Dân tộc Lào (Điện Biên) lưu truyền cách làm vải tự nhiên, thân thiện môi trường

Bài và ảnh: Trần Hương – Tuấn Anh | 26/05/2022, 14:40

(TN&MT) - Hiện nay, do điều kiện, nhu cầu sinh hoạt, sự phát triển của xã hội, sự hội nhập giao thoa văn hóa giữa các vùng miền, vì thế đồng bào các dân tộc Điện Biên đã không còn giữ nguyên bản sắc; từ chất liệu vải đến kiểu dáng. Đặc biệt, giới trẻ.

Tuy nhiên, bên cạnh đó thì vẫn còn một cộng đồng người Lào, bản Na Sang 1, xã Núa Ngam, huyện Điện Biên vẫn còn lưu truyền và gìn giữ cách làm vải tự nhiên từ cây bông, thân thiện môi trường.

Dệt vải là một công việc không thể thiếu của phụ nữ đồng bào các dân tộc Tây Bắc, trong đó có dân tộc Lào ở bản Na Sang 1, xã Núa Ngam, huyện Điện Biên hầu như người phụ nữ nào ở vùng cao Tây Bắc làm vải được bắt nguồn từ thời mẫu hệ xa xưa lưu truyền từ thế hệ này, sang thế hệ khác; xuất phát từ nhu cầu cuộc sống của đồng bào vùng cao Tây Bắc, không riêng gì dân tộc Lào ở Điện Biên.

1-2-.jpg

Se sợi chất liệu tự nhiên 100% được làm từ bông vải trồng trên nương

Công đoạn đầu tiên là trồng cây bông vải trên nương, 6 tháng sau hoa bông ở được các chị các mẹ lấy về cán hạt, se sợi, dệt vải. Sau khi dệt xong thành vải thì đến công đoạn hồ vải, nhuộm vải. Tất cả các công đoạn đều trải qua theo một trình tự nhất định, đặc biệt là khâu nhuộm vải. Màu sắc chủ yếu là màu chàm, được lấy từ một loại cây trên rừng. Màu chàm là màu nằm giữa màu xanh lam và màu tím. Tên gọi của nó xuất phát từ xứ tự nhiên, người Thái, người Lào lấy lá hay vỏ cây chàm để nhuộm quần áo.

2-3-.jpg
Cán hạt bông rồi se thành các con suốt vải để se sợi

Và ngoài những công đoạn như trồng bông, cán hạt, se sợi, dệt vải thì có một công đoạn rất quan trọng đó là nhuộm vải; một trong những kỹ thuật truyền thống quan trọng của người dệt vải thủ công. Việc chế biến thuốc nhuộm cùng với kỹ thuật nhuộm vải tất cả đều cần sự tỉ mỉ, khéo léo của người thợ nên công việc này thường được phụ nữ trong gia đình đảm nhiệm.

Báo Tài nguyên và Môi trường trân trọng giới thiệu bạn đọc một số hình ảnh nhuộm vải 100% từ tự nhiên, thân thiện môi trường của đồng bào dân tộc Lào ở Điện Biên.

3-3-.jpg
Công đoạn chuẩn bị làm thuốc nhuộm từ vỏ cây, lá cây rừng
4-2-.jpg
Sợ vải nhuộm xong mang ra giặt nước suối
5-2-.jpg
Sợ vải nhuộm xong mang ra giặt nước suối
6-2-.jpg

Cũng có khi đồng bào nhuộm vải, nhưng muốn đẹp và bền màu thì bà con hay nhuộm từ sợi vải

7.jpg
Nhuộm sợi vải được lên màu từ một loại vỏ cây rừng
8.jpg

Dệt vải, công đoạn cuối cùng của việc làm ra những tấc vải đẹp của đồng bào dân tộc Lào, ở bản Na Sang1, xã Núa Ngam, huyện Điện Biên.

Bài liên quan
  • Bảo Lâm (Cao Bằng): Độc đáo Ngày hội văn hóa dân tộc Lô Lô
    (TN&MT) - Nhằm bảo tồn và phát huy giá trị bản sắc văn hoá các dân tộc, ngày 21/4, tại xóm Cả Đổng, xã Đức Hạnh, UBND huyện Bảo Lâm (Cao Bằng) đã tổ chức Ngày hội văn hóa dân tộc Lô Lô và Lễ đón nhận Bằng xếp hạng di tích cấp tỉnh Bia chùa Tổng Phườn, xã Nam Quang.

