Báo động nạn khai thác cát trái phép trên sông Nậm Rốm

Nậm Rốm - con sông đã gắn liền với chiến thắng Điện Biên Phủ lịch sử đang oằn mình trước tình trạng khai thác cát trái phép hoành hành

Từ nhộn nhịp như “đại công trường”…

Thời gian gần đây, người dân sống ở các xã:  Noong Hẹt, Noong Luống và Pom Lót… của huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên liên tục kêu cứu qua đường dây nóng 0972.647.099 của Báo điện tử Tài nguyên và Môi trường phản ánh tình trạng “cát tặc” ngang nhiên khai thác, băm nát dòng Nậm Rốm.

Trong vai các “chủ thầu” xây dựng đi tìm nguồn mua cát khối lượng lớn, những ngày cuối tuần vừa qua, nhóm phóng viên Pháp luật - Bạn đọc Báo Tài nguyên & Môi trường đã xâm nhập đại công trường của “cát tặc” khu vực này. Từ Quốc lộ 279 vào “đại bản doanh” của cát tặc, dù là ban ngày nhưng hàng đoàn xe tải vẫn nối đuôi nhau vào ăn hàng. Đường làng bị băm nát, lầy lội. Nước và cát lỏng từ thùng xe chảy xuống làm ướt cả vài km đường từ khu vực UBND xã Pom Lót hướng vào TP Điện Biên Phủ.

Tình trạng khai thác cát trái phép ở huyện Điên Biên diễn ra công khai

Tuy nhiên, khi đánh con xe bán tải “hiên ngang” vào giữa bãi khai thác, tập kết thì nhóm phóng viên thực sự “choáng” bởi quy mô và sự ngang nhiên hoành hành của  cát tặc nơi này. Trước mùa mưa, dòng Nậm Rốm bị thu hẹp lặng lờ chảy trái ngược hẳn với sự “nhộn nhịp” ở đại công trường khai thác cát trái phép nơi đây.

Lán trại được dựng hai tầng hoàng tráng, máy móc hiện đại để công khai. Tiếng máy bơm cát, tiếng máy sàng sỏi thi nhau nổ ròn tan. Hàng chục lao động tay cuốc, tay xẻng, xúc cát, đội sỏi, và lực lượng xe tải nối đuôi nhau như mắc cửi. Họ làm việc, họ vui vẻ, tiếng cười hòa trong tiếng máy… khiến nếu nhìn vào, không ai có thể biết đây là điểm khai thác cát sỏi trái phép.

Những tuyến đường bị băm nát bởi "cát tặc"

… đến mua bán trái phép đất nông nghiệp

“Mục sở thị” xong, phóng viên chúng tôi lội bùn ra tận chân máy bơm cát mời chủ bãi tên Q vào lán ngồi “đàm phán” giá mua bán cát. “Ở đây cát bơm trực tiếp lên xe em bán giá 120.000đ/m3 còn cát khô xúc bằng máy là 130.000đ/m3 - các anh mua bao nhiêu cũng có” - Q nói chắc nịch.

Khi chúng tôi hỏi mua cát có hóa đơn thì sao, Q nói vanh vách: “Nếu mua có hóa đơn, anh cứ cộng cho em 10% thuế VAT, 10% thuế Tài nguyên, rồi 5% phí Bảo vệ môi trường… như vậy giá cát vàng sẽ lên 175.000đ/m3. Các anh làm xây dựng biết rồi, nếu cứ mua có hóa đơn, cứ nộp thuế… sống thế nào được!”.

Không chỉ ngang nhiên khai thác, mua bán trái phép cát sỏi, điều đáng lo ngại là “cát tặc” đang mua bán trái phép đất nông nghiệp, ngang nhiên mở rộng địa bàn hoạt động

Sau khi chúng tôi kể về mối “quan hệ”, về quy mô hoành tráng của những dự án, của những công trình mà mình chắc chắn sẽ… trúng thầu trên địa bàn TP Điện Biên và tỏ ý lo ngại bãi của Q khả năng chưa đủ khối lượng cung cấp, Q chỉ tay ra một vùng rau, vùng ngôi xung quanh rồi bật mí: “Anh em bọn em mua hết đất khu này rồi. Chỉ cần múc bỏ 2 mét đất ở trên đi rồi bơm, dưới đó toàn cát là cát. Mà cát vàng của em anh xem rồi đấy. Đẹp miễn chê”.

