"Ngành công nghiệp hoá chất và các giải pháp thực hiện kinh tế tuần hoàn và ứng phó với biến đổi khí hậu"

Tham dự Hội thảo có Đại diện Cục Hoá chất, Viện CSCL, các cán bộ kỹ thuật chuyên trách về môi trường, an toàn, sức khoẻ từ các doanh nghiệp thành viên của VRCC.

Hội thảo nhằm nâng cao nhận thức và tăng cường năng lực của các doanh nghiệp hoá chất Việt Nam nói chung và thành viên “Hội đồng trách nhiệm tự nghuyện của các doanh nghiệp hoá chất VN (VRCC) trong triển khai “kinh tế tuần hoàn” và “ứng phó với biến đổi khí hậu”, góp phần phát triển bền vững ngành công nghiệp hoá chất Việt Nam.

Công nghiệp hóa chất đóng vai trò rất quan trọng trong nền kinh tế của mỗi quốc gia và là ngành sản xuất lớn thứ năm toàn cầu. Theo báo cáo “Ngành công nghiệp hóa chất toàn cầu: Thúc đẩy tăng trưởng và giải quyết các thách thức về tính bền vững của thế giới” của Hiệp hội Hóa chất quốc tế, ngành này đóng góp ước tính 5,7 nghìn tỷ USD vào tổng sản phẩm quốc nội (GDP) thế giới thông qua các tác động trực tiếp, gián tiếp và gây ra, tương đương với 7% GDP của thế giới và hỗ trợ 120 triệu việc làm trên toàn thế giới.

Phát biểu tại Hội thảo, ông Nguyễn Văn Thanh – Cục trưởng Cục Hóa chất cho hay, Việt Nam có nhiều tiềm năng và cơ hội để phát triển mạnh ngành CNHC, tuy nhiên, quy mô và tốc độ phát triển của ngành chưa tương xứng với vai trò và tiềm năng phát triển, nhiều loại nguyên liệu và sản phẩm hóa chất còn phụ thuộc vào nhập khẩu; đầu tư cho ngành còn hạn chế, cơ cấu đầu tư còn bất hợp lý, chưa có nhiều sản phẩm có giá trị gia tăng cao, chưa hình thành chuỗi giá trị các sản phẩm hóa chất trong khu vực và toàn cầu.

Trong chiến lược phát triển ngành công nghiệp hóa chất Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2040 mà Bộ đang trình Chính phủ cũng ưu tiên, khuyến khích đầu tư xây dựng các Tổ hợp công nghiệp hóa chất, các khu công nghiệp hóa chất chuyên sâu với nhiều doanh nghiệp hóa chất có liên quan để tạo thành chuỗi liên kết, phát triển mô hình kinh tế tuần hoàn. Đây là một trong những giải pháp đột phá trong chiến lược. Từ trước đến nay, hóa chất vẫn bị một số địa phương e dè, ngại cấp phép cho các dự án hóa chất đơn lẻ. Hiện nay đã có 5 địa phương là Quảng Ngãi, Thanh Hóa, Bà Rịa - Vũng Tàu, Ninh Thuận và Bình Thuận, Phú Yên rất ủng hộ, và chủ trương thu hút xây dựng các khu công nghiệp hoá chất tập trung tại địa phương.

Trong thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ tích cực phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương tham mưu, đề xuất xây dựng khung khổ pháp luật, xây dựng các chính sách hỗ trợ đủ mạnh làm tiền đề cho ngành công nghiệp hóa chất phát triển thành ngành công nghiệp nền tảng hiện đại. Từ đó tạo nên lợi thế vùng đưa Việt Nam trở thành nước có thể cung cấp hoá chất cho các nước lân cận như Lào, Campuchia,… ông Thanh nói.

Chia sẻ tại Hội thảo, Bà Mai Uyên - Giám đốc PTBV Công ty Dow Chemical Việt Nam cho biết, là công ty cung cấp các sản phẩm đầu vào thiết yếu cho nhiều ngành công nghiệp phụ trợ và hạ nguồn tại Việt Nam, Dow Việt Nam đặc biệt quan tâm đến các giải pháp bền vững mang tới một tương lai các-bon thấp.

Dow Việt Nam cam kết Không rác thải: chú trọng hợp tác đầu tư vào các công nghệ và cơ sở hạ tầng để nhanh chóng đẩy mạnh đáng kể việc tái chế trên toàn cầu. Mục tiêu: Đến năm 2030, 1 triệu tấn rác thải nhựa sẽ được thu gom, tái sử dụng hoặc tái chế thông qua hành động trực tiếp của Dow và các đối tác. Dow cam kết tái thiết kế quy trình sản xuất và thúc đẩy việc tái sử dụng hoặc tái chế các sản phẩm sử dụng bao bì đóng gói nhựa. Đến năm 2035, Dow sẽ tạo ra vòng tuần hoàn khép kín bằng cách thúc đẩy 100% sản phẩm của Dow trên thị trường có thể tái sử dụng hoặc tái chế.

Theo TS. Phùng Hà - Tổng thư ký Hiệp hội phân bón Việt Nam: Ngành hóa chất gắn với mọi ngành kinh tế và là ngành tiềm ẩn gây ô nhiễm môi trường do đặc điểm của hóa chất như tính ô xy hóa, tính ăn mòn, tính cháy, tính nổ, tính tích lũy sinh học,... Hiện nay nhiều quốc gia đang hướng hoá học thành ngành hoá học xanh, các dự án đầu tiên về hydro xanh, amoniac xanh đang được nghiên cứu và triển khai.

Đối với ngành phân bón là ngành có nhiều tác động trực tiếp đến đời sống con người. Ở Việt Nam dùng lượng phân bón khá lớn, khoảng 11 triệu tấn, trong đó là 7 triệu tấn sản xuất và 4 triệu tấn nhập khẩu; nữa là ngành phân bón cũng là ngành tiêu hao năng lượng rất lớn... Vì vậy, xuất phát từ nhu cầu tự thân, từ trước một số nhà máy ure đã thực hiện công nghệ thu hồi  CO2 như nhà máy Đạm Cà Mau, Đạm Phú Mỹ, Đạm Ninh Bình và Đạm  Hà Bắc. Có thể nói mỗi một hành động của các doanh nghiệp sản xuất phân bón góp phần không nhỏ vào việc giảm tác động đến môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu.

Tại Hội thảo, các đại biểu đã tập chung chia sẻ và thảo luận về kinh tế tuần hoàn nhằm nâng cao nhận thức ở nhiều cấp quản lý ngành Hóa chất và môi trường của Việt Nam, của cộng đồng công nghiệp hóa chất Việt Nam nói riêng và cộng đồng công nghiệp Việt Nam nói chung về vai trò của khoa học công nghệ nói chung và hóa học nói riêng trong thực thi cách tiếp cận kinh tế tuần hoàn ở Việt Nam, góp phần thực sự cho việc đạt được các mục tiêu của phát triển bền vững tại Việt Nam.

Vì vậy, trong giai đoạn tới, các doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghiệp hóa chất cần xây dựng chiến lược, kế hoạch sản xuất – kinh doanh của doanh nghiệp phù hợp với các định hướng đã đề ra trong Chiến lược của Ngành. Cần ưu tiên đầu tư đổi mới công nghệ theo hướng xanh, thân thiện môi trường, áp dụng các mô hình quản lý hiện đại như Hóa học xanh, Kinh tế tuần hoàn hướng tới phát triển bền vững.