Doanh nghiệp được bảo lãnh vay vốn đầu tư tiết kiệm năng lượng

Tại hội thảo khởi động Dự án vừa diễn ra, Ban quản lý dự án đã giới thiệu về sự thành lập Quỹ RSF, với mục tiêu nhằm cung cấp bảo lãnh tín dụng cho các khoản vay với mục đích thực hiện các hoạt động tiết kiệm năng lượng trong lĩnh vực công nghiệp. Quỹ có tổng quy mô lên tới 75 triệu USD, sử dụng nguồn viện trợ ODA có hoàn trả của Quỹ Khí hậu Xanh, thông qua Ngân hàng Thế giới.

Với việc nhận bảo lãnh RSF, các tổ chức tài chính sẽ giảm thiểu rủi ro khi thực hiện các khoản cho vay với mục đích đầu tư tiết kiệm năng lượng. Mặt khác, giúp doanh nghiệp tăng khả năng tiếp cận vốn để thực hiện các khoản đầu tư liên quan đến mua sắm, lắp đặt, chạy thử hoặc trang bị thêm hay cải tạo, nâng cấp thiết bị để tăng hiệu suất sử dụng năng lượng.

Tham gia vào mô hình Quỹ RSF, các tổ chức tài chính hưởng lợi từ việc có thêm một sản phẩm cho vay trong lĩnh vực tiết kiệm năng lượng. Đồng thời, tăng cường năng lực cho đội ngũ thẩm định, giám sát các dự án đầu tư hiệu quả năng lượng, tăng quy mô cho vay hiệu quả năng lượng cho các ngành công nghiệp.

Từ phía các doanh nghiệp công nghiệp và đơn vị ESCO, đối tượng hưởng thụ cuối, lợi ích thiết thực đến từ việc thêm vốn đầu tư cải tiến công nghệ, giảm tiêu thụ năng lượng. Từ đó giảm chi phí sản xuất, tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường trong và ngoài nước.

Bên cạnh đó, các cơ quan/đơn vị trực tiếp tham gia thực hiện dự án, như đơn vị quản lý nhà nước về tiết kiệm năng lượng ở Trung ương và địa phương, các trung tâm tiết kiệm năng lượng trên phạm vi cả nước được tăng cường năng lực về quản lý ngành, xây dựng đồng bộ hệ thống dữ liệu để phục vụ cho công tác quản lý, số liệu trong lĩnh vực tiết kiệm năng lượng.

Theo ông Trịnh Quốc Vũ, Phó Vụ trưởng Vụ Tiết kiệm năng lượng (Bộ Công Thương), việc vận hành quỹ RSF sẽ do Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội thực hiện, thuộc hợp phần 1 của dự án VSUEE. Hợp phần 2 sẽ cung cấp hỗ trợ kỹ thuật và tăng cường năng lực để thúc đẩy việc sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong ngành công nghiệp.

Hiện, các ngành công nghiệp của Việt Nam chiếm hơn 47% tổng tiêu thụ năng lượng toàn quốc. Từ khảo sát của Chương trình Quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2019 - 2030, VNEEP3 cho thấy, dư địa tiềm năng tiết kiệm năng lượng của Việt Nam trong công nghiệp còn khả thi từ 20-30%. Tuy nhiên, việc đầu tư tiết kiệm năng lượng trong các doanh nghiệp công nghiệp nói chung còn chưa tương xứng với lợi ích có thể đem lại.

Theo ông Chu Bá Thi, chuyên gia năng lượng của Ngân hàng Thế giới, bên cạnh những nguyên nhân về nhận thức, áp lực chi phí năng lượng trong tổng chi phí sản xuất chưa cao, còn có yếu tố hết sức quan trọng là vốn.

Các giải pháp kỹ thuật có thể đem lại hiệu quả sử dụng năng lượng rõ rệt, như: nâng cấp thiết bị hiệu suất cao, thu hồi nhiệt thải, tích hợp năng lượng tái tạo đều cần nguồn vốn tương đối lớn. Bên cạnh đó, thời gian thu hồi vốn dài, năng lực quản lý, thẩm định của các tổ chức tài chính trong lĩnh vực hiệu quả năng lượng hạn chế, các cơ chế cho vay chưa hấp dẫn, chưa thực sự khuyến khích doanh nghiệp đầu tư tiết kiệm năng lượng… đã tạo ra các rào cản khiến thị trường đầu tư tiết kiệm năng lượng chưa bứt phá trong thời gian qua.

“Chúng tôi kỳ vọng dự án sẽ thực hiện thí điểm cơ chế bảo lãnh tín dụng đối với các dự án đầu tư về tiết kiệm năng lượng, tháo gỡ một số rào cản, vướng mắc hiện tại về quy định tiếp cận các nguồn vốn thương mại, tạo động lực huy động các nguồn lực tài chính, thúc đẩy các bên liên quan gồm doanh nghiệp, các ngân hàng thương mại triển khai các dự án, phát triển thị trường đầu tư cho tiết kiệm năng lượng” – ông Trịnh Quốc Vũ chia sẻ.

Việc thành lập và vận hành Quỹ RSF là một nỗ lực dài hơi giữa Bộ Công Thương và Ngân hàng Thế giới, nhằm mở rộng và đẩy mạnh các hoạt động tiết kiệm năng lượng trong khối doanh nghiệp công nghiệp. Từ đó, đóng góp hiệu quả vào mục tiêu Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả (VNEEP) và các cam kết của Việt Nam trong Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu.

Trong hai ngày 5 – 6/5, tại Hà Nội, Bộ Công Thương cùng các chuyên gia từ Ngân hàng thế giới sẽ tổ chức tập huấn chuyên sâu cho các tổ chức tài chính tham gia Dự án, các doanh nghiệp công nghiệp và công ty dịch vụ năng lượng. Cũng trong khuôn khổ dự án, các hội thảo tương tự sẽ được tổ chức tại Đà Nẵng và thành phố Hồ Chí Minh trong thời gian tới.