Phát triển mô hình KCN sinh thái

Cấp thiết xây dựng và phát triển mô hình KCN sinh thái

Trong 10 năm trở lại đây, nền kinh tế Việt Nam có bước tăng trưởng nhanh trong đó có vai trò đóng góp quan trọng của các khu công nghiệp. Tính đến tháng 6/ 2016, Việt Nam có 321 khu công nghiệp, khu chế xuất thu hút hơn 6.600 dự án vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và 6.200 dự án đầu tư trong nước, vốn tổng vốn đăng ký hơn 105 tỷ đô la Mỹ và 693 ngàn tỷ đồng. Các doanh nghiệp trong khu công nghiệp đang chiếm 70% tổng vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam trong lĩnh vực công nghiệp, chiếm hơn 50% giá trị sản xuất công nghiệp và 53% tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước hàng năm.

Ông Trần Duy Đông-Vụ trưởng Vụ quản lý các KKT (Bộ Kế hoạch và Đầu tư): “Xây dựng KCN sinh thái là vấn đề cấp thiết hiện nay của Việt Nam

Tuy nhiên, hoạt động sản xuất công nghiệp đang gây ra nhiều thách thức đối với môi trường và sức khỏe con người. Hiện nay, 16% các khu công nghiệp đang hoạt động chưa có nhà máy xử lý nước thải, 20% chất thải công nghiệp là chất thải nguy hại. Chính vì vậy, việc xây dựng hình thành mô hình khu công nghiệp sinh thái là rất cần thiết để nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất và bảo vệ môi trường góp phần thực hiện chiến lược tăng trưởng xanh của Chính phủ.

Nhiều ý kiến tại hội thảo cho rằng, mô hình khu công nghiệp sinh thái là mô hình mới ở Việt Nam, chưa có trong các văn bản quy phạm pháp luật của Nhà nước. Hiện nay, cách tiếp cận khái niệm khu công nghiệp sinh thái còn nhiều sự khác nhau nhưng tập trung chủ yếu vào nội dung làm cho các doanh nghiệp trong khu công nghiệp sản xuất sạch hơn và sử dụng hiệu quả năng lượng hơn. Sản xuất sạch hơn bao gồm việc đổi mới quy trình sản xuất, quy trình quản lý, đổi mới công nghệ để sử dụng hợp lý và tiết kiệm năng lượng, qua đó giúp doanh nghiệp giảm thiểu chi phí, nâng cao lợi nhuận và tăng tính cạnh tranh.

Ông Trần Duy Đông-Vụ trưởng Vụ quản lý các KKT (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cho biết: “Nhằm thực hiện mục  tiêu  Xanh  hóa  sản  xuất  trong  Chiến  lược quốc gia về  Tăng  trưởng  Xanh, Chính  phủ  yêu  cầu  những  KCN, KKT  mới thành  lập  phải được thiết  kế  và xây dựng theo  những  chuẩn tiên tiến  về  mức phát thải  khí nhà  kính,  xử lý chất thải và đảm bảo  không  gian xanh, và khuyến  khích các công  nghệ tái chế, tái sử dụng năng lượng và chất thải để hình thành các KCN sinh thái. Đồng thời, Chính phủ đã giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì nghiên cứu, sửa đổi bổ sung các Nghịđịnh quy định về KCN, KKT trong đó quy định cụ thể về mô hình KCN sinh thái” .

Đẩy mạnh hợp tác “xanh hóa sản xuất”

Tại hội thảo, bà Beatrice Maser, Đại sứ Thụy Sỹ tại Việt Nam đã chia sẻ những kinh nghiệm mà Thụy Sỹ đã triển khai để đối phó với biến đổi khí hậu. Theo bà Beatrice Maser, tại Thụy Sỹ cũng đã và đang tiếp tục đối mặt với các thảm họa môi trường chung của thế giới. Tuy nhiên, thời gian qua, Thụy Sỹ đã đề ra những chương trình, kế hoạch ngắn hạn, trung hạn và dài hơi để đối phó có hiệu quả với sự ô nhiễm về môi trường…. Từ những năm 1990, Thụy Sỹ đã hỗ trợ kinh phí và cam kết sẽ tiếp tục hỗ trợ cho Việt Nam cả về phương pháp, các chương trình cải cách mà Thụy Sỹ đang ứng dụng để môi trường Việt Nam được cải thiện tốt nhất.

Toàn cảnh hội thảo chuyên gia quốc tế về khu công nghiệp sinh thái tại Việt Nam

Hiện nay, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang phối hợp với Tổ chức Phát triển Công nghiệp Liên hợp quốc (UNIDO) thực hiện Dự án “Triển khai sáng kiến khu công nghiệp sinh thái hướng tới mô hình khu công nghiệp bền vững tại Việt Nam”. Dự án có tổng vốn viện trợ không hoàn lại là hơn 4,5 triệu đô la Mỹ từ Qũy Môi trường Toàn cầu, Cục Kinh tế liên bang Thụy Sỹ. Dự án được triển khai thí điểm tại khu công nghiệp Khánh Phú (tỉnh Ninh Bình), khu công nghiệp Hòa Khánh (thành phố Đà Nẵng) và khu công nghiệp Trà Nóc 1,2 (thành phố Cần Thơ).

TS. Heinz Leuenberger, cố vấn kỹ thuật trưởng dự án của UNIDO khẳng định UDIDO cùng với Bộ Kế hoạch-Đầu tư sẽ triển khai hiệu quả, nhanh chóng và sẽ triển khai thành nhiều mô hình KCN sinh thái tại Việt Nam.

Hội thảo kéo dài đến hết ngày 30/9. Kết quả của hội thảo sẽ được Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp xây dựng thành một số quy định cơ bản về khu công nghiệp sinh thái trong một số dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung của Bộ để trình Chính phủ xem xét trong cuối năm 2016./.

Bài & ảnh: Lan Anh - Quỳnh Anh