Đà Nẵng: Nan giải bài toán môi trường đô thị

(TN&MT) - Đà Nẵng đang tập trung xây dựng trở thành “Thành phố môi trường” vào năm 2020 với nhiều giải pháp cải thiện môi trường. Thế nhưng, hiện vẫn còn nhiều khu vực ô nhiễm nặng vẫn chưa được giải quyết như: khu vực cảng cá Thọ Quang, bãi rác Khánh Sơn, sông Phú Lộc... khiến người dân bức xúc.

Sông Phú Lộc – một điểm đen ô nhiễm môi trường ở Đà Nẵng

Ô nhiễm dai dẳng

Có sống ở khu vực quanh bãi rác Khánh Sơn (phường Hòa Khánh Nam, quận Liên Chiểu, TP. Đà Nẵng) trọn một ngày mới thấu hiểu được nỗi cơ cực của hàng ngàn hộ dân ở đây. Nằm ngay sát bãi rác lớn nhất miền Trung, hàng chục năm nay người dân phải gánh chịu mùi hôi thối nồng nặc, nước rỉ đen ngòm từ bãi rác Khánh Sơn. Bà Nguyễn Thị Thành (tổ 162, Khánh Sơn) bức xúc nói: “Dân chúng tôi đã gánh nỗi khổ suốt 24 năm qua, những năm đầu tiên ăn, ngủ chung với ruồi. Rồi 2 lò đốt rác thải y tế, Công ty Ánh Dương đốt hóa chất, chúng tôi chịu không nổi. Cho đến công ty thứ 5 đốt sáu ống khói như cháy rừng. Sức dân chịu đựng có hạn. Nơi phồn hoa thì thơm tho, sạch sẽ còn dân đây chỉ xin một hơi thở mà đã 24 năm rồi”. Chị Hồ Thị Hiệp (tổ 169, Khánh Sơn) cũng buồn bã cho biết: “Nhà có hai đứa nhỏ, nhìn thấy chúng ngồi học đeo khẩu trang, đi ngủ đeo khẩu trang, ăn cơm phải chui vô màn mà ứa nước mắt…”.

Nhiều năm nay, bãi rác Khánh Sơn là điểm nóng ô nhiễm môi trường của thành phố. Người dân đã nhiều lần kiến nghị với chính quyền địa phương, thế nhưng không được giải quyết. Cực chẳng đã, người dân nơi đây đã phải chặn đoàn xe rác, không cho vào trong bãi đổ, để mong một cuộc đối thoại giải quyết vấn đề ô nhiễm. Khi đoàn kiểm tra của Sở Tài nguyên Môi trường tiến hành kiểm tra quy trình xử lý nước thải tại bãi rác, nước vẫn còn màu nâu cánh gián, nổi bọt trắng từng mảng lớn.

Hiện công nghệ xử lý rác thải tại bãi rác Khánh Sơn rất lạc hậu

Ông Nguyễn Điểu - Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Đà Nẵng cho biết: Rác của TP. Đà Nẵng đều tập trung về đây, mỗi ngày khoảng 700 tấn. Đó là ngày thường, còn ngày lễ, tết có thể gấp ba lần, thậm chí đêm giao thừa còn lên đến 2.500 tấn. Thành phố đã đầu tư hàng chục tỷ đồng để xử lý nước và rác thải, tuy nhiên, quy trình xử lý rác không đảm bảo, quản lý lỏng lẻo dẫn đến tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng và kéo dài.

Lâu nay, trên địa bàn TP. Đà Nẵng còn một số “điểm nóng” về ô nhiễm môi trường chưa được xử lý triệt để như: Âu thuyền Thọ Quang, sông Phú Lộc, bàu Tràm, một số bãi tắm ven biển... Trong những ngày nắng nóng gay gắt kéo dài, nhiều người dân phàn nàn về tình trạng ô nhiễm, mùi hôi thối bốc lên nồng nặc.

Đáng lo ngại hơn, nước thải ô nhiễm của các Khu Công nghiệp (KCN) trên địa bàn còn ngấm ngầm trong lòng đất khó phát hiện, xử lý. Tại KCN Hòa Khánh, hiện toàn bộ đường ống thu gom xử lý nước thải từ các nhà máy về Trung tâm xử lý nước thải hư hỏng nặng, nước thải ngấm vào lòng đất, thẩm thấu ra ao hồ, sông rạch, đồng ruộng đến các khu dân cư, mạch nước ngầm.

Nước thải tại âu thuyền Thọ Quang luôn bốc mùi hôi thối

Hướng đến mục tiêu Thành phố môi trường

Từ năm 2008, UBND TP. Đà Nẵng đã ban hành Đề án “Xây dựng Đà Nẵng - Thành phố môi trường” đến năm 2020. Do vậy, các điểm đen ô nhiễm môi trường luôn là là bài toán nan giải đối với thành phố. Mới đây, UBND TP. Đà Nẵng ban hành kế hoạch tập trung xử lý các điểm nóng ô nhiễm môi trường, nhất là tại khu vực âu thuyền Thọ Quang, sông Phú Lộc, các lô đất trống và tiến tới giải quyết cơ bản tình trạng ngập úng trên địa bàn. Theo đó, thành phố tập trung xử lý ô nhiễm bãi chôn lấp rác ở Khánh Sơn bằng cách bổ sung thêm bạt che phủ, nạo vét bể xử lý kỵ khí, tiến tới đóng cửa bãi rác Khánh Sơn cũ; nạo vét một số vị trí trọng yếu khu vực âu thuyền và cảng cá Thọ Quang... Trong năm nay, thành phố triển khai dự án kết nối một số trạm xử lý nước thải ở Ngũ Hành Sơn, Hoà Xuân và nâng cấp trạm Sơn Trà.

Ông Nguyễn Điểu cho biết, đến nay, các công ty hoạt động tại bãi rác Khánh Sơn cũng đã cơ bản xử lý tình trạng ô nhiễm. Sở đã lập đoàn giám sát tại bãi rác cũng như các nhà máy xử lý rác và nước rỉ rác.… Tại KCN Hòa Khánh, thành phố cũng đang tiến hành đầu tư, xây dựng hệ thống thu gom nước thải. Bên cạnh đó, tiến hành nạo vét các cống; tăng cường giám sát quá trình xả thải của các doanh nghiệp.

Riêng điểm nóng sông Phú Lộc, thành phố đưa 2 công trình “Nâng cấp trạm xử lý nước thải Phú Lộc” và “Cải tạo môi trường sông Phú Lộc” vào 10 công trình trọng điểm năm 2015, do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông công chính điều hành dự án. Trong đó, công trình “Nâng cấp trạm xử lý nước thải Phú Lộc” dự kiến hoàn thành và đưa vào sử dụng tháng 6/2016, sẽ giảm thiểu vấn đề ô nhiễm.

Ông Đặng Quang Vinh - Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ Môi trường TP. Đà Nẵng cho biết: “Hiện nay Sở Tài nguyên và môi trường cũng đã đề xuất với ủy ban thành phố rất nhiều giải pháp, trong đó có giải pháp về quản lý, về kỹ thuật. Sở cũng tham mưu cho UBND thành phố đánh giá lại hệ thống xử lý nước thải của khu công nghiệp, để đầu tư nâng cấp duy trì vận hành trong 2 năm chờ hệ thống xử lý nước thải tập trung khoảng 25.500 mét khối ngày đêm của thành phố sẽ đưa vào sử dụng vào năm 2017”.

Với quy mô dân số khoảng 1 triệu người, Đà Nẵng chưa phải là đô thị “đất chật, người đông”. Tuy nhiên, trước tốc độ đô thị hóa diễn ra ở Đà Nẵng khá nhanh, nếu không có giải pháp xử lý triệt để điểm nóng ô nhiễm thì mục tiêu xây dựng thành phố môi trường của Đà Nẵng khó thành hiện thực./.

Bài & ảnh: Lan Anh