Gia Lai: "Xẻ thịt" rừng phòng hộ Chư Pah

(TN&MT) - Đã nhiều lần người dân làng Kon Sơ Lal (xã Hà Tây huyện Chư Pah, tỉnh Gia Lai) phát hiện lâm tặc vận chuyển gỗ khai thác trái phép ở khu vực rừng phòng hộ Đông Bắc Chư Pah qua địa bàn. Trong khi đó, lực lượng kiểm lâm và Ban quản lý rừng bảo không biết?.  

Những lóng gỗ được người dân thu giữ từ 2 xe chở gỗ lậu đêm ngày 18/4.

Dân làng tự vây bắt xe chở gỗ lậu

Như Báo Tài nguyên và Môi trường online đã đưa tin, đêm ngày 18/4, người dân làng Kon Sơ Lal sau khi nghe thông báo có 2 xe chở gỗ lậu chuẩn bị chạy qua địa bàn đã nhanh chóng lập chiến lũy để chặn xe chở gỗ và thu được 10 lóng gỗ tròn (nhóm II), đường kính từ 40 – 80 cm, dài 3 - 3,5 mét, tổng khối lượng khoảng 8,9 m3.

Anh Chanh, một người dân tham gia vây bắt cho biết, đã nhiều lần người dân phát hiện và tự tổ chức vây bắt các xe chở gỗ lậu như thế này, nhưng xe chở gỗ chạy tốc độ nhanh nên không chặn lại được. Lần này chiếc xe bị nổ lốp nên phải dừng lại.

Đồng thời, anh Chanh cho biết thêm, sau khi xe gỗ bị dân làng chặn lại có một người đàn ông được gọi tên là ABoy đến thương lượng đề nghị đưa 5 triệu đồng để thả cho xe gỗ đi nhưng người dân không đồng ý. “Dân làng chúng tôi tuy nghèo thật nhưng không bao giờ bán rừng để lấy tiền. Chỉ muốn giữ lấy rừng thôi”, anh Chanh nói. Khi chúng tôi đề nghị được vào tận hiện trường khai thác gỗ của lâm tặc để tìm hiểu, dân làng Kon Sơ Lal rất hăng hái, tình nguyện dẫn đường. Chúng tôi cùng các cán bộ kiểm lâm và Ban quản lý rừng phòng hộ Chư Pah bắt đầu cuộc hành trình tìm đến nơi rừng Chư Pah đang “chảy máu”.

Một cây gỗ lớn chuẩn bị được xẻ thành hộp.

Nhiều khoảng rừng bị phá

Cách trụ sở UBND xã Hà Tây gần 10 km và tiếp tục đi bộ theo con đường lâm tặc chở gỗ ra trước đó, chúng tôi vào đến được một khu rừng nguyên sinh cả trăm năm tuổi. Trên đường đi, rất nhiều những gốc cây nhỏ vừa khô nhựa vì mới bị chặt để mở đường đi vào rừng.

Sau gần 2 giờ đi bộ vượt qua những con dốc dài thẳng đứng, chúng tôi đến điểm khai thác gỗ đầu tiên. Tại đây có hàng chục cây gỗ lớn, đường kính từ 60cm đến hơn 1m bị chặt hạ không thương tiếc, nằm la liệt ở một khoảng rừng. Có những gốc cây 4 người ôm không hết. Nhiều cây gỗ màu đỏ chỉ mới vừa chặt hạ, lá vẫn còn xanh, thân cây rỉ nhựa màu trắng sữa. Một số gốc cây đã được cắt khúc, xẻ thành hộp vuông. Anh Đỉu, người dẫn chúng tôi đi bức xúc: “Chúng em đã báo cáo nhiều lần lên chính quyền xã về việc lâm tặc vào phá rừng nhưng không thấy xử lý. Rừng bị tàn phá thế này, xót xa quá!”.

Tại thời điểm đó, chúng tôi còn nghe thấy tiếng cưa máy đang cưa gỗ ngay gần đó. Cả đoàn người lần theo tiếng cưa đến được một điểm khai thác đã được người dân phát hiện trước đó. Khi tiếng cưa đã nghe rất gần rồi bỗng im bặt. Anh Chanh, đưa mắt nhìn xung quanh rồi cầm hòn đất ném về phía bụi rậm. Một người đàn ông đang nấp trong bụi cây chạy vụt ra rồi mất tích sâu trong rừng.

Kiểm tra vị trí người đàn ông vừa ngồi trốn, đoàn phát hiện một cưa máy còn đang nóng và một số đồ phụ trợ. Cách đó mấy mét, một gốc cây lớn đang bị cưa lỡ dở. Tại địa điểm này, có vô số gốc gỗ lớn, chủ yếu là gỗ sao và dầu đã bị đốn hạ đang còn rỉ nhựa tươi. Đặc biệt, có một con đường đang được mở nhằm vận chuyển số gỗ này ra khỏi rừng.  

Một gốc cây lớn nằm ngang giữa rừng đang còn chảy nhựa.

Dân bảo đã báo cáo, chính quyền bảo chưa nghe?

Trao đổi về việc rừng trên địa bàn xã Hà Tây ngang nhiên bị tàn phá, ông Đinh Sứk, Chủ tịch UBND xã Hà Tây khẳng định: “Xã chưa hề nghe người dân ý kiến gì về việc này. Nếu có phản ánh, chúng tôi sẽ cho lực lượng dân quân, công an xã đến giải quyết ngay”.

Ông Trần Đức Thiên Thái, cán bộ kiểm lâm phụ trách địa bàn lại cho rằng: “Địa phận rừng bị tàn phá đã giao khoán cho người dân quản lý, nên để xảy ra việc lâm tặc khai thác gỗ trái phép khiến họ sợ trách nhiệm, không dám nhận và báo cáo lên chính quyền địa phương”. Ông Thái còn khẳng định, ở địa bàn có hai cán bộ kiểm lâm phụ trách nhưng không ai phát hiện sự việc và nhận được phản ánh của người dân.

Những gốc cây chưa kịp xẻ còn nằm ngổn ngang.

Còn ông Nguyễn Quốc Thuận, Trưởng Ban quản lý rừng phòng hộ Đông Bắc Chư Pah cho biết, địa điểm bị khai thác gỗ thuộc tiểu khu 185, đã giao cho người dân quản lý. Để lâm tặc phá rừng là do người dân không quản lý tốt và báo cáo sự việc lên các ngành chức năng, nên người dân phải chịu trách nhiệm!

Trao đổi về việc tại sao lâm tặc có thể mở đường và vận chuyển gỗ ngang qua trạm của Ban quản lý rừng Đông Bắc Chư Pah, ông Nguyễn Quốc Thuận cho rằng: “Con đường lâm tặc mở vào rừng không thuộc trách nhiệm của chúng tôi. Từ tháng hai tới giờ cứ tối thứ 6 là chúng tôi rút toàn bộ người ra khỏi trạm đặt ở làng Kon Sơ Lal. Có thể lâm tặc lợi dụng thời gian này để vận chuyển”.

Được biết, hiện lực lượng chức năng huyện Chư Pah đang tiến hành kiểm kê rừng bị mất. Sau đó sẽ báo cáo lên huyện và có phương pháp xử lý.

Bài & ảnh: Quế Mai