Đồng Nai: Tích cực ứng phó với biến đổi khí hậu

02/12/2014 00:00

(TN&MT) - UBND tỉnh Đồng Nai đã ra Quyết định số 1796/QĐ-UBND thành lập Ban chỉ đạo triển khai thực hiện kế hoạch ứng phó với BĐKH.

(TN&MT) - Bên cạnh các sự phát triển nhanh chóng của nền kinh tế-xã hội, Đồng Nai là một tỉnh có nhiều nguồn tài nguyên đa dạng và phong phú tài nguyên khoáng sản có vàng, thiếc, kẽm, nhiều mỏ đá, cao lanh, than bùn, đất sét, cát sông,.... Ngoài ra, Đồng Nai là một trong những tỉnh có trung tâm da dạng sinh học phong phú nhất khu vực trung tâm Đông Nam Bộ, có những đặc trưng đa dạng sinh học mà ít nơi nào có được. Đứng trước nguy cơ ảnh hưởng và cảnh báo về biến đổi khí hậu (BĐKH), đồng thời để từng bước hoàn thành Chương trình mục tiêu quốc gia ứng phó với BĐKH, năm 2010, UBND tỉnh Đồng Nai đã ra Quyết định số 1796/QĐ-UBND thành lập Ban chỉ đạo triển khai thực hiện kế hoạch ứng phó với BĐKH và thành lập Tổ Chuyên viên giúp việc Ban chỉ đạo…
   
Từ những dự án khả thi…
   
  Ông Nguyễn Ngọc Thường, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Đồng Nai cho biết, trong năm 2010, Sở đã hoàn thành Dự án tổng thể về “Ứng phó BĐKH trên địa bàn tỉnh Đồng Nai giai đoạn 2010 – 2015 và định hướng đến năm 2020” và đã trình nộp Kế hoạch hành động ứng phó BĐKH tỉnh Đồng Nai giai đoạn 2010 –2015 và định hướng đến năm 2020 cho UBND tỉnh Đồng Nai vào năm 2011. Dự án đã bước đầu nghiên cứu, đánh giá các đặc điểm về khí hậu và thủy văn của tỉnh Đồng Nai trong những năm gần đây trước hiện tượng BĐKH và nhận thấy khí hậu và thủy văn trên địa bàn tỉnh đang có những biến động đáng chú ý. Các số liệu thu thập được cho thấy tình hình nhiệt độ và lượng mưa ở địa phương có xu thế tăng nhưng lại phân bố không đồng đều.
   
  Trong những năm gần đây lượng mưa và lũ đầu nguồn đang giảm dần ở các huyện phía Bắc và có xu thế tăng dần xuống phía Nam, Dự án này cũng đã khái quát được tình trạng các nguồn tài nguyên cũng như đặc điểm kinh tế xã hội của tỉnh trong những năm qua và quy hoạch phát triển kinh tế xã hội trong tương lai. Đồng Nai có nguồn tài nguyên nước và rừng phong phú và là một khu vực có đa dạng sinh học cao. Đặc biệt, Đồng Nai là tỉnh công nghiệp rất phát triển, với 25 khu công nghiệp và 14 cụm công nghiệp đang hoạt động trên địa bàn toàn tỉnh, với các đặc điểm khí hậu, thủy văn, kinh tế xã hội, nguồn tài nguyên cũng như quy hoạch phát triển kinh tế xã hội của tỉnh, dựa vào kịch bản BĐKH của Việt Nam kết hợp với  một số phương pháp đánh giá tác động, Dự án cũng đã đánh giá tổng thể tác động của BĐKH đến các lĩnh vực, ngành trên địa bàn tỉnh như: tài nguyên nước, nông nghiệp, công nghiệp, sức khỏe con người, năng lượng, giao thông đô thị, đa dạng sinh học... Từ đó,  Dự án đã  bước đầu định hướng các giải pháp ứng phó với BĐKH đối với từng lĩnh vực, khả năng lồng ghép vào các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội khác, đồng thời xây dựng danh mục các dự án ưu tiên ứng phó với BĐKH cho tỉnh.
    
