Công bố Báo cáo "Kinh tế biển xanh – Hướng đến kịch bản phát triển bền vững kinh tế biển"

Tới dự lễ công bố có ông Tạ Đình Thi, Phó Chủ nghiệm Uỷ ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội; bà Phạm Thu Hằng, Phó Tổng cục Trưởng Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam; bà Caitlin Wiesen, Trưởng đại diện UNDP tại Viêt Nam; Đại sứ Hà Lan tại Việt Nam; Đại sứ Timo tại Việt Nam cùng lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương.

Kịch bản phát triển 6 lĩnh vực kinh tế biển

Báo cáo là một trong những nghiên cứu đầu tiên ở Việt Nam về phát triển kinh tế biển sử dụng khái niệm kinh tế biển xanh, Báo cáo đưa ra các kịch bản phát triển kinh tế biển cho Việt Nam gồm sáu lĩnh vực kinh tế biển chủ chốt: Ngư nghiệp, năng lượng tái tạo, dầu khí, du lịch, giao thông vận tải, môi trường và hệ sinh thái.

Một số kịch bản đến năm 2030 đã được phát triển cho từng ngành, lĩnh vực bao gồm kịch bản cơ sở và kịch bản "phát triển bền vững" hay còn gọi là "xanh lam", phù hợp và bám sát khái niệm kinh tế xanh và kinh tế biển xanh.  Trong đó, kịch bản xanh lam mang lại lợi ích vượt trội về sự đóng góp Tổng thu nhập quốc nội (GDP), tổng thu nhập quốc dân (GNI) của các ngành kinh tế biển và thu nhập bình quân đầu người cho các lao động nghề biển.

Nghiên cứu cho thấy, khi kịch bản xanh lam được áp dụng, GDP sẽ tăng trưởng hơn kịch bản cơ sở 296 ngàn tỷ đồng (12,9 tỷ USD) vào năm 2025 và 538 ngàn tỷ đồng (23,5 tỷ USD) vào năm 2030.

Phát biểu tại buổi lễ, bà Caitlin Wiesen, Trưởng đại diện thường trú UNDP tại Việt Nam nhấn mạnh, để đạt được mức động tăng trưởng nói trên, Việt Nam phải tập trung vào việc đẩy nhanh quy hoạch không gian biển và các chính sách là cần thiết để khai thác tiềm năng to lớn của ngành kinh tế biển. Thay đổi việc khai thác và nuôi trồng thủy sản, đẩy mạnh phát triển năng lượng tái tạo trên biển - đặc biệt là gió ngoài khơi, các dịch vụ hệ sinh thái đa dạng sinh học và du lịch; cần thiết phải cân bằng sự tăng trưởng của các lĩnh vực có mối liên kết chặt chẽ này, vì sự phát triển của một ngành có thể tác động đến những ngành khác.

Khuyến nghị chính sách để đạt được quỹ đạo kịch bản xanh

Báo cáo "Kinh tế biển xanh – Hướng đến kịch bản phát triển bền vững kinh tế biển" cũng đưa ra các khuyến nghị dựa trên các ngành để Việt Nam có thể phát triển kinh tế biển bền vững, đạt được quỹ đạo kịch bản xanh. 

Cụ thể, đối với ngành thủy sản và nuôi trồng thủy sản, giảm sản lượng đánh bắt thủy sản xuống mức sản lượng bền vững tối đa (~ 2,7 triệu tấn mỗi năm) thông qua việc giảm sản lượng đánh bắt 2% mỗi năm, bao gồm giảm 5% mã lực tàu ven bờ mỗi năm; duy trì diện tích nuôi trồng thủy sản và cải tiến quản lý để dẫn đến năng suất an toàn tăng 3,5% mỗi năm.

Về dầu khí, thúc đẩy tiết kiệm năng lượng trong các hoạt động sản xuất dầu khí; tăng cường bảo vệ mỗi trường và tăng cường tham gia vào lĩnh vực sản xuất năng lượng tái tạo trên biển mới nổi. 

Đối với năng lượng tái tạo biển, mở rộng nhanh chóng các nguồn năng lượng tái tạo biển đạt 10.000 MW lắp đặt vào năm 2030, bao gồm ~4.500 MW gió gần bờ (chủ yếu là đồng bằng sông Cửu Long) và 5.500 MW gió ngoài khơi (chủ yếu là khu vực Nam Trung Bộ).

Về du lịch, thúc đẩy tăng trưởng khách quốc tế 8-10%/năm và khách nội địa 5 - 6%/năm đến năm 2030; đạt 1,6 triệu giường khách du lịch với tỷ lệ lấp đầy 65% vào năm 2030; đưa các tác động của biến đổi khí hậu, bao gồm cả nước biển dâng, vào quy hoạch du lịch.

Vận tải hàng hải, tăng vận tải biển lên 20,6% hoặc thị phần vào năm 2030; nâng khối lượng hàng hóa vận chuyển lên 787 triệu tấn và mở rộng vận tải nội địa lên 289 triệu tấn.

Phát biểu tại buổi lễ, ông Tạ Đình Thi, Phó Chủ nhiệm Ủy Ban khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, nguyên Tổng cục trưởng Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam đánh giá cao nỗ lực nhóm chuyên gia cả Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam và sự phối hợp của các Bộ, ngành trong xây dựng Báo cáo “Kinh tế biển xanh – Hướng đến kịch bản phát triển bền vững kinh tế biển”.

Theo ông Tạ Đình Thi, báo cáo này đã có sự đóng góp to lớn vào sự chuyển hướng phát triển nền kinh tế biển xanh cũng như sự phát triển kinh tế xã hội ở Việt Nam. Báo cáo đã  đưa ra một số khuyến nghị quan trọng để thúc đẩy kinh tế biển xanh tại Việt Nam, góp phần thực hiện thành công Nghị quyết 36 của TƯ về Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và các mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc, trong đó có mục tiêu SDG14 về bảo tồn và sử dụng bền vững các đại dương, biển và tài nguyên biển. Đồng thời hỗ trợ thêm Việt Nam trong thực hiện cam kết để đạt được mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Tại buổi lễ công bố cũng đã diễn ra Tọa đàm giữa Trưởng nhóm nghiên cứu quốc tế Jeremy Hills, Trưởng nhóm nghiên cứu trong nước và các chuyên gia để giải đáp về các vấn đề mà trong báo cáo đề xuất nhằm có thể đạt được mục tiêu đã đề ra.