(0) Bình luận
Nổi bật
Sức sống dòng sông Mẹ
(TN&MT) - Không biết tự khi nào, sông Nậm Rốm gắn liền với đồng bào các dân tộc ở Điện Biên. Con sông có trong kí ức của những người già bản Thái, từng chứng kiến cuộc đao binh tranh đoạt điêu tàn của giặc Phẻ, bao lần in bóng nghĩa quân áo vải Hoàng Công Chất, rồi đến cuộc chiến chống Pháp năm 1954. Dòng sông có lúc đầy lúc vơi, bên bồi bên lở, đã và đang nuôi dưỡng các thế hệ đồng bào các dân tộc ở Điện Biên.
Đừng bỏ lỡ
  • ĐBSCL: Tích cực tuyên truyền công tác bảo vệ môi trường trong đồng bào DTTS
    (TN&MT) - Nhằm năng cao kiến thức, thay đổi thói quen về công tác bảo vệ môi trường trong đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS), thời gian qua các cơ quan, đơn vị chức năng, chính quyền địa phương,… các tỉnh, thành vùng đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đã tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến những quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường cho đồng bào DTTS thông qua các hội nghị, hội thảo, sinh hoạt tổ nhóm.
  • Dân tộc Lào (Điện Biên) lưu truyền cách làm vải tự nhiên, thân thiện môi trường
    (TN&MT) - Hiện nay, do điều kiện, nhu cầu sinh hoạt, sự phát triển của xã hội, sự hội nhập giao thoa văn hóa giữa các vùng miền, vì thế đồng bào các dân tộc Điện Biên đã không còn giữ nguyên bản sắc; từ chất liệu vải đến kiểu dáng. Đặc biệt, giới trẻ.
  • Nghệ An: Lan toả mô hình bảo tồn nguồn lợi thuỷ sản ở huyện biên giới Tương Dương
    (TN&MT) - Trước nguy cơ cạn kiệt nguồn lợi thuỷ sản tại các khe suối, nhiều xã như Lưu Kiền, Tam Hợp, Tam Thái, Tam Quang…tại huyện biên giới Tương Dương (Nghệ An) đã có những mô hình bảo tồn và đem lại hiệu quả cao, góp phần bảo vệ môi trường, tạo đà phát triển du lịch sinh thái.
  • Về Thánh đường Hồi giáo duy nhất ở Hà Nội dự lễ Ramadan
    Nhân dịp lễ Ramadan 2022, diễn từ 1/4 đến 1/5, Thánh đường Al-Noor tại 12 Hàng Lược, Hoàn Kiếm, Hà Nội mở cửa trở lại sau đại dịch Covid-19. Al-Noor là thánh đường Hồi giáo duy nhất của Hà Nội nói riêng và toàn miền Bắc nói chung.
  • Bảo Lâm (Cao Bằng): Độc đáo Ngày hội văn hóa dân tộc Lô Lô
    (TN&MT) - Nhằm bảo tồn và phát huy giá trị bản sắc văn hoá các dân tộc, ngày 21/4, tại xóm Cả Đổng, xã Đức Hạnh, UBND huyện Bảo Lâm (Cao Bằng) đã tổ chức Ngày hội văn hóa dân tộc Lô Lô và Lễ đón nhận Bằng xếp hạng di tích cấp tỉnh Bia chùa Tổng Phườn, xã Nam Quang.
  • Bình Định: Làng M9 Vĩnh Hòa đẹp làng sạch ngõ
    (TN&MT) - Vĩnh Hòa là một trong 9 xã của huyện miền núi Vĩnh Thạnh, tỉnh Bình Định có phần lớn đồng bào dân tộc Bana sinh sống. Có dịp về thăm Vĩnh Hòa hôm nay, chúng tôi chứng kiến những đổi thay của vùng đất nghèo khó này, nhất là tại làng M9, nơi có 100% đồng bào Bana sinh sống lại đẹp như bức tranh sơn dầu với gam màu xanh lá cây, màu đỏ hoa dâm bụt làm chủ đạo.
  • Hà Tĩnh: Vùng công giáo gương mẫu trong xử lý rác thải F0 cách ly tại nhà
    Ngoài việc quan tâm đến các quy định của ngành Y tế về cách ly, điều trị tại nhà, vấn đề thu gom rác thải sinh hoạt của F0 được bà con giáo dân ở xã Thạch Trung, thành phố Hà Tĩnh hết sức chú ý thực hiện theo chỉ dẫn, hạn chế được nguồn lây cao trong cộng đồng.
  • Nghệ An: Chùa Viên Quang phóng sinh 12 tấn cá xuống sông Lam
    (TN&MT) - Đây được xem là lễ phóng sinh lớn nhất từ trước đến nay tại Nghệ An, Trong lễ phóng sinh này, chùa Viên Quang đã thả xuống sông Lam hơn 12 tấn cá.
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO