Chư Păh (Gia Lai): Nóng tình trạng khai thác cát trái phép

(TN&MT) – Tính từ đầu năm 2017 đến nay, tình trạng khai thác cát trái phép trên địa bàn huyện Chư Păh bị lực lượng chức năng phát hiện, xử lý đã tăng gấp 3 lần so với năm 2016. Với hoạt động tinh vi hơn, cát tặc ngang nhiên tái diễn khai thác ở những điểm đã được phát hiện và xử lý trước đó, gây thất thoát tài nguyên, ảnh hưởng môi trường và đời sống dân sinh trong khu vực.

Số liệu thống kê của phòng Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) huyện Chư Păh cho biết, từ đầu năm 2017 đến nay, Đoàn kiểm tra liên ngành do phòng TN&MT huyện phối hợp với Công an, phòng Cảnh sát Môi trường Công an tỉnh Gia Lai đã phát hiện và xử lý 23 trường hợp vi phạm hoạt động khai thác, tàng trữ khoáng sản trái phép. Số vụ vi phạm rải đều ở các xã Hà Tây, Ia Khuơl, Hòa Phú, Ia Mơ Nông, Ia Ka, Ia Ly… (huyện Chư Păh), tăng gấp 3 lần so với cùng kỳ năm 2016. Tổng số tiền phạt vi phạm hành chính là trên 100 triệu đồng.

Điểm khai thác cát trái phép tại xã Ia Mơ Nông, huyện Chư Păh bị Cảnh sát Môi trường tỉnh Gia Lai phát hiện tháng 8/2017

Thời điểm hiện nay, nhu cầu xây dựng trên địa bàn tăng cao cùng với việc siết chặt nạn khai thác cát trái phép theo chỉ đạo của Chính phủ, khiến giá cát tăng lên. Trong khi đó, lợi nhuận từ việc khai thác trái phép khá lớn nên các đối tượng vẫn cố tình tái diễn khai thác mặc dù đã bị lực lượng chức năng xử phạt trước đó.

Mới đây, báo điện tử TN&MT cũng có bài phản ánh tình trạng khai thác cát trái phép tại điểm khai thác làng Ọp, làng Juăng (xã Ia Phí, huyện Chư Păh). Các đối tượng ngang nhiên khai thác và vận chuyển cát bằng các xe tải hạng nặng, cày nát đường dân sinh. Việc khai thác cát trái phép trên các sông, suối còn làm gia tăng tình trạng sạt lở đất, ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường xung quanh khu vực.

Điểm khai thác cát trái phép tại xã Ia Phí, huyện Chư Păh gây sạt lở rộng bên bờ sông

Cuối tháng 11 vừa qua, Đoàn kiểm tra do ông Nay Kiên – Phó chủ tịch UBND huyện Chư Păh cùng đại diện phòng TN&MT huyện đã có chuyến kiểm tra thực tế. Theo đó, chỉ riêng địa bàn xã Ia Phí, đoàn kiểm tra đã phát hiện 5 điểm khai thác cát trái phép mới dừng hoạt động . Tại hiện trường một số điểm vẫn còn máy hút, lều trại do các đối tượng dựng lên và một lượng lớn cát đã khai thác tập kết trên  bờ sông.

Ông Lê Xuân Dũng – Trưởng phòng TN&MT huyện Chư Păh cho biết: Các điểm khai thác trái phép trên đã bị đoàn kiểm tra lập biên bản và xử lý vi phạm hành chính. Tuy nhiên, các đối tượng vẫn cố tình khai thác cát trái phép bằng cách chọn thời điểm ban đêm, ngoài giờ làm việc hay những ngày nghỉ, ngày lễ và không hút cát tập trung thành bãi chứa mà hút cát trực tiếp lên xe rồi chở đi ngay. Do đó, gây   khó khăn cho cơ quan chuyên môn, ngành chức năng phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời.

Đoàn kiểm tra do ông Nay Kiên – Phó chủ tịch UBND huyện Chư Păh dẫn đầu đi kiểm tra thực tế tại các điểm khai thác cát trái phép do báo TN&MT phản ánh.

Ngoài ra, do địa hình huyện Chư Păh nhiều đồi dốc, diễn biến thời tiết năm 2017 có nhiều mưa, nước lớn kéo theo cát đầu nguồn đổ về, có nguy cơ xâm nhập vào ruộng lúa, hoa màu của nhân dân, nên các hộ dân thường khơi thông cống rãnh hoặc đặt máy hút cát ở đầu ruộng để hút cát dư. Khi sử dụng không hết, người dân chuyển sang kinh doanh, bán kiếm lời nên gây khó khăn trong việc quản lý.

Trước tình trạng khai thác cát trái phép diễn biến phức tạp như trên, huyện Chư Păh đã chỉ đạo các ngành chức năng kiên quyết xử lý các đối tượng lén lút khai thác khoáng sản trái phép cũng như cố tình vi phạm. Ông Nay Kiên cho biết: “Huyện đã phân trách nhiệm quản lý khoáng sản trên địa bàn cho các địa phương, cụ thể là Chủ tịch UBND các xã. Nếu địa phương nào không quản lý được, để xảy ra khai thác khoáng sản trái phép mà không có biện pháp ngăn chặn kịp thời thì sẽ làm rõ trách nhiệm của người đứng đầu”.

Ông Kiên cũng cho biết thêm: “Trong thời gian đến, huyện Chư Pah sẽ rà soát lại quy hoạch cấp phép khai thác khoáng sản, đặc biệt là cát. Những điểm nào có khoáng sản và hạ tầng giao thông đảm bảo, sẽ đề nghị UBND tỉnh cho đấu giá quyền khai thác khoáng sản để đảm bảo không thất thoát tài nguyên. Đối với những mỏ có nguy cơ sạt lở, ảnh hưởng đến người dân thì sẽ đình chỉ hoạt động khai thác, đề nghị UBND tỉnh đưa ra khỏi quy hoạch. Ngoài ra, sẽ ràng buộc doanh nghiệp, người khai thác cam kết cùng với địa phương duy tu, sửa chữa đường xá, không gây ảnh hưởng đến giao thông”.

Như vậy, việc các đối tượng đã bị phát hiện và xử lý nhưng vẫn cố tình tái diễn vi phạm khai thác cát trái phép cho thấy sức nóng của vấn nạn này trên địa bàn huyện Chư Păh cũng như tỉnh Gia Lai. Ngành chức năng của tỉnh Gia cần tăng cường hơn nữa hoạt động kiểm tra, kiểm soát, xử lý thật nghiêm các trường hợp vi phạm mới có thể ngăn chặn vấn nạn này.

Bài & ảnh: Quế Mai