Như vậy, không chỉ ngang nhiên khai thác, mua bán trái phép cát sỏi, điều đáng lo ngại là “cát tặc” đang mua bán trái phép đất nông nghiệp, ngang nhiên mở rộng địa bàn hoạt động… Và theo các chủ bãi như Q cho biết, giá đất nông nghiệp ven sông Nậm Rốm ở khu vực các xã:  Noong Hẹt, Noong Luống và Pom Lót… dao động từ 1 đến 1,2 tỷ đồng/ha tức trên 1 triệu đồng mỗi mét vuông đất. “Nhưng người khác không mua được đâu vì chúng em bao hết rồi…” - “Cát tặc” tên Q “tự hào” nói.

Chính quyền không thể làm ngơ

Trao đổi với phóng viên Báo điện tử Tài nguyên & Môi trường cuối giờ sáng 18/3, ông Bùi Hải Bình - Ủy viên Ban Thường vụ Huyện ủy - Phó Chủ tịch UBND huyện Điện Biên cho biết: Huyện cũng đã nghe nói và “thực sự bất ngờ” về độ hoành tráng và hiên ngang của tình trạng khai thác cát trái phép nơi này. “Quan điểm của Ban Thường vụ Huyện ủy và UBND huyện là không dung túng, không bao che và ngay lập tức UBND huyện sẽ thành lập đoàn kiểm tra, xử lý việc này” - ông Bùi Hải Bình khẳng định.

Ông Bùi Hải Bình - Ủy viên Ban Thường vụ Huyện ủy - Phó Chủ tịch UBND huyện Điện Biên: "Quan điểm của Ban Thường vụ Huyện ủy và UBND huyện là chúng tôi không dung túng, không bao che cho hoạt động khai thác cát trái phép.

Theo ông Bùi Hải Bình, ngay trong những ngày cuối tháng 3 này, UBND huyện Điện Biên sẽ thành lập Tổ công tác liên ngành để xử lý vi phạm trong lĩnh vực Tài nguyên và môi trường trên địa bàn trong đó trọng tâm là xử lý tình trạng khai thác cát trái phép trên sông Nậm Rốm đoạn chạy qua địa bàn huyện. “Tổ công tác sẽ do Trưởng phòng TN&MT huyện làm trưởng đoàn và có nhiệm vụ kiểm tra công tác quản lý nhà nước về đất đai, môi trường, khoáng sản… và xử lý vi phạm theo thẩm quyền. Ngoài ra, đích thân tôi sẽ xuống trực tiếp kiểm tra và đôn đốc việc này” - Phó Chủ tịch UBND huyện Điện Biên - ông Bùi Hải Bình nói.

Trả lời phỏng vấn phóng viên Báo điện tử Tài nguyên & Môi trường chiều 18/3, thừa ủy quyền của Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Điện Biên, bà Đặng Thị Hồng Loan - Phó trưởng phòng Khoáng sản, Nước, Khí tượng thủy văn và Biến đổi khí hậu - Sở TN&MT Điện Biên cho biết: Ngày 11/3 UBND tỉnh Điện Biên đã thành lập Tổ công tác liên ngành kiểm tra chấn chỉnh công tác quản lý, khai thác, chế biến khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường trên địa bàn (bà Đặng Thị Hồng Loan được UBND tỉnh Điện Biên phân công làm Tổ trưởng Tổ công tác liên ngành này - PV).

“Theo kế hoạch, chúng tôi sẽ kiểm tra các chủ đầu tư công trình, dự án khai thác, chế biến khoáng sản, các tổ chức, cá nhân hoạt động khoáng sản trên địa bàn tỉnh, các dự án có khai thác tận dụng vật liệu tại chỗ trong phạm vi công trình… Quan điểm chỉ đạo của UBND tỉnh và lãnh đạo Sở TN&MT là sẽ kiểm tra, kiên quyết xử lý các tổ chức cá nhân khai thác khoáng sản trái phép đặc biệt là khai thác cát sỏi trái phép như vấn đề mà Báo TN&MT quan tâm…” - bà Đặng Thị Hồng Loan Tổ trưởng Tổ công tác liên ngành của UBND tỉnh Điện Biên nhấn mạnh.

Huyện Điện Biên quyết tâm, UBND tỉnh có Tổ công tác, có kế hoạch cụ thể triển khai… hy vọng tình trạng khai thác cát, sỏi trái phép trên dòng Nậm Rốm sẽ sớm được ngăn chặn, trả lại sự bình yên cho dòng Nậm Rốm và cuộc sống người dân nơi đây.

Báo điện tử baotainguyenmoitruong.vn sẽ cập nhật đến bạn đọc những thông tin mới nhất về vụ việc trong những bản tin tiếp theo.

Bài & ảnh: Hải Ngọc - Châu Tuấn