Phật giáo Sóc Sơn chung tay bảo vệ môi trường

Nhân rộng mô hình phân loại rác thải

Nằm ở thôn Đoài, xã Phủ Lỗ, huyện Sóc Sơn, cách trung tâm thành phố Hà Nội khoảng 25km về phía Bắc, chùa Vạn Phúc được xây dựng cuối thời nhà Lý đầu thời nhà Trần. Trải qua bao thăng trầm của lịch sử, chùa từng bị phá hủy hoàn toàn và được xây dựng lại trên nền ngôi chùa cũ vào năm 1997. Công trình mới vẫn lưu giữ nhiều nét truyền thống, vừa uy nghi, tráng lệ, vừa hài hòa, xanh mát bên bờ dòng sông Cà Lồ.

Mặc dù đây là vùng đất sơn thủy hữu tình, thế đất vượng khí, nhưng đang phải đối diện với thách thức về môi trường, khi tốc độ đô thị hóa diễn ra nhanh chóng ở khu vực ven đô, trong bối cảnh các nhà máy, cụm công nghiệp xuất hiện ngày càng nhiều. Trước thực tế trên, Thượng tọa Thích Chiếu Tuệ, Trưởng ban Hoằng pháp Phật giáo thành phố Hà Nội, Trụ trì chùa Vạn Phúc đã cùng các cụ cao niên trong làng kêu gọi người dân, Phật tử chung tay gìn giữ môi trường sạch sẽ và trồng nhiều cây xanh. Nhờ đó, cảnh quan ngôi chùa đã ngày càng khang trang, sạch đẹp hơn.

Chùa đã duy trì thói quen phân loại rác thải thành rác hữu cơ và rác tái chế trong khuôn viên chùa. Rác tái chế được nhà chùa đem đổi lấy chi phí phục vụ công tác vệ sinh môi trường, rác hữu cơ được đem ủ thành phân bón cho cây. Nhà chùa cũng phát động, khuyến khích bà con, Phật tử triển khai mô hình này trong phạm vi hộ gia đình để giảm thiểu việc xả rác ra môi trường.

Đồng thời, sư trụ trì tích cực phát động trồng cây xanh bao quanh và trong khuôn viên chùa để tạo bóng mát và lan tỏa năng lượng an lành chốn thiền môn. Đặc biệt, nhà chùa đã có cách làm sáng tạo là xin rơm rạ của bà con nông dân sau thu hoạch, cùng với vỏ dừa được đem về, chặt nhỏ bón vào các gốc cây, vừa để giữ nước cho đất, vừa làm phân bón hữu cơ mang lại dinh dưỡng cho cây. Từ đó, toàn bộ cây xanh được trồng tại chùa Vạn Phúc đều phát triển khỏe mạnh. Giữa vườn hoa, cây cỏ xanh mát, nhà chùa còn bố trí đan xen các công trình hòn non bộ, hồ thả cá, khiến Phật tử, du khách khi tới tham quan, chiêm bái vô cùng thích thú như đang lạc vào chốn thần tiên.

Không chỉ là nơi tu tập, an cư của chư tăng trong vùng, nhà chùa còn tổ chức theo định kỳ các lớp học giáo lý, khóa tu cho Phật tử, nhân dân trong và ngoài huyện. Trong các lớp học này, bên cạnh việc hoằng dương Phật pháp, nhà chùa còn lồng ghép các nội dung về bảo vệ môi trường để khuyến khích Phật tử và bà con nhân dân chung tay gìn giữ môi trường sống trong lành.

Đẩy mạnh phong trào “Tang văn minh tiến bộ”

Thượng tọa Thích Chiếu Tuệ cho biết: “Thời gian qua, thực hiện chỉ đạo của Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam kết hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường và Mặt trận Tổ quốc các cấp, tăng, ni, Phật tử trên địa bàn huyện Sóc Sơn nói riêng, Thủ đô Hà Nội nói chung ngày càng nhận thức rõ trách nhiệm của mình đối với công tác bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu. Nhà chùa đã kêu gọi các Phật tử, người dân tích cực tham gia trồng cây. Tại ngôi chùa ở khu vực ngoại ô có diện tích đất rộng, chúng tôi đã tăng cường trồng nhiều cây xanh kết hợp với cây cảnh để giúp cảnh quan ngôi chùa ngày càng khang trang và sạch đẹp hơn”.

Ngoài ra, nhà chùa luôn tích cực động viên Phật tử thực hiện việc làm của hạnh Bồ tát, đó là phóng sinh. Để triển khai công việc này, chùa đặt ra tiêu chí rõ ràng, đó là phối hợp với Sở TN&MT Hà Nội để tổ chức các chương trình phóng sinh các loài cá, các loại động vật phù hợp với điều kiện tự nhiên, chứ không phóng sinh mang tính chất tiêu cực, gây hại cho nguồn lợi thủy sản.

Bên cạnh đó, thời gian qua, chùa Vạn Phúc đã đẩy mạnh phong trào “Tang văn minh tiến bộ” tại địa phương. Nhà chùa đã phối hợp với chính quyền các cấp, Hội người cao tuổi, ban, ngành, đoàn thể cấp xã để tuyên truyền đến đồng bào, nhân dân nhận thức được rằng nên tổ chức tang lễ theo hướng phù hợp với xã hội hiện đại và hạn chế dần những hủ tục gây lãng phí và ô nhiễm môi trường, nhưng vẫn giữ được chữ Hiếu hoặc trách nhiệm của người sống với người đã mất.

Vì vậy, thời gian qua, tỷ lệ các hộ gia đình có người thân qua đời, hướng tới việc tổ chức hỏa thiêu càng ngày càng tăng. Đây là một trong những hoạt động góp phần vào việc xây dựng nông thôn mới cũng như các phong trào văn hóa, xã hội trên địa bàn huyện Sóc Sơn.

Chuyển biến tích cực trong nhận thức bảo vệ môi trường

Chùa Vạn Phúc chỉ là một trong số nhiều ngôi chùa trên địa bàn huyện Sóc Sơn đã và đang làm tốt công tác tuyên truyền vận động bảo vệ môi trường bằng nhiều cách làm hay, sáng tạo. Nhờ có sự chung tay của chức sắc, tăng, ni chùa Vạn Phúc nói riêng và các cơ sở Phật giáo trên địa bàn huyện nói chung, nhận thức về vấn đề bảo vệ môi trường đã có sự chuyển biến tích cực trong một bộ phận đông đảo người dân và tín đồ trên địa bàn.

Tại hộ gia đình và trong sản xuất, người dân đã có nhiều hoạt động cụ thể, giúp hình thành thói quen tốt trong bảo vệ môi trường như phân loại rác thải, tiết kiệm nguồn nước, hạn chế sử dụng than tổ ong, túi nilon, không đốt rơm rạ sau thu hoạch. Các mô hình khu dân cư tự quản được phát huy, nên cảnh quan nơi công cộng được duy trì sạch sẽ, xuất hiện nhiều “tuyến đường nở hoa”. Tại các cơ sở thờ tự, vào ngày rằm, ngày mùng một hàng tháng và các ngày lễ, dịp lễ quan trọng, nhân dân đã tự giác không thắp hương tràn lan và thực hiện đốt vàng mã đúng nơi quy định.

Là một trong 8 tổ chức tôn giáo trên địa bàn Thủ đô Hà Nội, những năm qua, Phật giáo luôn tích cực gương mẫu trong các phong trào xây dựng đời sống xã hội, góp phần xây dựng thủ đô ngày càng văn minh hiện đại, đảm bảo hài hòa với thiên nhiên hướng tới tương lai xanh, bền vững. Thông qua các hoạt động tuyên truyền, các mô hình sáng tạo, Phật giáo huyện Sóc Sơn đang từng ngày, từng giờ đồng hành cùng các cấp chính quyền chung tay bảo vệ môi trường, nâng cao chất lượng cuộc sống cho mọi người. Đó cũng chính là thực hành lời Phật dạy và phương châm “Đạo pháp - Dân tộc - Chủ nghĩa xã hội” của Giáo hội Phật giáo Việt Nam trong suốt 2.000 năm đồng hành cùng dân tộc.

Theo Thượng tọa Thích Chiếu Tuệ, trọng tâm của hoạt động bảo vệ môi trường là công tác tuyên truyền, để người dân và đồng bào Phật tử nhận thức đầy đủ, đúng đắn về ảnh hưởng của môi trường đối với đời sống con người và những việc mỗi cá nhân, gia đình có thể làm nhằm chung tay bảo vệ môi trường, hạn chế những tác động tiêu cực tới môi trường và hệ sinh thái. Trong thời gian tới, chùa sẽ tiếp tục đẩy mạnh phối hợp với các cấp chính quyền địa phương, lồng ghép các nội dung tuyên truyền về bảo vệ môi trường trong các lớp học giáo lý, khóa tu do nhà chùa định kỳ tổ chức cũng như tại các sự kiện, lễ hội của Phật giáo trên địa bàn.