Kiến trúc độc đáo của Vương cung Thánh đường lớn nhất Đông Nam Á tại Nam Định

Nhắc đến Nam Định, phải nhắc đến Giáo phận Bùi Chu, là một trong 26 Giáo phận trên cả nước. Diện tích Giáo phận nằm trọn trong địa bàn 6 huyện phía Nam sông Đào của tỉnh Nam Định, được biết đến là Giáo phận có số lượng giáo dân, giáo xứ đông, riêng giáo dân chiếm khoảng 25% dân số của tỉnh. Nhiều xã ven biển thuộc các huyện Giao Thủy, Hải Hậu, Nghĩa Hưng gần như toàn tòng Công giáo, cứ vài cây số vuông lại có một nhà thờ sừng sững, uy nghi. 

Nói về những nhà thờ sừng sững, uy nghi tại tỉnh Nam Định thì không thể không nhắc tới Vương cung thánh đường Đức Mẹ Vô nhiễm Nguyên tội (hay còn gọi là Nhà thờ Phú Nhai, Đền Thánh Phú Nhai) là tên gọi của một nhà thờ Công giáo Roma thuộc Giáo phận Bùi Chu. Nhà thờ Phú Nhai nằm ở trung tâm xã Xuân Phương, huyện Xuân Trường, tỉnh Nam Định. 

Nhà thờ Phú Nhai mang đậm kiến trúc Gothic với những mái vòm nhọn đặc trưng. Thuở ban đầu, nhà thờ có phong cách kiến trúc Gothic đậm dấu ấn Tây Ban Nha, sau được xây lại theo phong cách kiến trúc Gothic nước Pháp. Với chiều dài 80 mét, rộng 27 mét, cao 30 mét, 2 tháp chuông cao 44m được đặt 4 quả chuông được đúc từ Pháp chuyển sang với trọng lượng lần lượt là: 2 tấn – 1.2 tấn – 0.6 tấn và 0.1 tấn. Nhà thờ Phú Nhai được mệnh danh là Thánh đường lớn nhất Đông Nam Á. 

Nhà thờ Phú Nhai được xây dựng lại trên một khu đất rộng 2.160m². Nhìn từ xa, bạn sẽ thấy thấp thoáng các gian mái chính và mái nhỏ tạo nên sự uy nghi, cổ kính cho nhà thờ. Trước đó, nhà thờ Phú Nhai được tạo dựng bằng gỗ, lợp bồi do linh mục Chính xứ Emmanuel Rianô Hòa cho xây dựng vào năm 1866. 

Năm 1881, Giám mục Hòa cùng linh mục Barquerô Ninh tái thiết nhà thờ theo kiến trúc Á Đông với hai tháp chuông. Đến năm 1916, nhà thờ được Giám mục Phêrô Munagôri Trung và linh mục Morênô xây dựng lại lần ba theo Kiến trúc Gothic. Sau 6 năm, nhà thờ Phú Nhai được khánh thành nhưng sau đó bị cơn bão lớn tàn phá nặng nề vào năm 1929. 

Sau nhiều biến cố lịch sử, nhà thờ này được xây dựng lại, hoàn thành và xức dầu cung hiến thánh đường vào ngày lễ Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội 8 tháng 12 năm 1933. 

Năm 2008, Đền thánh Phú Nhai được nâng lên thành Tiểu Vương cung Thánh đường (Minor Basilica) bởi lịch sử lâu đời và lối kiến trúc cổ kính lâu năm của nhà thờ này. 

Đây chính là một trong 4 nhà thờ lớn tại Việt Nam được nâng lên bậc tiểu Vương cung thánh đường xứ Phú Nhai.