Hà Tĩnh: Ổn định nơi ở, đất canh tác cho bà con đồng bào Chứt

Đức Cảnh | 31/03/2023, 15:53

Bản Rào Tre, xã Hương Liên, huyện Hương Khê (Hà Tĩnh) là nơi cư trú của tộc người Chứt (còn gọi là người Mày, Rục, A Rem) với 59 hộ dân và 209 nhân khẩu. Đến nay, có 29 hộ dân được nhà nước hoàn thành các thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhằm góp phần ổn định nơi ở, đất canh tác cho bà con đồng bào.

Nỗ lực hồi sinh đồng bào Chứt ở Rào tre

Đồng bào dân tộc Chứt ở huyện Hương Khê hiện có 59 hộ, 209 nhân khẩu, thuộc hai xã Hương Liên và Hương Vĩnh. Trong đó, bản Rào Tre ở xã Hương Liên có 44 hộ, 153 nhân khẩu, sinh sống tại hai điểm. Bản cũ có 33 hộ, Bản mới có 11 hộ.

Còn Bản Giàng II ở xã Hương Vĩnh có 15 hộ, 56 nhân khẩu. Đời sống thu nhập chủ yếu của bà con dựa vào nghề đi rừng, sản xuất nông nghiệp và dựa vào chính sách hỗ trợ của Nhà nước là chính; sử dụng ngôn ngữ là tiếng Mã Liềng và tiếng Việt.

anh-1.-ban-rao-tre(1).jpg
Bà con đồng bào Chứt ở bản Rào Tre được xây dựng nhà kiên cố

Theo ký ức của các cán bộ cao tuổi ở Hà Tĩnh: Cách đây gần sáu mươi năm, khoảng đầu năm 1958, người dân huyện Hương Khê thấy một số “người lạ” nói tiếng Kinh không sõi, xuống chợ đổi chim, thú săn bắt được lấy gạo, muối, dao, kéo. Họ ăn phở, cắt tóc, đi xe goòng mà không trả tiền. Theo hướng thượng ngàn, người Chứt được tìm thấy ở các hang động phía tây tỉnh Quảng Bình.

Mãi đến năm 1991, khi Bộ đội Biên phòng Hà Tĩnh tuần tra biên giới đã phát hiện một nhóm chừng 20 người Chứt sống trong hang động trên dãy Trường Sơn ở biên giới Việt Nam - Lào. Rồi từng bước, đưa về cư ngụ tại bản Rào Tre dưới chân dãy Kà Đay, bên dòng sông Ngàn Sâu thuộc xã Hương Liên.

Ông Đinh Văn Sánh- Chủ tịch UBND xã Hương Liên, huyện Hương Khê, chia sẽ : “Trước khi được phát hiện, đồng bào Chứt sống “lưu động” trong những hang đá. Đến nay cũng đã hơn ba mươi năm, kể từ khi Bộ đội Biên phong Hà Tĩnh tuần tra, phát hiện và từng bước đưa về cư ngụ tại bản Rào Tre. Giờ đây, người Chứt đang được dạy tiếng phổ thông và học cách sản xuất, sinh hoạt theo nếp mới”.

anh-2.-rao-tre(1).jpg
Cuộc sống của bà con đồng bào Chứt dần hồi sinh, nâng cao chất lượng

Các công việc như dựng nhà, khai hoang ruộng, tập trồng lúa nước đều được bộ đội hướng dẫn tỉ mỉ. Gạo đã được đồng bào tự tay làm ra để không phải ăn bột cây lúc mất mùa. Con lợn, con gà, rồi con trâu, con bò cũng dần quen chuồng và ruộng của người Chứt bản Rào Tre. Vải và quần áo cũng được bộ đội biên phòng mang đến cho đồng bào vì người Chứt không biết dệt vải và may vá.

Bà Hồ Thị Lĩnh, người đồng bào Chứt ở bản Rào Tre phấn khởi, cho biết: “Với sự hỗ trợ nhiệt tình của các chú Bộ đội Biên phòng và cán bộ hướng dẫn đã góp phần giúp cho đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào dân tộc nơi đây được cải thiện và nâng cao. Chúng tôi cũng rất vui khi có cái ăn, cái mặc, được học hành và có đất để canh tác”.

Ổn định nơi ở, đất canh tác cho bà con

Năm 2018, tỉnh Hà Tĩnh xây dựng đề án “Bảo tồn và phát triển đồng bào dân tộc Chứt tại bản Rào Tre” với nhiều chủ trương, chính sách cải thiện cơ sở hạ tầng và đời sống dân sinh của đồng bào dân tộc Chứt. Nhờ đó, cơ bản đồng bào đã có nhà kiên cố hóa. 100% hộ gia đình tại bản Rào Tre có kinh tế vườn hộ, bình quân mỗi hộ có 1 - 2 ha đất lâm nghiệp để sản xuất.

