Theo Viện nghiên cứu không gian vũ trụ Brazil (INPE), rừng mưa nhiệt đới lớn nhất thế giới đang bị tàn phá khi số lượng các vụ cháy trên khắp khu vực rừng Amazon ở Brazil đã tăng đến 79% trong năm nay tính đến ngày 25/8.
Các đám cháy không chỉ giới hạn ở Brazil, với ít nhất 10.000 km2 cháy ở Bolivia - gần biên giới với Paraguay và Brazil.
Theo các chuyên gia, mặc dù chính phủ Brazil đã đưa ra sáng kiến chữa cháy bao gồm triển khai quân đội và máy bay quân sự nhưng những nỗ lực này sẽ chỉ dập tắt những đám cháy nhỏ và giúp ngăn chặn nguy cơ bùng phát các đám cháy mới. Chỉ mưa lớn mới có thể dập tắt các đám cháy lớn hơn.
Trung bình, mùa mưa ở Amazon bắt đầu từ cuối tháng 9 và mất nhiều tuần các cơn mưa mới lan rộng.
Maria Silva Dias - Giáo sư về khí quyển tại Đại học Sao Paulo, Brazil cho biết: “Dự báo mưa lớn trong 15 ngày tới sẽ chỉ tập trung tại những khu vực ít bị tác động bởi hỏa hoạn nhất. Theo dự báo, lượng mưa ít hơn lại tập trung ở những cánh rừng Amazon bị cháy nặng nề”.
Dữ liệu Refinitiv cho thấy phía Tây Bắc và phía Tây rừng nhiệt đới Amazon sẽ có mưa nhiều hơn trong những tuần tới trong khi phía Đông vẫn sẽ rất khô.
Theo các chuyên gia, ngay cả những khu vực có nhiều mưa cũng chỉ là những cơn mưa rào rải rác.
“Tại một số điểm, đám cháy có thể bị dập tắt, nhưng đây là những điểm bị cô lập chứ không phải là toàn bộ khu vực. Cả khu rừng cần mưa nhiều hơn và điều này sẽ chỉ xảy ra vào khoảng tháng 10. Lượng mưa phải tập trung trong một khoảng thời gian đủ ngắn để dập lửa, nếu không nước sẽ bốc hơi. Ước tính sẽ phải mất ít nhất 20 mm lượng mưa trong vòng 1-2 giờ để dập tắt cháy rừng”, Dias cho biết.
Bang Acre nằm ở phía Tây Brazil, giáp biên giới với Peru theo dự báo sẽ nhận được lượng mưa nhiều hơn để dập tắt các đám cháy so với ở hầu hết khu vực rừng Amazon. Theo dữ liệu của INPE, số vụ cháy rừng ở bang Acre đã tăng gấp hơn hai lần từ đầu năm đến nay so với cùng kỳ năm trước, với 90 vụ cháy được ghi nhận từ ngày 21-25/8.
Dữ liệu Refinitiv cho thấy một phần hai khu vực phía Tây của bang Acre sẽ nhận được lượng mưa khoảng 57,6 mm trong 15 ngày tới, trong khi phía Đông của bang này sẽ nhận 33,5 mm lượng mưa. Bang Rondonia và phía Nam bang Amazonas dự báo sẽ nhận được lượng mưa khoảng 15-29 mm trên toàn khu vực trong 15 ngày tới.
Matias Sales - nhà khí tượng học của công ty dịch vụ thời tiết Climatempo tại Brazil cho biết: “Tại một số khu vực, mưa có thể làm giảm các đám cháy”.
Theo Climatempo, dự báo mưa trong 15 ngày ở mức hoặc dưới mức trung bình trong giai đoạn này so với những năm trước.
Phía Đông Amazon sẽ khô ráo trong 15 ngày tới, với lượng mưa nhỏ hoặc không có mưa ở một phần của các bang: Mato Grosso, Para và Tocantin. Tại các bang này, các đám cháy tăng từ 54-161% so với năm ngoái.
Bà Dias cho hay: “Mùa khô tuy khác nhau giữa các khu vực của Amazon nhưng kéo dài tới tận tháng 9, đặc biệt khô trong năm nay. Bang Mato Grosso đã bị khô hạn bởi đợt lạnh xảy ra hồi đầu năm”.
Dias cho biết bà hy vọng quân đội sẽ có những biện pháp để ngăn chặn các đám cháy mới, nhưng dập tắt các đám cháy hiện có là một nhiệm vụ khó khăn hơn.
“Những đám cháy nhỏ sẽ được dập tắt nhưng những đám cháy lớn sẽ tiếp diễn trong một thời gian”, bà Dias thông tin.
