Nỗi lo ô nhiễm từ bãi than Hoành Sơn: Chậm kiểm soát

(TN&MT) - Được cấp phép làm bãi đỗ xe nhưng Công ty cổ phần Tập đoàn Hoành Sơn lại đang sử dụng làm điểm chứa than; hoạt động gần một năm nay không đánh giá tác động môi trường, không tiến hành quan trắc định kỳ. Theo đó, các phương án bảo vệ môi trường cũng đã bị chính đơn vị này “bỏ quên”, mặc sức gây ô nhiễm.

Bãi tập kết than mà Tập đoàn Hoành Sơn đang sử dụng có tổng diện tích là 26.500m2, được Ban quản lý khu kinh tế cho Công ty TNHH Hướng Thiện có địa chỉ tại xã Kỳ Lợi, thị xã Kỳ Anh thuê làm bãi đỗ xe, vị trí nằm ở phía sau của cầu cảng của cảng Vũng Áng. Tuy nhiên, theo hợp đồng bãi chứa hàng được ký kết giữa hai công ty nói trên, toàn bộ diện tích đã được giao lại cho Tập đoàn Hoành Sơn làm bãi tập kết than bột; với kinh phí cho thuê là 0,7USD/m2/năm; thời gian cho thuê là 2 năm.

Than dồn đống xung quanh ngoài khu vực tập kết

Theo đó, trước tháng 4/2015, Công ty cổ phần Tập đoàn Hoành Sơn đã khởi động xây hàng rào bao quanh toàn bộ diện tích, kế hoạch làm bãi tập kết than. Để đáp ứng nguồn nguyên liệu cho Nhà máy nhiệt điện Vũng Áng, Ban quản lý khu kinh tế cũng đã đồng ý cho Tập đoàn Hoành Sơn đưa vào sử dụng làm bãi than. Mặc dù vậy, đến nay gần một năm đi vào hoạt động nhưng bãi than đã gây ra ô nhiễm nghiêm trọng cho môi trường.

Trao đổi với Chánh thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Tĩnh, ông Lê Nam Sơn khẳng định bãi tập kết than của Tập đoàn Hoành Sơn tại cảng Vũng Áng đang phải đối mặt với rất nhiều vấn đề: Hoạt động không có đánh giá tác động môi trường, không tiến hành quan trắc định kỳ, than trôi dạt bừa bãi, công tác nạo vét, xử lý ô nhiễm môi trường đều không được phía doanh nghiệp thực hiện. “Theo quy định của luật bảo vệ môi trường, nếu bãi tập kết than có diện tích từ 1hecta trở lên phải có đánh giá tác động môi trường trước khi hoạt động”- ông Sơn nhấn mạnh.

Phương tiện vận tải ra vào dính đầy bùn than nhưng không có phương án dội rửa

Hiện toàn bộ bãi tập kết than của Tập đoàn Hoành Sơn đang lưu chứa khoảng 100 ngàn m3 than, mỗi ngày tiếp nhận và tiêu thụ hàng chục ngàn m3 nhưng không có hệ thống xử lý môi trường. Đó là chưa kể có hàng trăm lượt phương tiện ra vào bãi tập kết dính đầy than mỗi ngày, góp phần gây ô nhiễm khu vực cảng Vũng Áng.

Bằng chứng là tại dọc tuyến đường đi vào bãi than đã bị nhuốm màu đen khịt, phương tiện ra vào dính đầy than nhưng không có điểm tưới rửa; khu vực bãi than không có hệ thống thu gom chất thải, hồ lắng; không tiến hành nạo vét lượng than trôi ra khỏi khu vực tập kết…

Bên cạnh đó, tình trạng quá tải của bãi tập kết đã khiến bờ rào bao quanh đỗ vỡ, hàng trăm m3 than theo đó trôi dạt ra ngoài nhưng không xử lý, khi trời mưa đã ngấm xuống đất và hòa vào nước biển.

Trước thực trạng đó, theo Phòng Cảnh sát môi trường(công an Hà Tĩnh) đã nhiều lần vào cuộc, quá trình kiểm tra, lấy mẩu thử nghiệm để đánh giá môi trường ở khu vực xung quanh bãi than cho kết quả mức độ ô nhiễm nguồn nước vượt tiêu chuẩn cho phép.

Đừng để sự đã rồi

Đại diện các cơ quan chức năng liên quan đến công tác quản lý, tổ chức hoạt động tại bãi than của Tập đoàn Hoành Sơn khi được hỏi đều tỏ ra quan ngại trước diễn biến ảnh hưởng đến môi trường ngày càng phức tạp và mong muốn có sự phối hợp để sớm tìm ra giải pháp hiệu quả.

Dọc tuyến đường ra vào Cảng bị nhuốm màu đen của than

Theo đó, Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Tĩnh đã có đề nghị chính quyền địa phương, Ban quản lý khu kinh tế phải tăng cường phối hợp giám sát và có quy chế giám sát chặt chẽ hơn trong việc thực hiện các phương án đảm bảo môi trường trong quá trình hoạt động của doanh nghiệp như:  Xây dựng bờ rào, nạo vét xung quanh khu vực có than trôi dạt, xây dựng các hệ thống thu gom, phải có trạm phun rửa phương tiện khi ra vào

Bởi theo thống kê của Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Tĩnh, từ đầu năm 2015 đến nay, lực lượng đã nhiều lần kiểm tra, nhắc nhở, mới đây nhất là ngày 9/12. Mặc dù vậy, quá trình kiểm tra phát hiện phía doanh nghiệp chỉ thực hiện mang tính chất đối phó, mới nạo vét xung quanh điểm tập kết nhưng còn dồn đống, chưa xử lý; chưa xây dựng hồ lắng; phương tiện ra vào vận chuyển không che bạt, chưa được chùi rửa, than dính bánh xe gây ô nhiễm môi trường.

Bờ ra bãi tập kết đỗ vỡ khiến than trôi ra ngoài gây ô nhiễm môi trường

Theo đơn vị này, cần phải có hệ thống thu gom, thực hiện quan trắc định kỳ để đánh giá đúng mức độ tác động môi trường. Tuy nhiên, để thực hiện việc này hiện đang gặp rất nhiều khó khăn. Được biết, phía doanh nghiệp đang đề xuất ý kiến chờ giải phóng bớt lượng than ở bãi mới có thể thực hiện được.

Còn theo ông Đặng Bá Lục- Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường Hà Tĩnh cho hay: “ Với việc ô nhiễm, ảnh hưởng đến đời sống nhân dân hay không thì phải theo đánh giá của Bộ Tài nguyên và Môi trường, vì đánh giá tác động môi trường tại khu nhiệt điện Vũng Áng  là do hội đồng của Bộ TN&MT chứ không phải của tỉnh. Tuy nhiên, chúng tôi cũng đã vào cuộc, kiểm tra…”

Xử lý ô nhiễm tại khu vực bãi tập kết than ở Cảng Vũng Áng là hết sức quan trọng, cấp bách hiện nay bởi nó ảnh hưởng trực tiếp đến thu hút đầu tư, nguồn sống của người dân và lao động đang làm việc trong khu vực. Vì thế, đề nghị các cơ quan chức năng cần vào cuộc mãnh liệt, không để lơ la hay thành sự đã rồi….

Bài & ảnh: Đức Cảnh