Được biết, Công ty Giao thông 18 được UBND tỉnh Lào Cai cấp lại Giấy phép khai thác khoáng sản số 3049/GP - UBND ngày 19/9/2016, thời hạn 4,5 năm; khối lượng thuốc nổ cho phép lớn nhất 3.255kg/1 bãi mìn, bán kính an toàn 450 m đối với người và 375 m đối với công trình; trong khi hồ sơ Công ty Giao thông 18 xin là 300kg/lần nổ. Tuy vậy, sau gần 1 năm đi vào sản xuất, theo tìm hiểu của phóng viên, có nhiều nhà dân tại thôn Khe Bàn 2 bị rạn nứt tường, trần nhà. Sự việc này chính Công ty cũng đã biết và chấp nhận thỏa thuận đền bù cho một số hộ dân, có hộ số tiền lên đến cả tỷ đồng.
Việc nổ mìn phục vụ cho hoạt động sản xuất của Công ty đã gây nhiều ảnh hưởng đến các hộ dân xung quanh khu vực. Điển hình là nhà anh Hà Văn May, cách khu vực mỏ hơn 75m, bức xúc cho biết: “Bên phía Công ty cũng đã làm việc và cam kết với chúng tôi nhiều lần, nhưng chưa đi đến đâu. Họ chỉ nói là hỏng đến đâu, bồi thường đến đó, mà biên bản làm việc chỉ cam kết lần sau không nổ nữa nhưng khoảng một tuần sau lại cho nổ tiếp. Về việc bồi thường, họ mới chỉ bồi thường nhà ông Hà Văn Sáng để tu sửa chứ chưa bồi thường gì cho nhà tôi. Tôi đang thắc mắc trong Biên bản cam kết năm 2012 của Công ty, nổ mìn gây ảnh hưởng tới các hộ dân ở mức độ như thế nào, bên công ty chưa trả lời, mà chính quyền cũng chưa đưa ra kết luận”.
 |
| Khai trường khai thác đá của Công ty Giao thông 18 |
Ngoài ra, nhiều trường hợp khác cũng bị ảnh hưởng, nhưng chỉ riêng nhà ông Hà Văn Sáng, cách khu nổ mìn 213m được doanh nghiệp tự thỏa thuận hỗ trợ hơn 1 tỷ đồng. Những trường hợp khác vẫn đang đợi kết luận cuối cùng của cơ quan chuyên môn và địa phương mới có phương án bồi thường.
Đối với nhà ông Đặng Văn Dồn, hiện nay, nhà đã bị nứt rạn tầng trên, gia đình đã nhiều lần kêu cứu và có đơn đề nghị UBND xã Tân An giải quyết, nhưng đến nay, chưa có câu trả lời. Được biết, ngày 30/3/2017, UBND xã Tân An đã thành lập Tổ công tác xuống kiểm tra theo đơn đề nghị của anh May, lúc đó, ông Dồn cũng có mặt và ý kiến về việc rạn nứt nhà. Tổ công tác đã kiểm tra và kết luận là có các vết nứt, nhưng chưa giải quyết được ngay do ý kiến của ông Dồn đưa ra trong buổi giải quyết đơn kiến nghị của anh May.
Sau đó, ngày 3/4/2017, ông Dồn viết đơn gửi UBND xã Tân An kiến nghị xem xét, lấy lý do đơn mới nhận, UBND xã Tân An chưa bố trí được thời gian giải quyết, ông Dồn đã gửi đơn đề nghị lên UBND huyện Văn Bàn.
Trao đổi qua điện thoại, ông Nguyễn Văn Lăm, Giám đốc Công ty Giao thông 18 cho biết: Việc Công ty nổ mìn khai thác đá đều dưới hạn mức cho phép, việc rung chấn chắc chắn sẽ có và người dân phản ánh là đúng. Tuy vậy, phía Công ty đã có thỏa thuận với một số hộ dân, các hộ bị ảnh hưởng còn lại đang đánh giá thiệt hại, mức độ ảnh hưởng sẽ hỗ trợ cho người dân sau.
 |
| Tương nhà dân bị rạn nứt do nổ mìn khai thác đá |
Ông Phạm Đức Huấn, Phó Chánh Văn phòng UBND huyện Văn Bàn cho biết: Qua báo cáo kết quả kiểm tra của Phòng Kinh tế và Hạ tầng, cấp huyện không đủ điều kiện chuyên môn, kỹ thuật để đánh giá và khẳng định nguyên nhân rạn nứt công trình nhà của dân. Do vậy, chưa giải quyết dứt điểm đề nghị thắc mắc của nhân dân. Để giải quyết dứt điểm tình hình trên, chúng tôi đã đề nghị Sở Công Thương tỉnh Lào Cai xem xét, phối hợp với các Sở, ngành kiểm tra công tác thực hiện nổ mìn khai thác đá của Công ty Giao thông 18. Đồng thời, chủ trì mời đơn vị có đủ điều kiện năng lực thực hiện giám sát nổ mìn để đánh giá ảnh hưởng đến nhà ở của người dân. Khi đó, mới có kết quả chính xác để đưa ra mức bồi thường, hỗ trợ cho người dân.
Một lãnh đạo Phòng TN&MT huyện Văn Bàn cho hay, khi kiểm tra hiện trạng rãnh xung quanh và trên mái nhà anh May vẫn có một số viên đá nhỏ. Đối chiếu với nội dung đơn phản ánh của anh May về việc Công ty Giao thông 18 nổ mìn khai thác đá, làm đá bay đến khu vực nhà gây tâm lý lo lắng, hoang mang và nguy cơ mất an toàn là có thật. Tại thời điểm kiểm tra, chưa gây thiệt hại về người và tài sản của gia đình anh May. Việc này, chính quyền đã giao cho phía Công ty tự thỏa thuận với người dân, nếu không thỏa thuận được, chính quyền sẽ áp theo luật định.
Báo Tài nguyên và Môi trường sẽ thông tin tiếp đến bạn đọc.
Bài và ảnh: Linh Anh - Văn Phong