   
Đồng Nai đã tích cực chuyển đổi cơ cấu sử dụng đất đảm bảo sản xuất an toàn, hiệu quả ngay cả trong BĐKH. Ảnh: Một KCN ở Đồng Nai
    
Tuy nhiên, Dự án đã dựa vào kịch bản BĐKH và nước biển dâng của Việt Nam, trong đó việc đánh giá dựa trên kịch bản trung bình cho Nam Bộ mà chưa có kịch bản riêng cho tỉnh Đồng Nai. Trong khi đó, với vị trí địa lý, địa hình khác nhau, mỗi một địa phương sẽ có những đặc điểm khí hậu, thủy văn và kinh tế - xã hội khác nhau. Hơn nữa, Đồng Nai là một tỉnh có mật độ tập trung công nghiệp cao, đặc điểm và khả năng phát thải khí nhà kính của tỉnh sẽ khác với các địa phương khác. Do đó, những biến đổi về khí hậu trên địa bàn tỉnh sẽ có những đặc điểm riêng nên việc sử dụng kịch bản BĐKH và nước biển dâng của Việt Nam để đánh giá các tác động của BĐKH đến các lĩnh vực, ngành trên địa bàn tỉnh của Dự án chỉ mang tính tổng quát để có cái nhìn tổng thể về ứng phó với BĐKH nhưng chưa đưa ra được những tác động cụ thể, tính chính xác cao cũng như những định hướng ứng phó với BĐKH và nước biển dâng, nhất là khả năng dễ tổn thương của các hệ thống lĩnh vực, ngành.
   
  Tiếp đó, vào năm 2011, UBND tỉnh Đồng Nai đã ban hành Quyết định số 3363/QĐ-UBND  về việc Ban hành Kế hoạch ứng phó với BĐKH trên địa bàn tỉnh Đồng Nai giai đoạn 2011 – 2015. Theo đó, mục tiêu chiến lược của Kế hoạch là đánh giá được mức độ tác động của BĐKH đối với các lĩnh vực, ngành và địa phương trong từng giai đoạn và xây dựng được kế hoạch hành động cụ thể có tính khả thi để ứng phó hiệu quả với BĐKH cho từng giai đoạn ngắn hạn và dài hạn, nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững của tỉnh, tận dụng các cơ hội phát triển nền kinh tế theo hướng các-bon thấp và tham gia cùng cả nước trong nỗ lực giảm nhẹ BĐKH. Nhiệm vụ trọng tâm cần thực hiện ngay là đánh giá diễn biến khí hậu; xây dựng các kịch bản BĐKH, đặc biệt là nước biển dâng; đánh giá tác động của BĐKH đến các lĩnh vực, các ngành và các địa phương.
   
  Nối tiếp các thành quả đã đạt được, Sở Tài nguyên và Môi trường Đồng Nai đã thực hiện dự án “Đánh giá tác động của BĐKH và nước biển dâng, xây dựng kịch bản BĐKH và nước biển dâng cho tỉnh Đồng Nai đến năm 2100” và đã hoàn thành trong năm 2011. Dự án đã đưa ra kịch bản BĐKH và nước biển dâng cho tỉnh Đồng Nai ở các mốc thời điểm năm 2020, năm 2030, năm 2050 và năm 2100, đưa ra các kết quả đánh giá tác động của biến đổi về các lĩnh vực tài nguyên nước, nông nghiệp, năng lượng, hạ tầng kỹ thuật, sinh kế – sức khỏe công đồng, du lịch, thương mại – dịch vụ, an ninh và đa dạng sinh học.
   
  Đồng thời, cũng đã đưa ra các phương án và lộ trình thực hiện phương án đối với một số lĩnh vực có mức tác động ở mức 2 (tác động ít) gồm: tài nguyên nước, nông nghiệp, năng lượng, sinh kế và sức khỏe cộng đồng, hạ tầng kỹ thuật. Đây là cơ sở để thực hiện các dự án đánh giá tác động của BĐKH đến các lĩnh vực, các ngành trong giai đoạn tiếp sau. Bên cạnh 2 dự án do Sở Tài nguyên và Môi trường Đồng Nai thực hiện như trên, Sở cũng đã tiến hành nhiều hoạt động góp phần tích cực vào công tác ứng phó BĐKH đối với ngành Tài nguyên và Môi trường.
   
Đến các giải pháp thực tiễn
   
  Theo Chương trình mục tiêu quốc gia ứng phó BĐKH, Sở Tài nguyễn và Môi trường Đồng Nai đã triển khai thực hiện dự án “Xây dựng và triển khai kế hoạch hành động ứng phó với BĐKH tỉnh Đồng Nai giai đoạn 2011 – 2015” để đánh giá tác động của BĐKH và nước biển dâng đến các lĩnh vực do ngành quản lý; xác định các giải pháp ứng phó với BĐKH và nước biển dâng đối với các lĩnh vực do ngành quản lý; tích hợp các vấn đề biến đổi khí hậu vào các chương trình, kế hoạch và quy hoạch của ngành; triển khai thực hiện các nhiệm vụ liên quan khác như: cải thiện, nâng cấp hệ thống quan trắc khí hậu và cảnh báo sớm BĐKH, thiên tai; xây dựng mô hình quản lý tổng hợp lưu vực sông, mô hình quản lý tổng hợp dải ven sông, hồ theo hướng thích ứng với BĐKH; nâng cao khả năng dự báo, cảnh báo phục vụ phòng chống và giảm nhẹ thiên tai; đề xuất các giải pháp khắc phục hậu quả sau thiên tai; thực hiện các dự án thí điểm với kinh phí khoảng 7 tỷ đồng. Bên cạnh đó, triển khai thực hiện dự án “Chương trình kiểm kê hiện trạng phát thải khí nhà kính của các lĩnh vực sản xuất công nghiệp và các lĩnh vực khác trên địa tỉnh Đồng Nai, đề xuất biện pháp giảm thiểu giai đoạn 2011 – 2015” nhằm định lượng phát thải khí nhà kính, từ đó xác định được các lĩnh vực làm phát thải nhiều khí nhà kính và đề xuất các biện pháp về công nghệ, quản lý phù hợp với từng lĩnh vực khác nhau với tổng kinh phí khoảng 2 tỷ đồng…
   
  Riêng đối với công tác quản lý về quy hoạch sử dụng đất, Sở Tài nguyên và Môi trường Đồng Nai đã tích cực chuyển đổi cơ cấu sử dụng đất cho phù hợp đảm bảo sản xuất an toàn, hiệu quả ngay cả trong BĐKH; bố trí quy hoạch thành các tiểu vùng gắn với yêu cầu đầu tư thuỷ lợi để sản xuất 2 hoặc 3 vụ, thành lập các vùng chuyên canh, vùng sản xuất nông sản hàng hoá, vừa đảm bảo tiêu thụ nội địa vừa đảm bảo yêu cầu xuất khẩu; ban hành các chính sách thông thoáng, ­ưu đãi, thủ tục hành chính phải nhanh, gọn để thu hút các nhà đầu tư­ trong và ngoài tỉnh cũng nh­ư nhà đầu t­ư n­ước ngoài đầu t­ư vốn khai thác tiềm năng đất đai vào phát triển sản xuất nông-lâm-thủy sản, công nghiệp, du lịch và dịch vụ tạo thêm nhiều việc làm, tăng nguồn thu cho ngân sách địa ph­ương và nâng cao hiệu quả sử dụng đất; phát triển kinh tế phải gắn liền phát triển xã hội, xây dựng hạ tầng, phúc lợi công cộng để phục vụ sản xuất, dân sinh, góp phần phát triển bền vững.
   
  Ông Nguyễn Ngọc Thường nhấn mạnh, việc xây dựng kế hoạch hành động thích ứng với BĐKH của tỉnh Đồng Nai là công việc thật sự cần thiết và tất yếu. Song, việc triển khai thực hiện các dự án thích ứng với BĐKH đòi hỏi phải có những cơ chế, chính sách, kinh phí hỗ trợ của Nhà nước. Để định hướng các giải pháp đối với từng lĩnh vực và khả năng lồng ghép vào các chương trình kế hoạch phát triển trước hết cần phải phân tích, xem xét các kế hoạch phát triển thông qua định hướng phát triển kinh tế xã hội tỉnh Đồng Nai đến năm 2020. Đồng thời, dựa trên những đánh giá tác động của BĐKH đối với các lĩnh vực và xem xét các cơ hội ứng phó với BĐKH của từng lĩnh vực, các giải pháp sẽ được đưa ra nhằm làm tăng cơ hội thích ứng cho ngành, lĩnh vực bị tác động. Những giải pháp đã được đề xuất sẽ được lồng ghép vào các chương trình phát triển của tỉnh để tăng khả năng thực hiện và tăng cơ hội ứng phó với BĐKH trên địa bàn toàn tỉnh.
   
Tú Nguyễn
   
   
  
(0) Bình luận
Nổi bật
Đừng bỏ lỡ
Đồng Nai: Tích cực ứng phó với biến đổi khí hậu
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO