Phục hồi Đất ngập nước: Hãy bắt đầu từ hôm nay !

Khánh Ly | 02/02/2023, 09:53

(TN&MT) - “Hãy phục hồi đất ngập nước ngay từ hôm nay” là lời kêu gọi toàn thế giới hãy cứu lấy vùng đất ngập nước (ĐNN) khi đã có hơn 35% diện tích ĐNN tự nhiên đã bị mất trong 50 năm qua. Thông điệp đã nêu bật vấn đề cấp thiết và kêu gọi tất cả mọi người thực hiện các hành động có thể để phục hồi vùng ĐNN đang bị suy thoái.

Để hưởng ứng thông điệp trên của Ban thư ký Công ước Ramsar và lời kêu gọi của Đại Hội đồng Liên hợp quốc về Thập kỷ “Phục hồi Hệ sinh thái”, các hoạt động hưởng ứng của Việt Nam tập trung vào tuyên truyền, phổ biến về giá trị và tầm quan trọng của các vùng ĐNN đối với sự sống của con người và thiên nhiên, tăng cường nhận thức về các mối đe dọa chính đối với hệ sinh thái ĐNN, đồng thời, kêu gọi mọi người dân cùng cam kết bảo vệ, sử dụng bền vững các vùng ĐNN, tăng cường quản lý, phục hồi ĐNN.

thumbnail_anh-1.jpg
Chim di trú tại Vườn quốc gia Xuân Thủy (Nam Định)

Hướng tới phát huy giá trị hệ sinh thái ĐNN

Tại Việt Nam, diện tích ĐNN lên tới khoảng 12 triệu ha và phân bố ở mọi vùng sinh thái của đất nước. Những khu vực này có mức độ đa dạng sinh học cao, chứa đựng nhiều chức năng và giá trị quan trọng trong nền kinh tế nông nghiệp, ảnh hưởng trực tiếp tới sinh kế của người dân cũng như đóng vai trò lớn trong đời sống văn hóa - xã hội. Thống kê cho thấy, các vùng ĐNN đã cung cấp lương thực, thủy sản cho nhu cầu trong nước và xuất khẩu đạt trên 10 tỷ đô la Mỹ. Do đó, việc bảo tồn và phát triển các vùng ĐNN là một trong những mục tiêu để Việt Nam phát triển bền vững (PTBV).

Việt Nam chính thức gia nhập Công ước về các vùng ĐNN có tầm quan trọng quốc tế (Công ước Ramsar) từ năm 1989. Từ đó đến nay, Chính phủ Việt Nam đã ban hành nhiều văn bản liên quan đến quản lý ĐNN, tạo cơ sở pháp lý quan trọng trong việc quản lý và PTBV ĐNN ở Việt Nam. Gần đây nhất, Nghị định số 66/2019/NĐ-CP về bảo tồn và sử dụng bền vững các vùng ĐNN được ban hành và đặt mục tiêu nâng cao hơn nữa hiệu quả bảo tồn và sử dụng khôn khéo ĐNN, đặc biệt là phát huy các giá trị dịch vụ, bảo vệ đặc tính sinh thái của các hệ sinh thái ĐNN có giá trị cao về đa dạng sinh học, môi trường và kinh tế - xã hội. Trên cơ sở các quy định này, Việt Nam hướng tới quản lý ĐNN phải dựa trên phương pháp tiếp cận hệ sinh thái, quản lý tổng hợp các đối tượng, các mối quan hệ qua lại tác động lên các thành phần của hệ sinh thái ĐNN và tính đến các yếu tố biến đổi khí hậu, xuyên biên giới để đảm bảo duy trì chất lượng dịch vụ hệ sinh thái của ĐNN.

Với nỗ lực của Bộ TN&MT phối hợp chặt chẽ với các địa phương, năm 2020, Việt Nam công bố thành lập thêm được 2 khu bảo tồn ĐNN gồm Khu bảo tồn thiên nhiên ĐNN Tam Giang - Cầu Hai (Thừa Thiên - Huế) và Khu bảo tồn ĐNN Thái Thụy (Thái Bình). Năm 2021, Việt Nam đề cử danh hiệu khu Ramsar cho vùng ĐNN Bắc Đồng Nai (tỉnh Đồng Nai). Đến nay, Việt Nam đã quy hoạch 47 vùng ĐNN trên phạm vi toàn quốc...

Nghị định nêu rõ 3 nguyên tắc bảo tồn và sử dụng bền vững các vùng ĐNN gồm: Việc bảo tồn và sử dụng vùng ĐNN phải được thực hiện trên nguyên tắc tiếp cận hệ sinh thái, bảo đảm duy trì toàn vẹn cấu trúc, chức năng, đặc tính sinh thái và đa dạng sinh học của vùng ĐNN; Tăng cường vai trò, sự tham gia của cộng đồng dân cư sinh sống trên, xung quanh vùng ĐNN và các bên liên quan trong bảo tồn, sử dụng bền vững vùng ĐNN; Đảm bảo cơ chế chia sẻ lợi ích công bằng, hợp lý về quyền lợi và nghĩa vụ giữa các bên liên quan trong việc sử dụng dịch vụ hệ sinh thái ĐNN.

Thực tiễn cho thấy, một trong những xu hướng bảo tồn mới hiện nay đang cho thấy hiệu quả tích cực là kết hợp các mô hình sinh kế bền vững về môi trường, các hoạt động du lịch sinh thái với bảo tồn và sử dụng bền vững các vùng ĐNN. Cách làm này vừa phát huy lợi thế riêng của các khu ĐNN vừa thu hút cộng đồng cùng chung tay bảo vệ môi trường chung.

Thông qua các quy định của pháp luật, Nhà nước khuyến khích tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước, cộng đồng dân cư đầu tư, tham gia vào các hoạt động bảo vệ môi trường, bảo tồn đa dạng sinh học, bảo vệ các hệ sinh thái tự nhiên và loài chim di cư tại vùng ĐNN; Phục hồi các vùng ĐNN quan trọng, các hệ sinh thái ĐNN tự nhiên đã bị suy thoái hoặc bị khai thác quá mức; duy trì và phòng ngừa sự biến đổi các đặc tính sinh thái vùng ĐNN. Bên cạnh đó, người dân cũng hỗ trợ công tác quản lý bằng cách tham gia giám sát các hoạt động trên vùng ĐNN quan trọng; phát hiện và thông báo kịp thời với cơ quan chức năng về các hành vi vi phạm pháp luật.

Mục tiêu năm 2025, cả nước sẽ có 13 khu Ramsar

Thực tiễn cho thấy, các khu ĐNN đang ngày càng phát huy vai trò quan trọng trong bối cảnh Việt Nam chung tay với thế giới thực hiện các mục tiêu về phát triển bền vững, ứng phó với các tác động bất lợi từ biến đổi khí hậu. Việc ban hành Kế hoạch hành động quốc gia về bảo tồn và sử dụng bền vững các vùng ĐNN giai đoạn 2021 - 2030 có thể xem như bước khẳng định chắc chắn của Việt Nam sẽ song hành cùng nỗ lực quốc tế trong bảo tồn và phát huy giá trị của các vùng ĐNN.

Theo kế hoạch, mục tiêu đến năm 2025, cả nước sẽ có 13 khu ĐNN được công nhận là vùng ĐNN có tầm quan trọng quốc tế (khu Ramsar) và tăng lên 15 khu vào năm 2030; tăng số lượng các khu bảo tồn ĐNN và phục hồi được ít nhất 25% vùng ĐNN quan trọng bị suy thoái. Để đạt được mục tiêu này, thời gian qua, Bộ TN&MT và các địa phương, cơ quan liên quan đang nỗ lực tiến hành điều tra, thống kê, kiểm kê diện tích các vùng ĐNN trên phạm vi toàn quốc; xác lập được các vùng ĐNN quan trọng, các vùng ĐNN quan trọng có dấu hiệu bị suy thoái và xây dựng được cơ sở dữ liệu về các vùng ĐNN quan trọng. Công việc này cần hoàn thành vào năm 2025 để có căn cứ khoanh vùng bảo tồn, tăng diện tích các vùng ĐNN quan trọng được bảo vệ trên toàn quốc.

Việt Nam là quốc gia Đông Nam Á đầu tiên trở thành thành viên của Công ước Ramsar từ năm 1989 và là thành viên tích cực của Sáng kiến khu vực Ramsar Indo-Burma của Đông Nam Á (bao gồm 5 nước: Việt Nam, Lào, Campuchia, Thái Lan, Myanmar).

Đến nay, Việt Nam đã có 9 khu ĐNN có tầm quan trọng quốc tế (khu Ramsar) gồm: 7 Vườn quốc gia (Xuân Thủy, Nam Định; Ba Bể, Bắc Kạn; Bầu Sấu - Cát Tiên, Đồng Nai; Tràm Chim, Đồng Tháp; Mũi Cà Mau, Cà Mau; Côn Đảo, Bà Rịa - Vũng Tàu; U Minh Thượng, Kiên Giang) và 2 khu bảo tồn thiên nhiên (Láng Sen, Long An; Vân Long, Ninh Bình).

Đến năm 2030, các vùng ĐNN quan trọng trên toàn quốc cần được kiểm soát có hiệu quả việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất và phát triển các hoạt động, chương trình du lịch sinh thái, du lịch thân thiện với môi trường.

Theo Cục Bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học (Bộ TN&MT), để đạt được những mục tiêu này, các bộ, ngành và địa phương cần đẩy mạnh tích hợp nội dung về bảo vệ giá trị ĐNN, quản lý, phục hồi và sử dụng bền vững các vùng ĐNN vào các chương trình, quy hoạch, kế hoạch, dự án phát triển. Đẩy mạnh các giải pháp đầu tư vào bảo tồn, quản lý và phục hồi các vùng ĐNN để ngăn chặn các cuộc khủng hoảng khí hậu và đa dạng sinh học.

Việc tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Đất ngập nước thế giới 2023 cũng là cơ hội để góp phần nâng cao nhận thức và hiểu biết về giá trị và tầm quan trọng của các vùng ĐNN, đồng thời kêu gọi mọi người dân cùng cam kết bảo vệ, sử dụng bền vững các vùng ĐNN, tăng cường quản lý, phục hồi ĐNN.

Bài liên quan
  • Chung tay bảo tồn các vùng đất ngập nước tại Việt Nam
    (TN&MT) - Hội thảo “tăng cường vai trò của các bên trong việc bảo tồn và sử dụng bền vững các vùng đất ngập nước của Việt Nam” vừa diễn ra tại TP. Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp. Hội thảo do Trung tâm Truyền thông tài nguyên và môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường) - Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đồng Tháp phối hợp tổ chức. Ông Nguyễn Việt Dũng - Giám đốc Trung tâm Truyền thông tài nguyên và môi trường, ông Huỳnh Văn Nguyên - Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đồng Tháp đồng chủ trì Hội thảo

(0) Bình luận
Nổi bật
Dự báo thời tiết ngày 2/10: Mưa rào và dông tại khu vực phía Nam và Tây Nguyên
(TN&MT) - Theo Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia, ngày và đêm 2/10, ở khu vực Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ có mưa rào và dông, cục bộ có mưa to với lượng mưa 20-40mm, có nơi trên 70mm (thời gian mưa tập trung vào chiều và đêm).
Đừng bỏ lỡ
  • Thời tiết 30/9/2023: Miền Bắc hứng nắng, Nam Bộ mưa rào vào chiều tối
    (TN&MT) - Dự báo thời tiết ngày 30/9, hầu khắp các vùng trên cả nước đều có nắng và nhiệt độ tăng nhẹ. Riêng Nam Trung Bộ trở vào đến Nam Bộ còn duy trì mưa vào chiều tối.
  • Mai Sơn (Sơn La): Phòng ngừa nguy cơ ô nhiễm niên vụ nông sản 2023-2024
    (TN&MT) - Qua rà soát, niên vụ 2023-2024, trên địa bàn huyện Mai Sơn có 145 hộ thuộc 7 xã đăng ký hoạt động sơ chế, chế biến cà phê quả tươi. Để bảo vệ môi trường, nguồn nước, UBND huyện đã giao nhiệm vụ cho các phòng ban chuyên môn, UBND các xã triển khai các giải pháp chủ động phòng ngừa nguy cơ ô nhiễm.
  • Đầu tháng 10/2023, không khí lạnh có xu hướng gia tăng về tần suất và cường độ
    (TN&MT) - Ngày 29/9, dự báo xu thế khí hậu tháng thời kỳ từ ngày 1-31/10/2023, Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia cho biết không khí lạnh trong tháng 10/2023 sẽ bắt đầu có xu hướng hoạt động gia tăng dần về tần suất và cường độ.
  • Đồng Nai: Yêu cầu kiểm tra, xử lý các trại chăn nuôi gia công chưa có thủ tục môi trường
    (TN&MT) - Sở TN&MT tỉnh Đồng Nai vừa có Công văn số 7529/STNMT-CCBVMT gửi đến UBND các huyện, thành phố Long Khánh về việc kiểm tra, xử lý các trại chăn nuôi gia công chưa có thủ tục môi trường trên địa bàn tỉnh.
  • Đắk Lắk: Ứng dụng công nghệ số để giảm thiểu thiêt hại từ thiên tai
    Do ảnh hưởng biến đổi khí hậu, tình hình thời tiết trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk diễn biến ngày càng phức tạp và bất thường, ảnh hưởng lớn đến sản xuất và đời sống của nhân dân. Vì vậy, ngay từ đầu năm, tỉnh Đắk Lắk đã chỉ đạo các cấp, ngành, các địa phương chủ động xây dựng và triển khai kế hoạch phòng chống thiên tai, mưa lũ, sạt lở đất, nhằm hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại về người và tài sản.
  • Chuẩn hóa trái sầu riêng để "vui chung"
    (TN&MT) - Những ngày này, huyện Krông Pắc – thủ phủ sầu riêng của tỉnh Đắc Lắc đang vào vụ thu hoạch rộ. Các thương lái, công ty đến thu mua khá đông, giá chốt đầu vụ dao động từ 60.000 - 90.000 đồng/kg tùy loại, khiến bà con rất phấn khởi. Cây sầu riêng đang mang lại lợi nhuận và thu nhập cao cho người dân cũng như các cơ sở, đại lý thu mua sơ chế, đóng gói, tiêu thụ, xuất khẩu sầu riêng trên địa bàn.
  • Thích ứng BĐKH ở Long An: Hướng tới phát triển bền vững
    (TN&MT) - Dưới tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu (BĐKH) ngày càng diễn biến phức tạp, tỉnh Long An đã và đang xây dựng, triển khai thực hiện nhiều giải pháp để ứng phó, đặc biệt là chuyển đổi các mô hình sản xuất nông nghiệp theo hướng bền vững, góp phần bảo vệ môi trường (BVMT), nhằm giúp nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân trên địa bàn.
  • Ra mắt Sàn giao dịch tín chỉ carbon tại Việt Nam
    (TN&MT) - Chuyển đổi xanh và giảm thải nhằm thực hiện cam kết Net Zero được nhiều nước trên thế giới đang thực hiện nhằm giảm thiểu tác hại đến môi trường. Việc ra mắt Sàn giao dịch tín chỉ carbon ASEAN đầu tiên tại Việt Nam được kỳ vọng doanh nghiệp chuyển sang công nghệ sạch, ít carbon và hiệu quả hơn.
  • Đẩy lùi nạn buôn bán, săn bắt động vật hoang dã: Báo chí là “vũ khí”
    (TN&MT) - Đó là phát biểu của Tiến sĩ sinh học Tilo Nadler - Giám đốc Chiến lược bảo tồn của tổ chức Three Monkeys Wildlife Conservancy, người sáng lập - Giám đốc Trung tâm Cứu hộ Linh trưởng Nguy cấp (EPRC) Vườn Quốc gia Cúc Phương tại Chương trình tập huấn tăng cường năng lực báo chí khai thác đề tài buôn bán động vật hoang dã (ĐVHD) trái pháp luật.
  • Phát động cuộc thi vẽ tranh Đan Mạch trong mắt em 2023
    (TN&MT) - Ngày 29/9, tại Hà Nội, Đại sứ quán Đan Mạch phối hợp với Hội Hữu nghị Việt Nam - Đan Mạch (VIDAFA) đã phát động cuộc thi vẽ tranh "Đan Mạch trong mắt em 2023". Hoạt động nằm trong khuôn khổ Chương trình kỷ niệm 10 năm ký hết Hiệp định Đối tác toàn diện Việt Nam – Đan Mạch.
  • Khẩn trương hoàn thiện hướng dẫn kỹ thuật phân loại rác thải sinh hoạt
    (TN&MT)- Sáng 29/9, tại Hà Nội, Thứ trưởng Bộ TN&MT Võ Tuấn Nhân chủ trì cuộc họp nghe Cục Kiểm soát ô nhiễm báo cáo về việc hoàn thiện dự thảo Hướng dẫn kỹ thuật phân loại chất thải rắn sinh hoạt. Tham dự cuộc họp có đại diện các Vụ Pháp chế, Khoa học và Công nghệ; đại diện Sở TN&MT thành phố Hải Phòng, tỉnh Bắc Giang và Thái Nguyên.
  • Tập trung ứng phó và khắc phục hậu quả mưa lũ trên địa bàn tỉnh Phú Thọ
    (TN&MT) - Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn (PCTT&TKCN) tỉnh Phú Thọ vừa ban hành Văn bản số 24/BCH-BPTT về việc tập trung ứng phó và khắc phục hậu quả mưa lũ trên đại bàn tỉnh.
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO