Phát triển khoa học và công nghệ biển vì tương lai của các đại dương

Việt Anh | 14/09/2022, 17:08

(TN&MT) - "Để trở thành quốc gia biển mạnh, Việt Nam cần tăng cường quản trị phát triển kinh tế biển đảo hiệu quả trên cơ sở khoa học và pháp luật. Về lâu dài, cần phải có giải pháp khôi phục chất lượng và số lượng các thành phần môi trường tự nhiên" - Đây là nội dung được các chuyên gia đề xuất tại Hội nghị khoa học quốc tế Biển Đông năm 2022 do Viện Hải dương học vừa tổ chức.

Môi trường Biển Đông đang suy thoái

TS Nguyễn Tác An, Phó Chủ tịch Hội Khoa học Kỹ thuật biển Việt Nam, nguyên Viện trưởng Viện Hải dương học nhận định, môi trường Biển Đông đang suy thoái. Cụ thể, số lượng cá, sinh vật biển đã bị suy giảm do đánh bắt, khai thác quá mức. Diện tích các rạn san hô, rừng ngập mặn bị thu hẹp, suy giảm từ 30 đến 50% so với số liệu từ đầu thế kỷ XX. Số lượng và chất lượng các thành phần môi trường bị thay đổi do nhiều nguyên nhân, trong đó, chủ yếu là do ô nhiễm, phá hủy, khai thác thiếu kiểm soát các yếu tố môi trường, làm hủy hoại các nguồn tài nguyên thiên nhiên.

Môi trường suy thoái đã và đang gây ảnh hưởng xấu đến đời sống con người và sinh vật. Tại Việt Nam, mối lo ngại là hiện tượng mưa lớn dị thường và tăng nhiệt độ do sự ấm lên toàn cầu, nhất là bão và lũ lụt sau mỗi chu kỳ 3-4 năm.

a-nh-1.jpg
Toàn cảnh Hội nghị khoa học quốc tế Biển Đông năm 2022

Đồng quan điểm đó, ông Võ Sỹ Tuấn, nguyên Viện trưởng Viện Hải dương học cho rằng, Biển Đông đang đối mặt với nhiều vấn đề về môi trường, trong đó, suy thoái hệ sinh thái là vấn đề nghiêm trọng nhất, tiếp theo là khai thác quá mức và ô nhiễm môi trường. Hiện nay, một số thảm cỏ biển và rạn san hô đã biến mất do lấn biển ở vịnh Nha Trang, vịnh Cà Ná (tỉnh Ninh Thuận). Cùng với đó, các nhà khoa học đã ghi nhận một số sự cố như: Loạt san hô và sinh vật rạn ở vịnh Cà Ná bị chết vào thời điểm tháng 7/2002; nhiều san hô ở Côn Đảo chết vào năm 1998…

Bên cạnh đó, các nhà khoa học cũng cho biết, có 5 áp lực chính gây suy thoái môi trường biển gồm: Thay đổi nơi cư trú, khai thác quá mức, ô nhiễm, sinh vật ngoại lai xâm hại và biến đổi khí hậu. Hiện nay, thế giới đang phải đối mặt với một chuỗi khủng hoảng môi trường cả ở cấp toàn cầu (đe dọa đến sự tồn tại của sự sống trên trái đất) và cấp địa phương (đe dọa đến sự phát triển và chất lượng cuộc sống).

Cần sớm có giải pháp phục hồi

Tại Hội nghị, các chuyên gia, nhà khoa học cho rằng, để trở thành quốc gia biển mạnh, Việt Nam cần tăng cường quản trị phát triển kinh tế biển đảo hiệu quả trên cơ sở khoa học và pháp luật. Về lâu dài, cần phải có giải pháp khôi phục chất lượng và số lượng các thành phần môi trường tự nhiên.

30-1663122916-dai-duong(1).jpg
Đẩy mạnh nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ biển

Theo PGS.TSKH Nguyễn Tác An, 3 vấn đề cốt lõi để quản trị, phát triển kinh tế, bảo vệ chủ quyền và môi trường trên Biển Đông là: Truyền thông rộng rãi nhận thức về kinh tế biển, đảo và vai trò kinh tế trong bảo vệ chủ quyền lãnh hải; tăng cường quản trị phát triển kinh tế biển, đảo hiệu quả trên cơ sở khoa học và pháp luật; am hiểu tài nguyên Biển Đông và lượng được giá trị tài nguyên.

Cùng với đó, để phòng ngừa ô nhiễm môi trường biển cần phải ngăn chặn hành vi xả thải các chất thải ô nhiễm, nguy hiểm. Đặc biệt, về lâu dài, cần phải có giải pháp khôi phục chất lượng và số lượng các thành phần môi trường như: Gây nuôi các hệ động vật, thực vật rừng, cải tạo đất, cải tạo nguồn lợi thủy sản.

Còn theo PGS.TS Võ Sỹ Tuấn, cần có các giải pháp đồng bộ để phục hồi các hệ sinh thái biển. Đối với rừng ngập mặn và rạn san hô, nhiều hoạt động phục hồi đã được tiến hành đạt một số kết quả nhất định. Việc mở rộng phục hồi và quản lý có hiệu quả các vùng phục hồi phục vụ cho mục tiêu bảo tồn và sử dụng hợp lý cần được quan tâm nhằm làm cơ sở cho việc tái tạo nguồn lợi hải sản, phát triển du lịch và tiến tới nâng cao chất lượng cuộc sống cộng đồng…

Từ góc độ nhà khoa học, PGS.TS Nguyễn Chu Hồi, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nghề cá Việt Nam cho rằng, để góp phần thực hiện thắng lợi Chiến lược phát triển kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, thời gian tới, các nhà khoa học cần  đẩy mạnh nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ biển. Trong đó, tập trung nghiên cứu cung cấp luận cứ khoa học, phục vụ cho việc hoạch định và hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật về biển và khung thể chế, quản lý thống nhất vùng ven biển, đảo Việt Nam. Đồng thời, phải nghiên cứu dự báo nguồn lợi thủy sản xa bờ, biến động ngư trường, môi trường biển, xói lở bồi tụ ven biển và hải đảo; nghiên cứu các giải pháp phục vụ việc khai thác nguồn năng lượng biển.

PGS.TS Nguyễn Chu Hồi cũng khuyến nghị nên đẩy mạnh nghiên cứu và ứng dụng khoa học - công nghệ biển ở các địa phương để tăng hiệu quả đầu tư của nền kinh tế, chú trọng tới các huyện đảo. Đặc biệt, cần đẩy mạnh hợp tác với quốc tế về ứng dụng khoa học - công nghệ tiên tiến trong điều tra, nghiên cứu, dự báo các yếu tố tự nhiên, tài nguyên, môi trường theo hướng phát triển bền vững.

Bài liên quan
  • Hội nghị Khoa học Trái đất và Môi trường
    (TN&MT) - Sáng 6/12, tại thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định, Hội Khoa học Gặp gỡ Việt Nam phối hợp với Trung tâm Quốc tế Khoa học và Giáo dục liên ngành (ICISE) tổ chức Hội nghị khoa học Việt Nam về các Khoa học Trái Đất và Môi trường lần thứ nhất.

