Bình Định: Đánh giá thực hiện đồng quản lý trong bảo vệ nguồn lợi thủy sản

Hội thảo nằm trong khuôn khổ của Dự án “Hỗ trợ Việt Nam thực hiện Luật Thủy sản 2017 với các sáng kiến từ Trung ương đến địa phương” do MCD thực hiện, được Ocean 5 tài trợ thông qua Tổ chức các nhà tư vấn từ thiện Quỹ Rockerfellor (RPA).

Dự án hỗ trợ mở rộng thực hành đồng quản lý trong bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản tại 3 tỉnh (Bình Định, Quảng Nam và Khánh Hòa) sẽ cung cấp các bài học kinh nghiệm thực tế và tăng cường năng lực cho các đối tác tham gia các tiến trình quan trọng nói trên.

Tham gia Hội thảo có 50 đại biểu đến từ Trung ương, các địa phương trong phạm vi thực hiện Dự án. Hội thảo diễn ra trong 2 ngày 15 và 16/7, với các hoạt động báo cáo kết quả giữa kỳ, chia sẻ kinh nghiệm, bài học, sáng kiến từ các địa phương trong triển khai Dự án. Tập huấn thực hiện kỹ năng đồng quản lý và triển khai kế hoạch trong giai đoạn tiếp theo. Tham quan thực tế mô hình đồng quản lý tại xã Nhơn Hải và xã Nhơn Lý thuộc TP. Quy Nhơn.

Bà Thân Thị Hiền, Phó Giám đốc MCD tóm tắt các kết quả chính dự án đã đạt được qua phối hợp chặt chẽ với Tổng cục Thủy sản, các Chi cục thủy sản và chính quyền địa phương cũng như cộng đồng, bao gồm: Hỗ trợ xây dựng, rà soát, cập nhật 6 kế hoạch/phương án quản lý bảo vệ nguồn lợi thủy sản (theo Luật Thủy sản 2017) tại 6 khu vực với trọng tâm chính là giám sát số loài thủy sản và độ che phủ rạn san hô cũng như các phương án sinh kế được thí điểm;

Hỗ trợ quá trình tham vấn xây dựng và hoàn thiện Dự thảo chương trình quốc gia bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản (2021- 2030) và hướng dẫn kỹ thuật quốc gia và đề án thực hiện đồng quản lý trong bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản. Phát triển mạng lưới các chuyên gia tư vấn và cộng tác viên hỗ trợ thực hiện đồng quản lý trong bảo vệ nguồn lợi thủy sản, đồng quản lý ở khu vực duyên hải miền Trung.

Đại diện Tổng cục thủy sản, Phó Vụ trưởng phụ trách Vụ Bảo tồn và phát triển nguồn lợi thủy sản Lê Trần Nguyên Hùng chia sẻ: Đồng quản lý là phương thức quản lý được quy định tại Luật thủy sản 2017, dự án đã cho thấy quá trình đưa các nội dung từ chính sách vào cuộc sống đòi hỏi sự tham gia và cam kết của nhiều bên đặc biệt là của địa phương. Chúng tôi đánh giá cao các sáng kiến thực hiện đồng quản lý tại các địa phương và hy vọng các bài học kinh nghiệm từ thực tiễn sẽ hỗ trợ củng cố và hoàn thiện thực thi chính sách/quy định liên quan để bảo vệ nguồn lợi thủy sản tại khu vực duyên hải miền Trung nói riêng và Việt Nam nói chung.

Ông Huỳnh Ngọc Diên, Chuyên gia tư vấn Ban Quản lý Khu bảo tồn biển Cù Lao Chàm đã tóm tắt một số kết quả đánh giá rạn san hô và nguồn lợi thủy sản tại các khu vực đồng quản lý. Một số thành viên nòng cốt từ các tổ chức cộng đồng cũng trở thành thành viên tích cực trong các hoạt động giám sát sức khỏe hệ sinh thái rạn san hô, với sự hướng dẫn của các chuyên gia nhiều kinh nghiệm và nắm chắc về phương pháp.

Bà Nguyễn Hải Bình, chuyên gia tư vấn Hiệp hội Thủy sản Bình Định chia sẻ: Dự án đã đóng góp tích cực hỗ trợ nâng cao năng lực các tổ chức cộng đồng thực hiện đồng quản lý trong bảo vệ nguồn lợi thủy sản, bao gồm: Các kỹ năng lãnh đạo, làm việc nhóm, truyền thông và sử dụng công nghệ thông tin. Tại Bình Định, các tổ chức cộng đồng bước đầu đi vào ổn định và nề nếp, xây dựng và thực hiện kế hoạch hoạt động, uy tín của tổ chức cộng đồng dần tăng lên đối với chính quyền và người dân. Tuy nhiên vẫn cần sự nỗ lực và hỗ trợ của các cấp chính quyền địa phương, liên kết với doanh nghiệp và các bên tham gia huy động nguồn lực đảm bảo tính bền vững khi dư án kết thúc.

Dự án đã được thực hiện được hơn nửa chặng đường. Các thực hành đồng quản lý sẽ tiếp tục thúc đẩy tại các điểm dự án với tinh thần tự chủ của địa phương và cộng đồng, gắn với hệ thống bảo vệ nguồn lợi thủy sản quốc gia và có sự liên kết học hỏi trong khu vực. Các sáng kiến sinh kế làm giảm sự phụ thuộc vào khai thác nguồn lợi thủy sản, chống khai thác hủy diệt và quá mức cũng sẽ được tập trung phát triển, tính đến nội lực của người dân và các tác động của biến đổi khí hậu.

Hy vọng dự án tiếp tục đóng góp nhiều bài học để củng cố hoàn thiện các hướng dẫn kỹ thuật về đồng quản lý nhằm thực thi Luật Thủy sản 2017, góp phần xây dựng và thực hiện chương trình quốc gia về bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản giai đoạn 2021-2030.