Bạc Liêu: Tăng cường biện pháp cải thiện chất lượng môi trường nông thôn

Tiêu chí bảo vệ môi trường được quan tâm thực hiện đã góp phần tích cực cải thiện chất lượng môi trường sống ở các địa phương nông thôn tỉnh bạc Liêu

Theo ông Lưu Hoàng Ly, Phó Ban Chỉ đạo Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) tỉnh Bạc Liêu, qua 10 năm (2010 - 2020) triển khai thực hiện 49/49 địa phương cấp xã, 7/7 địa phương cấp huyện trong tỉnh đã cơ bản hoàn thành 19/19 tiêu chí NTM. Trong đó, 1 huyện (huyện Phước Long) đã được Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định công nhận đạt chuẩn, 15 xã được Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu công nhận đạt chuẩn và 67 ấp được Chủ tịch UBND huyện công nhận đạt chuẩn “ấp nông thôn mới kiểu mẫu”.

Quá trình triển khai thực hiện 19 tiêu chí, các địa phương đã huy động đầu tư toàn xã hội trên 12.000 tỉ đồng xây dựng kết cấu hạ tầng, cải thiện điều kiện sinh hoạt, học tập, chăm sóc sức khỏe, phát triển giao thông, sản xuất, kinh doanh,… đổi mới bộ mặt nông thôn. Trong đó, tiêu chí 17.3 và 17.5 của tiêu chí số 17 về môi trường và an toàn thực phẩm đã được chú trọng thực hiện, góp phần tích cực cải thiện chất lượng sống cho người dân nông thôn.

Thống kê hiện có 99,86% số hộ sử dụng nước hợp vệ sinh; tỷ lệ hộ có hố xí hợp vệ sinh trên 70%, có chuồng trại chăn nuôi hợp vệ sinh trên 65%; 150 cơ sở có đánh giá tác động môi trường hoặc đề án bảo vệ môi trường; 160 hộ dân, cơ sở có kế hoạch bảo vệ môi trường hoặc cam kết bảo vệ môi trường; 188 hộ dân có biện pháp xử lý chất thải, có 7 bãi rác, xử lý rác của 7 địa phương cấp huyện; có 40 tổ thu gom rác phụ trách thu gom rác tại trung tâm các xã.

Sở TN&MT Bạc Liêu, khẳng định chất lượng môi trường khu vực nông thôn đã chuyển biến rõ nét. Đối với các xã đã hoàn thành tiêu chí NTM việc thu gom, xử lý rác được thực hiện thường xuyên, liên tục; việc xử lý rác tại hộ gia đình bằng mô hình ủ phân compost ngày càng được người dân hưởng ứng; chuồng trại chăn nuôi gia súc, gia cầm được hướng dẫn đầu tư xây dựng các hạng mục bảo vệ môi trường đảm bảo hợp vệ sinh; cầu vệ sinh trên sông, kênh rạch đã được người dân thay thế bằng hồ tự hoại hợp vệ sinh. Các cơ sở sản xuất, kinh doanh dịch vụ khu vực nông thôn đã ý thức hơn trong công tác bảo vệ môi trường và quá trình hoạt động cơ bản có đầu tư xây dựng các hạng mục bảo vệ môi trường theo quy định.

Nước thải từ các ao nuôi tôm công nghiệp có hàm lượng các chất hữu cơ, phosphor, ammoniac, chất rắn lơ lửng… cần phải áp dụng các biện pháp xử lý triệt để, chống ô nhiễm nguồn nước mặt, bảo vệ chất lượng môi trường nông thôn

Tiếp tục khắc phục những bất cập

Tại Hội nghị tổng kết 10 năm xây dựng NTM vừa diễn ra ngày 7/9, Sở TN&MT Bạc Liêu đã chỉ rõ những bất cập cần khắc phục để tiếp tục nâng cao chất lượng môi trường nông thôn. Nhất là ý thức chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường của một bộ phận người dân và một số doanh nghiệp chưa cao. Vẫn còn tình trạng vứt rác bừa bãi, xả nước thải chưa qua xử lý ra môi trường. Lượng rác thải tại các khu dân cư và cơ sở sản xuất, kinh doanh phát sinh hàng ngày rất lớn, trong khi hầu hết các bãi rác tập trung trên địa bàn tỉnh đã quá tải, một số huyện, thị xã, thành phố chưa được đầu tư xây dựng lò đốt rác để xử lý lượng rác thải và năng lực thu gom rác thải còn hạn chế, chỉ thu gom được các tuyến đường chính ở trung tâm các xã, thị trấn, các khu vực còn lại chưa được thu gom, xử lý, nhất là vùng sâu, vùng xa.