Cùng với đó, nhằm giải quyết nơi ở, đất canh tác ổn định, các cơ quan, chính quyền cũng đã triển khai cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ gia đình đồng bào Chứt khi có đủ điều kiện. Được biết, cho đến nay đã có 29 hộ dân đồng bào Chứt ở Hương Khê đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Ông Nguyễn Xuân Quyền- Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Hương Khê (Hà Tĩnh), cho biết: “Thực hiện chủ trương cũng như quy định của phát luật về quản lý đất đai, thời gian qua, các cấp chính quyền cũng đã phối hợp triển khai đo đạc, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ dân đồng bào Chứt ở bản Rào Tre khi đã có đủ điều kiện. Những hộ chưa được cấp tiếp tục hoàn thiện các thủ tục đảm bảo theo quy định, khi đó sẽ được triển khai cấp như các hộ dân trước, góp phần  ổn định nơi ở cũng như đất canh tác cho bà con”.

anh-3.-dong-bao-chu(1).jpg
Bà con đồng bào Chứt ở bản Rào Tre đã biết tự tay trồng lúa để lo cho cuộc sống (Ảnh: Bao Nhandan.vn)

“Đây là một trong những nỗ lực rất lớn trong công tác quản lý nhà nước, chính sách hồi sinh đồng bào Chứt. Để mỗi người dân Việt Nam nhận thức rõ, cho dù là dân tộc kinh hay dân tộc thiểu số cũng đều được ứng xử quyền lợi, trách nhiệm bình đẳng trước pháp luật. Tuy nhiên, việc trao giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được cấp cho bà con đồng bào hiện nay ở bản Rào Tre đang được giao cho chính quyền do liên quan đến công tác bảo quản ”, ông Quyền nói.

Qua thực tế, nhiều hộ dân đồng bào Chứt đến nay đã có ý thức, biết rào vườn để trồng ngô, chuối; làm chuồng để nuôi bò, nuôi heo, gà; biết lên rừng kiếm củi, sản vật phụ như lấy mật ong, lấy lá nón, lấy mây, giang về bán; biết xây dựng được mô hình kinh tế tăng gia sản xuất trồng lúa, ngô, cây ăn quả ngắn ngày, dài ngày. Đồng bào Chứt, Bản Rào Tre ngày nay đã thực sự đổi mới tích cực.

Để đạt được kết quả này, nhờ có sự tiếp sức tích cực của Tổ công tác bộ đội biên phòng ở bản Rào Tre. Trung tá Nguyễn Văn Thiên - Tổ trưởng Tổ công tác Rào Tre (Bộ đội Biên phòng Hà Tĩnh), cho biết: “So với trước đây thì cuộc sống của bà con dân tộc Chứt cũng đã có nhiều đổi mới, xóa bỏ được một số tập tục lạc hậu. Người dân bản Rào Tre bây giờ gần như đã biết nói tiếng Kinh, biết học con chữ và biết tự chăm lo, giữ gìn sức khỏe cho bản thân, lao động chân chính để phục vụ cuộc sống.

Bài liên quan
  • Hà Tĩnh: Nhiều mô hình sáng tạo phát triển kinh tế
    Xuất phát là một huyện nghèo nhất tỉnh, nằm cách trở, bao quanh là núi rừng điệp trùng, nhưng huyện miền núi Vũ Quang (Hà Tĩnh) đã biết cách biến khó khăn thành lợi thế để có bước chuyển mình mạnh mẽ.

