Nông Cống (Thanh Hóa): Người dân “sống chung” với ô nhiễm vì hoạt động khai thác đá của Công ty Đồng Phú

Dù đứng ở khoảng cách khá xa, nhưng người dân xã Tân Phúc, huyện Nông Cống vẫn cảm nhận rõ rệt sự rung lắc từ việc nổ mìn khai thác tại mỏ đá của Công ty cổ phần VLXD Đồng Phú (Công ty Đồng Phú). Sau đó một cột bụi khổng lồ bốc lên trắng xóa “ôm trọn” hàng chục ngôi nhà và một đoạn đường Nghi Sơn – Sao Vàng. Sự bàng hoàng và lo sợ bởi hoạt động nổ mìn, bức xúc vì ô nhiễm là những gì mà người dân địa phương này đang từng ngày phải gánh chịu.

Hoạt động khai thác đá của Công ty Đồng Phú gây ô nhiễm môi trường tại xã Tân Phúc, huyện Nông Cống

Phản ánh với PV Báo Tài nguyên và Môi trường, bà Nguyễn Thị Hiền, sinh sống tại thôn Định Kim, xã Tân Phúc bức xúc: Công ty Đồng Phúc nổ mìn khai thác đá chủ yếu vào buổi trưa và chiều tối, mỗi lần nổ là gây ra tiếng rung lắc, bụi bao trùm cả khu vực dân cư. Anh, chị (PV) thấy đấy, đồ đạc trong nhà, cây cối đều phủ bụi, cuộc sống của chúng tôi cũng vì thế bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Nhiều hôm, cả nhà phải kéo nhau đến nhà khác để tránh việc nổ mìn của Công ty, dù có đứng ở khoảng cách xa mỏ đá nhưng cũng không thể tránh khỏi ô nhiễm. Cứ như thế này mãi thì không tránh khỏi bệnh tật về đường hô hấp, sức khỏe mỗi ngày suy yếu, vậy ai là người chịu trách nhiệm cho việc này.

Cột bụi khổng lồ “ôm trọn” hàng chục ngôi nhà khiến người dân bức xúc

 “Công ty Đồng Phú nổ mìn gây rung chấn mạnh, bụi đá cứ thế bay thẳng vào nhà là thường xuyên. Trước đó khi chưa có hoạt động khai thác đá, cuộc sống của người dân ở đây vốn yên bình, trong lành nhưng nay khó sống nổi vì ô nhiễm nghiêm trọng, nhà cửa thì bị xuống cấp và xuất hiện các vết nứt. Lúc nổ mìn đã đành, lúc xay nghiền đá Công ty cũng không phun tưới nước giảm bụi, chỉ vì lợi nhuận mà họ không màng đến cuộc sống của bà con, khiến chúng tôi rất bức xúc. Dù đã phản ánh nhiều lần, nhưng chính quyền địa phương không có biện pháp xử lý”. Anh Phạm Bá Hoàn, thôn Định Kim than thở.

Ghi nhận thực tế cho thấy, khoảng cách từ mỏ đá của Công ty Đồng Phú đến khu dân cư thôn Định Kim là tương đối gần. Mọi vật dụng hàng ngày, cây cối… của người dân trong thôn đều bị phủ một lớp bụi đá. Cực chẳng đã, một số hộ dân đành che chắn bạt tạm bợ để tránh bụi ảnh hưởng đến sức khỏe và vào nhà. Quan sát tại khu vực trạm xay nghiền đá, phía Công ty không thực hiện tưới nước gây bụi bặm, mỗi lần có gió thổi là bụi bay thẳng vào khu vực dân cư.

Người dân thôn Định Kim phải che chắn bạt tạm bợ để tránh bụi ảnh hưởng đến sức khỏe và vào nhà

Không chỉ dừng lại ở đó, tại điểm mỏ của Công ty Đồng Phú có dấu hiệu vi phạm liên quan đến khai thác không đúng với thiết kế mỏ được phê duyệt. Theo quan sát, trong khi điều kiện địa hình mỏ đá vôi phức tạp, cheo leo, cao nguy hiểm, nhưng đơn vị chưa làm đường lên mỏ để khai thác theo kiểu cắt tầng, phân lớp, làm từ đỉnh xuống chân núi, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn lao động.

Tại biên bản kiểm tra vào ngày 11/05/2021 của UBND huyện Nông Cống phối hợp với UBND xã Tân Phúc cũng cho thấy: Vào lúc 17h30 phút chiều ngày 8/05/2021, Công ty Đồng Phú thực hiện nổ mìn khai thác khoáng sản. Qua việc phản ánh của người dân, UBND xã đã kiểm tra là có phát sinh bụi.

Đoàn kiểm tra đề nghị: Công ty thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật trong việc sử dụng vật liệu nổ công nghiệp; chấp hành nghiêm thời gian nổ mìn, khối lượng nổ mìn, hạn chế thấp nhất đến đời sống sinh hoạt của người dân. Áp dụng biện pháp chia nhỏ khối lượng thuốc nổ của từng lần nổ theo thời gian nổ mìn được quy định trong ngày đã được Sở Công thương cấp phép nhằm giảm thiểu rung lắc, bụi ảnh hưởng đến các hộ xung quanh, đồng thời đưa ra các biện pháp như tưới nước… để giảm thiểu bụi trên các tuyến đường vận chuyển.

Trạm xay nghiền đá gây bụi, mỏ đá của Công ty Đồng Phú có dấu hiệu vi phạm khi chưa làm đường lên núi và để lại đá treo, đá om…

Trao đổi qua điện thoại, ông Nguyễn Văn Xuân, Chủ tịch UBND xã Tân Phúc cho biết: Việc Công ty Đồng Phú nổ mìn khai thác đá thường xuyên gây ô nhiễm môi trường và rung chấn là có, khu vực bị ảnh hưởng chủ yếu thôn Định Kim. UBND xã cũng nhận được phản ánh của người dân về vấn đề này, tuy nhiên xã chỉ được giao giám sát, không có điều kiện để kiểm tra về việc Công ty sử dụng nhiều hay ít thuốc nổ. Phía người dân cũng đề nghị địa phương yêu cầu Công ty phải thực hiện phun tưới nước ở khu vực trạm xay nghiền đá, tình trạng này tôi đã nhiều lần báo cáo trực tiếp với lãnh đạo huyện Nông Cống.

Ông Xuân cũng xác nhận, việc người dân thôn Định Kim sinh sống trước khi Công ty Đồng Phú được cấp phép khai thác đá. UBND xã sẽ có báo cáo bằng văn bản gửi cơ quan chức năng kiểm tra, nghiên cứu lại phương thức khai thác của Công ty.

Tại khoản 7, điều 2, Giấy phép khai thác khoáng sản số 40/GP-UBND ngày 18/01/2017 của Công ty Đồng Phú nêu rõ: Trường hợp có dấu hiệu không đảm bảo an toàn, phải dừng ngay hoạt động khai thác, chế biến, đồng thời có biện pháp khắc phục kịp thời và báo cáo ngay bằng văn bản cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền để xử lý theo quy định của pháp luật.

Báo Tài nguyên và Môi trường sẽ tiếp tục thông tin tới bạn đọc!