Theo Sở TN&MT Bạc Liêu, hiện các khu dân cư tập trung trên địa bàn chưa có hệ thống thu gom, xử lý nước thải tập trung, cùng với tập quán, thói quen sinh hoạt của người dân, vẫn còn hành vi vứt rác bừa bãi; chuồng trại chăn nuôi chưa được quan tâm xử lý triệt để chất thải, đặc biệt với việc phát triển và lan tỏa của mô hình nuôi tôm siêu thâm canh là tác nhân gây ô nhiễm môi trường rất cao nếu không có giải pháp kiểm soát ô nhiễm tốt.

Chất thải phát sinh từ đồng ruộng, đặc biệt là bao thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) sau sử dụng chưa được quan tâm thu gom và xử lý đúng quy định. Mặc dù Sở TN&MT và một số công ty, doanh nghiệp đã đầu tư một số bể thu gom bao gói thuốc BVTV sau sử dụng ở một số xã điểm và có tổ chức thu gom nhưng đến nay loại hình này vẫn chưa được quan tâm thực hiện phổ biến, điều này làm cho môi trường khu vực nông thôn có dấu hiệu bị ô nhiễm.

Mặt khác, theo ông Lê Văn Tần, Chủ tịch UBND huyện Phước Long, một số đơn vị chưa thật sự quyết liệt trong chỉ đạo thực hiện, chưa kiểm tra thường xuyên, chưa mạnh dạn xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.

Việc sử dụng hóa chất quá mức trong trồng trọt cũng đang rất cần phải điều chỉnh, để ngăn chặn nguy cơ ô nhiễm nguồn nước mặt ngày càng trầm trọng

Tăng cường các biện pháp xử lý chất thải

Để nâng cao chất lương thực hiện tiêu chí bảo vệ môi trường, xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu, Sở TN&MT Bạc Liêu cho biết sẽ tăng cường tuyên tuyền, giáo dục, nâng cao ý thức, trách nhiệm bảo vệ môi trường; tăng cường phối hợp chính quyền, cơ quan chức năng thanh kiểm tra việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường của các cơ sở sản xuất, kinh doanh, nhất là các nhà máy chế biến thủy sản và các loại hình nuôi tôm siêu thâm canh. Xử lý nghiêm đối với các hành vi vi phạm theo quy định của pháp luật, buộc các nhà máy, cơ sở thực hiện việc công khai thông tin tại cơ sở về các công trình bảo vệ môi trường, hệ thống xả thải, phương thức xả thải theo nội dung ghi trong giấy phép xả thải để người dân biết theo dõi, giám sát nhằm tránh tình trạng xả thải không qua xử lý ra môi trường. Đồng thời tích cực kêu gọi đầu tư, xã hội hóa công tác thu gom, xử lý nước thải, đặc biệt là nước thải sinh hoạt khu đô thị, dân cư tập trung vùng nông thôn để góp phần bảo vệ chất lượng môi trường nước mặt vùng nông thôn. 

Sở TN&MT đề nghị UBND các huyện, thị xã tăng cường công tác chỉ đạo thu gom rác thải sinh hoạt ở các khu dân cư, mở rộng địa bàn thu gom rác ở các xã vùng nông thôn, nơi có điều kiện về giao thông tập trung về các bãi rác của huyện, thị xã xử lý. Tiếp tục vận hành có hiệu quả các lò đốt chất thải rắn sinh hoạt cũng như đầu tư xây dựng công trình xử lý rác thải ở các huyện, thị xã chưa có công trình xử lý rác thải và tổ chức tập huấn, hướng dẫn người dân thực hiện mô hình ủ rác hữu cơ thành phân compost tại hộ gia đình. UBND các xã, phường, thị trấn cần thường xuyên kiểm tra xử lý hành vi vứt rác ra sông ngòi, kênh, rạch gây ô nhiễm môi trường. Phối hợp UBND các huyện, thị xã, thành phố tiếp tục đầu tư lắp đặt thêm các bể thu gom bao gói thuốc BVTV sau sử dụng.

“Có sự chung tay của các ngành, các cấp và sự tích cực tham gia của cộng đồng thực hiện các biện pháp khắc phục những bất cập, chống ô nhiễm, thì môi trường nông thôn sẽ từng bước được cải thiện và nâng cao, góp phần hoàn thành tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới bền vững, lâu dài”. Tham luận của Sở TN&MT, tại Hội nghị tổng kết 10 năm xây dựng nông thôn mới tỉnh Bạc Liêu.