Nhiều đơn thư phức tạp
Trong giai đoạn 2016-2021, UBND huyện Đắk R’lấp (tỉnh Đắk Nông) đã tiếp 1.633 lượt công dân; đồng thời, tiếp nhận 1.411 vụ khiếu nại, tố cáo (KNTC), trong đó có 29 vụ đông người. Nội dung đơn thư chủ yếu liên quan đến công tác bồi thường, giải tỏa, tái định cư và tranh chấp, quản lý sử dụng đất tại địa phương.
Theo Trưởng Phòng TN&MT huyện Đắk R’lấp Lê Đình Sáu, phần lớn các vụ việc KNTC trên địa bàn liên quan đến 2 dự án lớn là: Nhà máy Alumin Nhân Cơ; Khu công nghiệp Nhân Cơ. Trong số này, các vụ việc tập trung chủ yếu ở lĩnh vực đất đai. Ông Sáu cho rằng, công tác thu hồi đất, giải phóng mặt bằng và cấp đất tái định cư có thời điểm còn chậm trễ, chưa kịp thời. Đây là những nguyên nhân chủ yếu làm phát sinh đơn thư, KNTC tại địa phương.
Còn tại huyện Đắk Song, tình hình KNTC cũng có xu hướng diễn biến phức tạp. Số lượt công dân và lượng đơn thư ngày càng tăng cao. Trong đó, số vụ việc đông người, phức tạp ngày càng nhiều. Theo UBND huyện Đắk Song, nội dung công dân kiến nghị, KNTC chủ yếu liên quan đến thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Nguyên nhân xuất phát từ việc xác định giá đất, giá nhà ở thu hồi do UBND tỉnh Đắk Nông quy định thấp hơn so với thị trường thời điểm bồi thường, hỗ trợ.
Nhiều trường hợp sau khi bị thu hồi đất không có cuộc sống tốt, ổn định bằng trước khi thu hồi đất. Nổi cộm nhất thời gian gần đây là KNTC liên quan đến các dự án điện gió và chăn nuôi trên địa bàn. Phó Giám đốc Sở TN&MT Đắk Nông Ngô Chí Trung nhận định: Hơn 70% đơn thư KNTC liên quan đến lĩnh vực đất đai trên địa bàn. Số lượng đơn thư KNTC gần đây ngày càng nhiều và các vụ việc đông người, phức tạp cũng tăng cao.
Cần giải quyết dứt điểm
Theo Phó Chánh Thanh tra tỉnh Đắk Nông Ngô Minh Nhật, thời gian qua, việc giải quyết KNTC trên địa bàn còn nhiều bất cập, hạn chế. Lãnh đạo một số ngành, địa phương chưa chú trọng đến việc đối thoại với người dân, người KNTC. Điều này khiến nhiều vụ việc không được giải quyết dứt điểm từ đầu, gây bức xúc kéo dài. Cùng quan điểm này, ông Nguyễn Phú Nghĩ, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Đắk Nông cho rằng, có sự đùn đẩy khi giải quyết đơn thư KNTC tại một số ngành, địa phương.
Một số trường hợp chưa tuân thủ đúng trình tự, thời gian, hình thức ban hành giải quyết nên một số vụ việc phát sinh KNTC nhiều lần. Đáng lo hơn là nhiều ngành, địa phương cử cán bộ tiếp dân có trình độ, năng lực chưa đáp ứng được yêu cầu. Theo Phó trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tỉnh Đắk Nông Dương Khắc Mai, qua giám sát, Đoàn ĐBQH tỉnh nhận thấy, công tác giải quyết đơn thư, KNTC còn nhiều bất cập, cần phải triển khai các giải pháp tháo gỡ.
Trước hết, người đứng đầu cấp ủy phải làm tốt công tác tiếp dân, kịp thời nắm bắt, tháo gỡ các kiến nghị ngay từ cơ sở. Bộ máy và cán bộ tiếp dân, giải quyết KNTC cần phải được củng cố, kiện toàn theo hướng chuyên nghiệp. Theo ông Phạm Nam Tiến, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội, các vụ việc KNTC phức tạp liên quan đến lĩnh vực đất đai, tập trung tại các dự án lớn trên địa bàn.
Cũng theo ông Phạm Nam Tiến, thời gian tới, tỉnh Đắk Nông sẽ triển khai nhiều dự án đầu tư lớn, quan trọng, nên có thể phải thu hồi nhiều diện tích đất của người dân, dẫn đến phát sinh KNTC. Do đó, các ngành, địa phương phải tăng cường tính dự báo tình hình KNTC để kịp thời tham mưu phương án giải quyết hiệu quả. Tỉnh Đắk Nông cũng phải công khai thông tin về các dự án, công tác triển khai kiểm kê, lập phương án bồi thường hỗ trợ, tái định cư (nếu có) khi thực hiện thu hồi đất. Từ đó, giúp giảm thiểu đơn thư, KNTC.
