Sáng kiến “Xây dựng Bộ chỉ số đánh giá công tác bảo vệ và quản lý môi trường (cấp quận, huyện) dựa trên điều tra cộng đồng” do Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế- xã hội Đà Nẵng đề xuất, nằm trong chuỗi các hoạt động của dự án “Chung tay Hành động bảo vệ nguồn nước”. Dự án do CECR hợp tác với Sở TN&MT TP. Đà Nẵng triển khai trong khuôn khổ Chương trình sáng kiến địa phương của Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tài trợ.
Sáng kiến nhằm nâng cao chất lượng cũng như hiệu quả hoạt động quản lý và bảo vệ môi trường tại địa phương, tăng cường mối quan hệ, ý thức trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước và cộng đồng, từ đó thường xuyên cải thiện chất lượng môi trường sống, góp phần thúc đẩy tiến trình phát triển bền vững kinh tế-xã hội tại địa phương.
Trải qua 1 năm thực hiện sáng kiến, từ tháng 10/2021 đến 10/2022, Viện nghiên cứu đã cơ bản hoàn thành các hoạt động của sáng kiến. Theo kết quả khảo sát của Viện nghiên cứu tại 4 quận: Hải Châu, Sơn Trà, Liên Chiểu, huyện Hòa Vang… người dân có nhận thức cao về môi trường và bảo vệ môi trường, nhưng chưa cao về các quy định luật pháp, chính sách liên quan đến môi trường; người dân ngày càng có ý thức thực hiện các hành vi quan tâm, bảo vệ môi trường; hầu hết các quận, huyện đều nhận được mức độ khá hài lòng với công tác bảo vệ và quản lý môi trường…
Từ những kết quả thu được từ thử nghiệm áp dụng bộ chỉ số, nhiều kiến nghị cũng đã được đề xuất, như: tăng cường kết nối giữa người dân và cơ quan quản lý qua các kênh mạng xã hội; nghiên cứu đầu tư phát triển hệ thống thoát nước, xử lý nước thải; kiên quyết xử lý với các doanh nghiệp gây ô nhiễm môi trường; chọn lọc dự án thân thiện môi trường, tiết kiệm nguồn tài nguyên thiên nhiên; hiện đại hóa việc sử dụng công nghệ số trong công tác quản lý, kết nối thông tin…
Như vậy, bộ chỉ số đã đạt được mục tiêu đề ra: đánh giá được hiệu quả công tác bảo vệ và quản lý môi trường cấp quận, huyện trên địa bàn thành phố, làm cơ sở đề xuất, kiến nghị chính sách cho các cấp chính quyền; gia tăng sự tham gia của người dân trong quá trình nâng cao chất lượng môi trường sống, tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh nhằm nâng cao hiệu quả quản lý.
Dự kiến, năm 2023, sáng kiến sẽ thực hiện khảo sát tất cả các quận, huyện để có kết quả bao quát, làm nền tảng cho việc hoàn thiện bộ chỉ số áp dụng thực tiễn trong tương lai. Việc lựa chọn địa bàn khảo sát (phường, xã) sẽ theo tiêu chí ngẫu nhiên không tập trung vào các điểm nóng như quy trình thử nghiệm.
.jpg)
Ông Võ Nguyên Chương Phó Giám đốc Sở TN&MT TP. Đà Nẵng cho biết: Sở TN&MT đánh giá cao sáng kiến "Xây dựng Bộ chỉ số đánh giá công tác bảo vệ và quản lý môi trường cấp quận, huyện dựa vào điều tra cộng đồng” được Viện Nghiên cứu Kinh tế - Xã hội thực hiện. Đây là cơ sở quan trọng để đánh giá kết quả cũng như nỗ lực của cả hệ thống chính trị, các cấp chính quyền và toàn thể người dân thành phố trong công tác bảo vệ môi trường nói chung và xây dựng Đà Nẵng thành phố môi trường trong thời gian đến. Kết quả này còn thể hiện sự tâm huyết nghiên cứu rất có cách nhiệm với sự phát triển của Viện đối với thành phố.
“Chúng tôi xem kết quả của Viện trong khảo sát này là một kênh thông tin quan trọng để thực hiện tham mưu, hoàn thiện chính sách và kiểm soát công tác bảo vệ môi trường tại địa phương. Chúng tôi sẽ tiếp tục phối hợp Viện trong thời gian tới và nâng cấp thành đánh giá thường niên. Sau mô hình thí điểm này, trên cơ sở góp ý của các chuyên gia và các địa phương liên quan để hoàn thiện hơn bộ chỉ số, và được sự phê duyệt của UBND TP, chúng ta sẽ thực hiện triển khai toàn thành phố.”- ông Chương cho hay.
Bộ Chỉ số môi trường gồm có 3 chỉ số chính, 7 chỉ số thành phần, 22 tiêu chí như: nhận thức cộng động (8 tiêu chí); hành vi cộng đồng (9 tiêu chí) và mức độ hài lòng cộng đồng (5 tiêu chí)
