Cà Mau: Nạo vét ao đầm nuôi trồng thủy sản gây ô nhiễm môi trường

(TN&MT) - Để kiểm soát hoạt động sên vét ao đầm hằng năm, mới đây ngày 03/10/2014 UBND tỉnh đã ban hành quyết định số 24/QĐ – UBND về sên vét đất, bùn cải tạo ao, đầm nuôi trồng thủy sản trên địa bàn tỉnh. Thế nhưng đến nay hoạt động này vẫn còn năm ngoài kiểm soát của ngành chức năng và cấp chính quyền, khiến môi trường bị ô nhiễm, hoạt động nuôi trồng thủy sản gặp khó khăn.

Hệ thống cống thủy lợi được xây dựng để khép kín tiểu vùng với khẩu độ nhỏ đã khiến tình trạng ô nhiễm ngày một nghiêm trọng hơn

Theo Quyết định 24/QÐ- UBND, tỉnh Cà Mau cho phép hoạt động sên vét đất, bùn thải cải tạo ao, đầm nuôi tôm quanh năm thay vì chỉ 1 tháng như trước đây. Tuy nhiên, trong Quyết định có nêu rõ chỉ hộ nào có diện tích bao ví để chức bùn, nước trong quá trình sên vét mới được tiến hành sên vét, không được thải ra sông rạch. Thế nhưng trên thực tế hoạt động sên vét của người dân diễn ra tràn lan, ngoài tầm kiểm soát,  có  những hộ trong quá trình sên vét đổ thẳng bùn thải xuống  sông rạch khiến môi trường nước bị ô nhiễm nghiêm trọng và làm mâu thuẫn giữa nội bộ người dân ngày một gay gắt. Đặc biệt là giữa các hộ nuôi tôm quảng canh cải tiến và hộ nuôi công nghiệp. Do các hộ nuôi tôm công nghiệp thường xuyên cải tạo ao, đầm sau mỗi vụ nuôi, còn các hộ nuôi tôm quảng canh cải tiến thường xuyên trực tiếp lấy nước vào vuông không qua ao lắng và không có điều kiện để xử lý nước. Từ đó vấn đề ô nhiễm môi trường nước vùng nuôi trồng thủy sản ngày càng trở nên bức xúc.

Hoạt động sên vét đất, bùn cải tạo ao đầm được đổ thẳng xuống sông như thế này đã khiến môi trường bị ô nhiễm nghiêm trọng

Ông Quang Minh Triết, hộ nuôi tôm quảng canh cải tiến ở ấp Mỹ Hưng, xã Trần Thới, huyện Cái Nước, tỉnh Cà Mau cho biết việc cải tạo ao nuôi tôm cần phải quy định thời gian cụ thể 1 hoặc 2 lần trong năm. Vì sên vét quanh năm dễ bị ô nhiễm môi trường nước, ảnh hưởng đến sản xuất của người dân. Ông Triết bức xúc nói: “Từ khi Quyết định 24 của UBND tỉnh ban hành quy định thời gian sên vét đất, bùn thải cải tạo ao đầm nuôi tôm diễn ra quanh năm thì phần lớn nguồn nước trên các kinh, rạch rất đục, nguồn nước vùng nuôi ngày càng ô nhiễm hơn. Do một bộ phận người dân thiếu ý thức sên vét, xả thải trực tiếp ra kinh, rạch hoặc diện tích khu bao chứa bùn thải nhỏ, rò rỉ ra bên ngoài là nguyên nhân chính gây ô nhiễm môi trường nước, góp phần tạo ra dịch bệnh làm tôm nuôi chết kéo dài, đời sống người dân gặp nhiều khó khăn”.

Sau nhiều vụ nuôi tôm liên tiếp mất trắng, bà Trương Thị Ðậm, xã Lương Thế Trân, huyện Cái Nước bức xúc cho biết: “Nhiều hộ nuôi tôm công nghiệp ngoài quy hoạch không có khu bao chứa đất bùn thải sên vét, sau mỗi vụ nuôi lén thải trực tiếp ra kinh, rạch làm ô nhiễm nguồn nước. Những người nuôi tôm công nghiệp do tự phát nên thường cải tạo ao đầm không tuân thủ theo lịch thời vụ, hết mỗi vụ nuôi là họ cải tạo. Do họ nuôi không đồng loạt nên việc cải tạo cũng không thể đồng loạt được, trong khi đó, người nuôi tôm quảng canh như chúng tôi làm sao có điều kiện để làm ao lắng và xử lý nước. Thiệt hại vẫn là những hộ nuôi tôm quảng canh”.

Ông Nguyễn Thanh Giảng, Trưởng Phòng NN&PTNT huyện Cái Nước, cho biết, tính từ đầu năm đến nay trên địa bàn huyện chỉ có 970 hộ có đơn xin  cải tạo ao đầm, trong khi đó toàn huyện có trên 3.000 hộ nuôi tôm. Như vậy, có nhiều người dân tự sên vét đất bùn mà không xin phép và việc xả thải trực tiếp xuống kinh rạch hoặc diện tích khu bao ví nhỏ làm bùn thải tràn ra bên ngoài gây ô nhiễm môi trường ngày càng nặng hơn. Ðịa bàn thì rộng lớn, hoạt động sên vét xả thẳng ra kinh rạch phần lớn thực hiện vào ban đêm nên việc phát hiện rất hạn chế.

Trước tình hình trên, ông Ðinh Hiếu Nghĩa, Phó Chánh Thanh tra Sở NN&PTNT, cho biết, Thanh tra Sở phối hợp với Chi cục Nuôi trồng thuỷ sản đã kiểm tra thực tế ở nhiều địa phương. Qua tổng hợp ý kiến của nhiều người dân, để từng bước khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường vùng nuôi tôm, Thanh tra Sở NN&PTNT kiến nghị UBND tỉnh sửa đổi bổ sung Ðiều 6, Quyết định 24/2014/QÐ-UBND như sau: “Thời gian sên vét đất, bùn cải tạo ao đầm nuôi trồng thuỷ sản được thực hiện quanh năm đối với các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân nuôi tôm công nghiệp, nhưng phải có khu chứa bùn thải và các chất thải khác, trong quá trình sên vét không cho bùn thải rò rỉ ra bên ngoài và không cho xả thải trực tiếp ra sông rạch. Ðối với các hộ nuôi tôm quảng canh và quảng canh cải tiến, thời gian sên vét ao đầm nuôi tôm cho thực hiện từ tháng 9-10 hằng năm, vì thời gian này là thời điểm ngắt vụ nuôi, khuyến cáo người nuôi nên ngắt vụ, phơi đầm cải tạo lại trước khi thả nuôi vụ mới để giảm ô nhiễm môi trường, giảm thiệt hại cho người nuôi tôm.

Nguyễn Phú