Dân mất đất canh tác vì nhường đất cho DA cao tốc La Sơn - Túy Loan

Hòa Bắc là một xã miền núi của huyện Hòa Vang (Đà Nẵng). Đời sống của người dân còn rất khó khăn, thu nhập bấp bênh... Hiện nay, phần lớn các hộ đồng bào Cơ tu sinh sống bằng việc khai thác song mây, lá làm nón trên rừng, khai thác keo lá tràm, lấy củi bán. Các hộ đồng bào Cơ tu đã được nhà nước giao đất giao rừng, nhưng nhiều diện tích không sử dụng được, do diện tích đất nằm trên đồi núi cao, đất đá bạc màu, không có đường giao thông.

Dự án thủy điện Sông Nam-Sông Bắc đã dừng thi công từ năm 2010, nhưng vẫn không được thu hồi đất cho nhân dân sản xuất

Do thực hiện di dời, giải tỏa theo chủ trương chung đảm bảo tiến độ thi công dự án đường cao tốc La Sơn - Túy Loan, có nhiều hộ dân ở 2 thôn Tà Lang, Giàn Bí (xã Hòa Bắc, huyện Hòa Vang, TP. Đà Nẵng) bị giải tỏa di dời nhà ở, đất sản xuất. Hiện nay, từ nguồn kinh phí của dự án đã đầu tư Khu tái định cư Tà Lang, Giàn Bí với kinh phí 89 tỷ đồng, trên diện tích hơn 87 nghìn m2, đất ở được chia thành 58 lô. 

Theo kế hoạch, việc xây nhà ở cho đồng bào 2 thôn sẽ theo thiết kế truyền thống, nhằm bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa đồng bào dân tộc. Phòng VHTT huyện Hòa Vang đã lấy ý kiến tham vấn ở đồng bào, UBND xã cũng đang xây dựng đề án phát triển du lịch, giữ gìn bản sắc của đồng bào Cơ tu. UBND TP. Đà Nẵng cũng đã có văn bản đồng ý hỗ trợ cho UBND xã Hòa Bắc 200 triệu đồng, để xã vận động đồng bào di dời mồ mả, tự cải tạo mặt bằng tại khu đất đã được Sở Xây dựng thống nhất. UBND xã Hòa Bắc đã phối hợp với Viện quy hoạch đo đạc lập hồ sơ thiết kế, dự toán.

Tuy nhiên, cho đến nay, đã là cuối tháng 11/2016, dự án xây dựng Khu tái định cư Tà Lang, Giàn Bí và khu nghĩa trang thôn Tà Lang, Giàn Bí vẫn chưa được triển khai. Người dân 2 thôn đề nghị UBND TP. Đà Nẵng yêu cầu đơn vị thi công dự án sóm triển khai, hoàn thành để nhân dân ổn định chỗ ở, an tâm sản xuất phát triển triển kinh tế…

Điều đáng nói, trên địa phận xã Hòa Bắc thời gian qua, dự án đường cao tốc La Sơn - Túy Loan còn ảnh hưởng đến hơn 40 hộ dân ở thôn Phò Nam, phải giải tỏa, di dời. Đã hơn 1 năm qua, công tác di dời, giải tỏa vẫn “dậm chân tại chỗ”, nhiều hộ dân đã di dời, nhưng chưa có đất tái định cư vẫn phải che chắn vật liệu thô sơ, dựng lều lán tạm bợ để sinh sống. UBND TP. Đà Nẵng cũng đã quy hoạch 17,7 ha đất cho dự án trung tâm hành chính xã Hòa Bắc tại khu vực ven sông Cu Đê, thuộc thôn Phò Nam. Theo đó sẽ phân đất tái định cư cho các hộ di dời giải tỏa thuộc dự án cao tốc La Sơn - Túy Loan, và một số hộ dân thuộc vùng nguy cơ sạt lở, thấp trũng.

Dự án xây dựng Khu tái định cư Tà Lang, Giàn Bí vẫn chưa được triển khai, người dân tuy đã bàn giao mặt bằng nhưng phải sống trong lán trại tạm bợ

Tuy nhiên, theo ông Thái Văn Hoài Nam - Phó Chủ tịch UBND xã Hòa Bắc, cho đến hiện tại, đã là cuối năm 2016, dự án trung tâm hành chính xã Hòa Bắc vẫn chưa thấy “dấu hiệu” sẽ san ủi, đổ đất để hoàn thành mặt bằng và xây dựng cơ sở hạ tầng. Người dân đang rất mong muốn dự án sớm triển khai để ổn định cuộc sống.

Qua tìm hiểu, PV được biết, ngoài những bất cập trong khâu di dời, giải tỏa và xây dựng Khu tái định cư Tà Lang, Giàn Bí cho người dân nơi đây, cũng tại 2 thôn Tà Lang, Giàn Bí, trong năm 2016, UBND xã Hòa Bắc đã phối hợp phòng NN-PTNT huyện xây dựng phương án, tổ chức khảo sát thực tế đề nghị cấp trên thu hồi đất rừng và tổ chức giao đất rừng cho đồng bào dân tộc theo chủ trương của thành phố. Đã có 116 hộ được giao đất rừng theo dự án, có 20 hộ đã có đất xin cấp giấy chứng nhận QSDĐ. Đến thời điểm hiện nay đã ký lập hồ sơ giao đất cho người dân 2 thôn.

Vậy nhưng, để triển khai dự án thủy điện Sông Nam - Sông Bắc, đã có gần 1000 ha đất rừng của đồng bào 2 thôn Tà Lang, Giàn Bí bị thu hồi. Từ năm 2010 đến nay, dự án thủy điện vẫn không tổ chức triển khai dự án, toàn bộ diện tích đất lâm nghiệp tại đây đều bỏ hoang. Trong khi đó, người dân xã Hòa Bắc, đặc biệt là 2 thôn Tà Lang, Giàn Bí lại thiếu đất sản xuất, có nhu cầu sử dụng quỹ đất này để canh tác nhằm đảm bảo cuộc sống. “Hiện người dân rất mong muốn, nếu dự án không thể tiếp tục triển khai, họ đề nghị mong UBND TP. Đà Nẵng công bố hủy Dự án thủy điện Sông Nam - Sông Bắc và phân bố quỹ đất cho nhân dân sản xuất” - ông Thái Văn Hoài Nam nói.

Dự án xây dựng Khu tái định cư Tà Lang, Giàn Bí vẫn còn “nằm trên giấy”, khiến người dân bức xúc

Cũng theo ông Nam, hiện tại khu vực thôn Tà Lang, Giàn Bí rất cần các ngành chức năng thành phố tiến hành khảo sát, cắm mốc ranh giới giữa xã Hòa Bắc, huyện Hòa Vang với xã Hưng Lộc, huyện Nam Đông, tỉnh Thừa Thiên - Huế, để thuận lợi cho công tác quản lý, bảo vệ rừng, phòng chống tình trạng tranh chấp đất rừng và chặt phá rừng trái phép...

Trao đổi với PV, bà Dương Thị Lệ - Phó Chủ tịch HĐND xã Hòa Bắc cho biết, từ những kiến nghị của nhân dân, của cử tri trong các lần tiếp xúc cử tri gần đây, HĐND xã Hòa Bắc đã tổng hợp, báo cáo gửi Thường trực HĐND huyện, thành phố. Đây là những vấn đề nổi cộm, bức xúc trên địa bàn xã Hòa Bắc, rất cần được xử lý, giải quyết sớm, dứt điểm để người dân ổn định cuộc sống của mình.

Bài & ảnh: Xuân Lam