(0) Bình luận
Nổi bật
Ủy ban Dân tộc tuyên dương 143 học sinh, sinh viên, thanh niên DTTS xuất sắc năm 2023
(TN&MT) - Tối 26/12/2023, tại Hà Nội, Uỷ Ban Dân tộc chủ trì, phối hợp cùng Bộ GD&ĐT, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã tổ chức Lễ Tuyên dương học sinh, sinh viên, thanh niên dân tộc thiểu số xuất sắc, tiêu biểu lần thứ 10 năm 2023.
Đừng bỏ lỡ
  • Dạy tiếng dân tộc, giữ gìn văn hóa bản địa
    Việc dạy tiếng dân tộc trong trường tiểu học mang lại hiệu quả giáo dục to lớn đồng thời góp phần giữ gìn và phát huy giá trị ngôn ngữ, văn hóa các dân tộc thiểu số. Nhiều tỉnh đã tích cực triển khai tại hệ thống trường phổ thông.
  • Hiến đất làm trường gieo mầm tương lai
    (TN&MT) - Thấm thía những thiệt thòi và nhọc nhằn của con em mình khi không biết chữ, nhiều hộ dân tại thôn Bản Sài, xã Liên Minh, thị xã Sa Pa (Lào Cai) đã tình nguyện hiến gần 12.000 m2 đất để xây dựng trường học. Những tấm lòng thơm thảo ấy đã đang thầm lặng gieo những “mầm xanh” cho tương lai.
  • Những bữa cơm tiếp sức cho trẻ vùng cao tới trường
    (TN&MT) - Trong thời gian qua, tỉnh Yên Bái đã có nhiều chính sách nhân văn hỗ trợ các em học sinh, đặc biệt là hỗ trợ bữa ăn cho các em học sinh bán trú tại các trường vùng cao của hai huyện Trạm Tấu và Mù Cang Chải để các em có điều kiện đến trường học tập.
  • Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi): Đổi mới chính sách đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số
    Bà Đoàn Thị Thanh Mỹ, Vụ trưởng Vụ Đất đai (TN&MT) cho biết, Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 6 đã có những quy định cụ thể nhằm thể chế hóa chủ trương của Đảng về chính sách đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số.
  • Nhọc nhằn “cõng” chữ lên non
    (TN&MT) - Đường lên bản Sân Bay mùa này rất khó đi. Đất đá lởm chởm vì những con dốc đang được hạ độ cao và những khúc cua tay áo được nắn thẳng. Xe chúng tôi đang vượt dốc lao lên bỗng khựng lại vì phía trước mặt, một chiếc xe tải chở vật liệu rú ga khiến bột đất đỏ au tung lên mịt mù. Đó là con đường duy nhất đến ngôi trường thầy Lù Văn Thủy đã gắn bó, suốt 20 năm nhọc nhằn “cõng” con chữ lên non.
  • Chuyển biến chất lượng giáo dục ở vùng dân tộc thiểu số
    (TN&MT) - Huyện Mường Nhé (Điện Biên) có 94% học sinh là người dân tộc thiểu số. Chất lượng giáo dục đang dần được nâng lên nhờ sự chung tay góp sức của cả hệ thống chính trị địa phương, sự tận tụy của các thầy cô và nỗ lực của chính các em.
  • Bài học đồng lòng - từ khóa của thành công
    Cách trung tâm huyện 23,5km, Chiềng Khoa như khối cơ bắp cuộn lên trên cánh tay của Vân Hồ. Nơi đây, ba năm về trước, xã Chiềng Khoa được công nhận xã Nông thôn mới đầu tiên. Đi tìm “điểm sáng” Chiềng Khoa, chúng tôi được nghe rất nhiều về hai chữ “đồng lòng”.
  • Tuyên truyền bảo vệ môi trường, phát triển bền vững: Nói để đồng bào dễ hiểu, dễ làm, dễ nhân rộng
    (TN&MT) - Chiều 3/11, tại huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La, Báo TN&MT phối hợp với Sở TN&MT tỉnh Sơn La và UBND huyện Vân Hồ tổ chức Tọa đàm tuyên truyền bảo vệ môi trường, phát triển bền vững vùng Đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi tại Vân Hồ, Sơn La với chủ đề: “Nói thế nào để đồng bào dễ hiểu, dễ làm, dễ nhân rộng”.
  • Đánh thức tiềm năng Vân Hồ: Ngày mới trên xứ sở sương mù
    (TN&MT) - Hai chúng tôi - người từ thành phố Sơn La xuống, người từ Hà Nội lên, hẹn gặp nhau ở Vân Hồ. Vân Hồ hôm nay trở gió, mây tụ về dày hơn trên đỉnh Pha Luông. Người lái xe bản địa chợt xa xăm: “Cũng vẫn là mây ấy mà nay, trông mây lòng không còn buồn nữa, Vân Hồ đã khoác lên mình màu mây mới”.
  • Nghề làm hương cổ truyền ở Phia Thắp
    (TN&MT) - Thôn Phia Thắp của xã Phúc Sen, huyện Quảng Hòa, Cao Bằng nép dưới chân núi Phà Hùng (núi lớn) và được bao quanh bởi những cánh đồng ngô, chuối.
  • [Infographic] - Chương trình bố trí dân cư các vùng khó khăn
    (TN&MT) - Từ năm 2022, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định triển khai Chương trình bố trí dân cư tại các vùng: Thiên tai, đặc biệt khó khăn, biên giới, hải đảo, di cư tự do, khu rừng đặc dụng (Theo Quyết định số 590/QĐ-TTg). Chương trình nhằm ổn định và nâng cao đời sống của người dân, hạn chế thấp nhất thiệt hại do thiên tai, di cư tự do; giải quyết việc làm, tăng thu nhập, hỗ trợ người dân tiếp cận bình đẳng các dịch vụ xã hội cơ bản, góp phần giảm nghèo, bảo vệ môi trường và củng cố quốc phòng, an ninh.
  • Thêm chính sách an cư cho đồng bào vùng thiên tai
    (TN&MT) - Thực hiện Chương trình Bố trí dân cư các vùng: Thiên tai, đặc biệt khó khăn, biên giới, hải đảo, di cư tự do, khu rừng đặc dụng giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030” (Chương trình 590), Hội đồng nhân dân tại nhiều địa phương như An Giang, Cà Mau, Quảng Trị, Kon Tum đã ra Nghị quyết thực hiện.
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO