàn thiện các thủ tục để chậm nhất trong tháng 6/2023 đưa vào vận hành, khai thác nhằm bình ổn thị trường.

Để đảm bảo tiến độ các công trình, dự án trọng điểm trên địa bàn, Sở TN&MT còn tiến hành khoanh định một số vị trí với trữ lượng trên 600.000 m3, sẵn sàng tham mưu UBND tỉnh Quảng Ngãi cấp chỉ định cho nhà thầu thi công nếu cần, theo đúng tinh thần của Luật Khoáng sản.

Bên cạnh đó, chuẩn bị thêm 6 mỏ cát ở hai huyện Mộ Đức, Sơn Hà với trữ lượng dự báo trên 500.000 m3 và đang triển khai lấy ý kiến 3 mỏ trên địa bàn huyện Tư Nghĩa với trữ lượng khoảng gần 300.000 m3.

Nếu đưa tất cả 9 mỏ này vào đấu giá, cộng với những mỏ đã đấu thành công trước đây thì gần như địa phương nào trong tỉnh Quảng Ngãi cũng có mỏ cát, lượng cát bổ sung cho thị trường đạt hơn 5 triệu m3, hoàn toàn đáp ứng đủ nhu cầu.