(0) Bình luận
Nổi bật
Rừng mãi xanh nhờ… hương ước
(TN&MT) - Trong quan niệm của đồng bào dân tộc Cống, rừng là sinh mệnh, là nơi thần linh ngự trị. Bởi lẽ đó mà người Cống bản Lả Chà, xã Pa Tần của huyện Nậm Pồ (Điện Biên) yêu rừng như yêu bản.
Đừng bỏ lỡ
  • Thanh Hóa: Phát triển y tế biển, đảo đến năm 2030
    Vừa qua, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 216/KH-UBND về việc thực hiện Chương trình Phát triển y tế biển, đảo tỉnh Thanh Hóa đến năm 2030. Với mục tiêu bảo đảm cho người dân sinh sống và làm việc ở vùng biển, đảo được tiếp cận và sử dụng dịch vụ y tế cho nhu cầu dự phòng, cấp cứu, khám chữa bệnh và nâng cao sức khỏe.
  • Quảng Trị: Hướng đến vùng bờ biển có kinh tế xanh, thông minh
    (TN&MT) - Chương trình quản lý tổng hợp tài nguyên vùng bờ tỉnh Quảng Trị được triển khai sẽ góp phần thực hiện các chương trình, kế hoạch hành động của tỉnh và hướng đến một vùng bờ biển tỉnh Quảng Trị có kinh tế xanh, thông minh; tài nguyên được khai thác hợp lý, sử dụng hiệu quả và tiết kiệm.
  • Trao giải cuộc thi “Em yêu biển đảo quê hương” và tặng học bổng cho học sinh Côn Đảo
    Ngày 25/8, tại huyện Côn Đảo (Tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu), Bộ tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 3 tổ chức tổng kết và trao giải cuộc thi “Em yêu biển đảo quê hương” năm 2023.
  • Kiểm tra, giám sát Dự án giảm rác thải nhựa tại Côn Đảo
    (TN&MT) - Sáng 25/8, Đoàn công tác của Cục Biển và Hải đảo Việt Nam và tổ chức Quốc tế về Bảo tồn thiên nhiên Việt Nam (WWF) đã có buổi làm việc với Sở TN&MT Bà Rịa – Vũng Tàu và UBND huyện Côn Đảo về kết quả triển khai Dự án giảm thiểu rác thải nhựa đại dương tại Côn Đảo.
  • Rùa biển quý hiếm bất ngờ xuất hiện tại vùng biển Cô Tô
    (TN&MT) - Theo tin từ UBND huyện Cô Tô, tỉnh Quảng Ninh, vào trưa ngày 21/8, tại đảo Cô Tô con đã xuất hiện một cá thể rùa biển quý.
  • Truyền cảm hứng bảo tồn rùa biển
    (TN&MT) - Tôi được biết Vườn quốc gia (VQG) Côn Đảo hiện tại là nơi bảo tồn rùa biển lớn nhất Việt Nam nên khi có thông báo về chương trình Tình nguyện viên (TNV) bảo tồn rùa biển do IUCN phát động, tôi đã nhanh chóng đăng ký tham gia.
  • Ninh Thuận: Mục tiêu phát triển khai thác thủy sản hiệu quả, bền vững
    (TN&MT) – Tỉnh Ninh Thuận là vùng đất giàu tiềm năng và lợi thế về địa lý để phát triển ngành Thủy sản; với bờ biển dài trên 105 km và có thể khai thác quanh năm, ngư trường Ninh Thuận được xác định là một trong những ngư trường trọng điểm của cả nước với tổng trữ lượng cá, tôm tương đối lớn.
  • Bình Thuận: Huy động cộng đồng cùng tái tạo nguồn lợi thủy sản
    (TN&MT) - Bình Thuận là tỉnh đầu tiên trên cả nước đã giao vùng biển ven bờ của cả 1 huyện cho cộng đồng quản lý. Đây là kết quả sau gần 10 năm triển khai các hoạt động bảo vệ, phục hồi nguồn lợi thủy sản có sự tham gia của cộng đồng.
  • Bộ TN&MT làm việc với Tập đoàn Dầu khí Việt Nam về khảo sát biển để đầu tư dự án điện gió ngoài khơi
    Sáng 11/8, tại trụ sở Bộ TN&MT, Thứ trưởng Lê Minh Ngân đã chủ trì buổi làm việc với Tập đoàn Dầu khí Việt Nam về nội dung khảo sát các vùng biển tiềm năng để hướng đến đầu tư dự án điện gió ngoài khơi nhằm đạt được các mục tiêu đã đề ra tại Quy hoạch điện VIII.
  • Ghé đầm Thị Nại, trăn trở Cồn Chim...
    (TN&MT) - Ai đã từng đặt chân về Bình Định, hẳn hơn một lần ước được ghé đầm Thị Nại, ghé Cồn Chim, một vùng đầm phá mênh mông, tràn ngập màu xanh và ríu rít tiếng chim… Nhưng Cồn Chim không chỉ có chim mà còn ngập rác. Đứng ở Cồn Chim, tôi chỉ ước mong một ngày không xa, nơi đây cũng được áp dụng những biện pháp bảo vệ môi trường nghiêm như Cồn Sơn (Cần Thơ) hay Cù Lao Chàm (Quảng Nam)…
  • Khánh Hoà: Họp báo giới thiệu chương trình “Mạnh giàu từ biển quê hương”
    Ngày 9/8, tại thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hoà, Đài Tiếng nói Việt Nam, Ban Tuyên giáo Trung ương, Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam - Bộ Quốc phòng và Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa tổ chức họp báo Chương trình chính luận nghệ thuật “Mạnh giàu từ biển quê hương”.
  • Lời thề giữ biển mãi xanh Bài 3: Cánh én “cõng”… mùa Xuân
    (TN&MT) - Những đứa con lớn lên từ sự bao bọc chở che của đại dương như anh Tài, anh Loan, ông Ba Truyền, ông Năm Mú… luôn khắc sâu ân tình và lời thề gắn bó dài lâu với biển. Gần đây, cũng đôi khi ban ngày nghe chuyện đông chuyện tây, vậy là đêm về, trong giấc mơ thắc thỏm âu lo.
  • Sức sống mới trên đảo tiền tiêu Cù Lao Xanh
    (TN&MT) - Cù Lao Xanh là xã đảo Nhơn Châu ( thuộc TP Quy Nhơn, Bình Định) từng là nơi khó khăn, thiếu thốn và ít người biết đến nhưng từ khi có điện về, du lịch phát triển, Cù Lao Xanh đã khoác lên mình một diện mạo mới.
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO