Dân xóm nhà tạm phố biển Nha Trang: Thấp thỏm mùa lũ về

   

   

   

   

  Nằm ngay giữa lòng thành phố Nha Trang, hàng trăm căn nhà được dựng tạm, xiêu vẹo – mà người dân địa phương quen gọi là “nhà chồ” lơ lửng bên cầu Trần Phú, phường Vĩnh Phước. Những căn nhà chồ này làm theo kiểu nhà sàn, cột gỗ được đóng xuống lòng sông, phía trên lát ván ép, cách mặt nước chừng 1,5-2 m. Hầu hết các căn nhà đều chật hẹp, diện tích chỉ 15-20 m2  nhưng có đến 5-6 người ở. Biển có thể “nuốt” nhà bất cứ lúc nào nên chẳng ai dám sắm sanh gì.

   

   

   

  Mỗi mùa mưa bão về, người dân ở khu nhà chồ đều phải ngủ trong cảnh sẵn sàng “chạy sóng” giữa đêm khuya. Những ký ức đau thương vì mất người, mất của…vẫn còn hằn nguyên trong tâm trí của những người dân xóm nhà chồ. Ông Nguyễn Văn Biên, một người dân có nhà bị sóng đánh chìm trong đợt bão lũ hồi cuối năm ngoái buồn bã: “Đêm 8/11, từng đợt sóng cao khoảng 3 m đánh ập vào vách nhà ầm ầm. Sóng phủ qua mái nhà, nước xối xuống ào ào. Khoảng 1 giờ, căn nhà của tôi lắc mạnh rồi đổ sụp xuống sông. Nhìn tài sản bị sóng gió nuốt chửng, gia đình tôi rất đau lòng, cũng may mà cả nhà đã kịp di dời”.

   

  Theo UBND phường Vĩnh Phước, toàn khu vực có hơn 200 nhà chồ được dựng lên mép sông. Trong đó, có 60 hộ ở tổ 6 Hà Ra là nguy hiểm nhất vì nằm ở mép ngoài, chịu tác động trực tiếp của sóng biển từ cửa sông Cái. Tuy năm nào người dân cũng tốn tiền gia cố, sửa chữa nhưng vẫn có vài căn nhà bị sóng đánh sập, thậm chí có năm sập đến 49 nhà. Tất cả rác thải sinh hoạt của người dân và chất thải gia súc đều được đổ xuống dưới sàn nhà để nước cuốn đi. Qua năm tháng, rác thải tích tụ phía dưới nhà chồ, gây ô nhiễm môi trường, phát sinh ruồi muỗi, ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân.

   

  Cùng tình cảnh là khu nhà chồ của khoảng 70 hộ dân nằm sát biển thuộc phường Vĩnh Nguyên. Tồn tại đã hơn 50 năm nay, do nước biển xâm thực lấn sâu vào đất liền khiến người dân phải dựng cột, kê nhà lên cao. Những ngày biển động sóng có khi đánh phủ qua mái nhà khiến người dân rất lo lắng. Anh Hồ Đại, một người sống tại khu nhà chồ gần 20 năm cho biết: “Tháng 10, tháng 11 là lúc biển động mạnh nhất, cả khu này hầu như nhà nào cũng bị sóng đánh hư hại. Nhiều nhà bị sóng đánh sụp, dân chúng tôi cũng chỉ biết bỏ của chạy lấy người. Biết nguy hiểm nhưng gia đình cũng ráng ở vì không có tiền thuê nhà”. Theo UBND phường Vĩnh Nguyên, những trận bão vào Nha Trang khu nhà chồ đều lãnh hậu quả. Như trận bão năm 1993, gần 50 căn nhà chồ nơi đây đã bị cuốn trôi xuống biển. Trận bão năm 2009, nơi đây cũng bị sập gần 30 căn nhà chồ. Gần nhất, năm 2010, 6 căn nhà cũng bị sóng cuốn trôi...

   

   

  Hiểm nguy rình rập thế nhưng hầu hết cư dân ở nhà chồ đều là lao động nghèo, chủ yếu làm thuê trên các tàu cá, ước mơ về một căn nhà kiên cố ở trên bờ đối với họ là quá xa vời. Ông Lâm Thành Diệu, một người dân ở xóm nhà chồ phường Vĩnh Phước, TP. Nha Trang chia sẻ: Xóm nhà chồ chủ yếu là người nghèo từ nhiều nơi tụ về. Không có điều kiện mưu sinh trên bờ nên phải dựng những căn nhà lá, nhà ván chỗ nước cạn để mưu sinh bằng nghề đánh cá.

   

  Nhà nghèo, con đông, cha mẹ phải lo cái ăn cái mặc cho con cái cũng đủ mệt nên phần lớn con em của xóm nhà chồ phải bỏ học giữa chừng. “Cũng mang tiếng ở thành phố như người khác nhưng lớp trẻ ở đây làm gì có tương lai, mịt mù. Đứa nào lớn một chút là bỏ học để đi biển theo cha hoặc vào Sài Gòn làm thuê phụ giúp cha mẹ. Dân chúng tôi ai cũng mong Nhà nước sớm có kế hoạch tái định cư cho chúng tôi để cuộc sống bớt đói khổ”- ông Diệu lo lắng buồn bã.

   

   

   

  Ông Nguyễn Văn Cường - Chủ tịch UBND phường Vĩnh Phước cho biết: Vẫn biết người dân ở xóm nhà tạm là rất nguy hiểm, nhất là thời điểm này, mùa mưa bão và biển động nhưng vì thiếu kinh phí nên  vẫn chưa thể tái định cư cho người dân. UBND phường thường xuyên kiến nghị UBND thành phố và tỉnh về việc di dời các hộ dân khu nhà chồ đến nơi an toàn nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết.

   

  Được biết, từ năm 2003, khu vực tổ 6 Hà Ra và cả khu vực cồn Nhất Trí (phường Vĩnh Phước) thuộc diện quy hoạch Dự án Chỉnh trang đô thị, xây dựng kè và đường dọc bờ sông Cái, TP. Nha Trang. Tuy nhiên, do khó khăn về kinh phí nên đến nay vẫn không thực hiện được. Dự án được đầu tư hoàn chỉnh bao gồm chỉnh trang khu dân cư và bờ kè, số vốn dự kiến khoảng 2.000 tỷ đồng. Ông Huỳnh Kỳ Trầm - Ban quản lý dự án các công trình trọng điểm tỉnh Khánh Hòa cho biết, đây là số kinh phí quá lớn. Tỉnh Khánh Hòa chưa cân đối được vốn nên chưa biết bao giờ dự án được đầu tư. Trước mắt, tỉnh đang tìm giải pháp để tái định cư cho các hộ dân sinh sống trên các nhà chồ.

   

  Mùa mưa bão lại đang về, người dân sinh sống trong những nhà chồ ở trung tâm Thành phố Nha Trang lại tiếp tục nơm nớp nỗi lo mất nhà trước những cơn thịnh nộ của “thủy thần”. Giấc mơ về cuộc sống an cư vẫn là một câu chuyện dài với những người dân nơi đây.

   

  Bài và ảnh: Lan Anh